پایان نامه بررسی رابطه بین هیجان خواهی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان

فهرست مطالب
فصل اول : کلیات
مقدمه
بیان مسئله
اهمیت و ضرورت پژوهش
اهداف پژوهش
فرضیه پژوهش
تعاریف نظری
تعاریف عملیاتی
فصل دوم : ادبیات تحقیق
مقدمه پیشینه پژوهش
ماهیت هیجان
چه چیزی موجب هیجان می‌شود
دیدگاه زیستی هیجان
دیدگاه شناختی هیجان
هیجان‌های اصلی
هیجان‌ها چه فایده‌ای دارند
جلوه‌های هیجانی
چرا هیجان داریم
هیجان‌خواهی
هیجان‌خواهی و جستجوی تجربه‌های جدید
هیجان‌جویی و مخاطره‌جویی
هیجان‌خواهی و فعالیت‌های غیرعادی
مبنای زیستی هیجان‌خواهی
مفهوم هیجان
نقش دستگاه عصبی در هیجان
نقش هیپوتالاموس و دستگاه کناری در هیجان
نقش دستگاه کناری در هیجان
نفرو هیجان
برانگیختگی
اثر هیجان بر حافظه
تأثیر هیجان‌ها بر تصمیم و عمل
هیجان‌ها شور و احساس برپا می‌کنند.
شرایط موثر در ایجاد احساس
نظریه‌های هیجانی
الف : نظریه میجز لانگه
ب : نظریه لُنون بارد
ج : نظریه شناخت سینگر
آیا می‌توانیم هیجانهای خود را به صورت ارادی کنترل کنیم
هیجان‌خواهی و روابط بین فردی
هیجان‌خواهی و تفاوتهای فردی
هیجان‌خواهی ، ناهنجاری‌های روانی و رفتارهای بزهکارانه
هیجان‌خواهی و فرایندهای شناختی
پیشرفت تحصیلی
تحقیقات انجام شده در داخل و خارج از کشور
مجله‌های روانشناسی
فصل سوم : روش تحقیق
مقدمه
روش تحقیق
جامعه آماری و حجم جامعه پژوهش
نمونه و روش نمونه‌گیری
روش جمع‌آوری اطلاعات
ابزار اندازه‌گیری پژوهش
روش‌های آماری
فصل جهارم : ارائه یافته‌های تحقیق و تجزیه و تحلیل آنها
مقدمه
یافته‌های فرضیه اول
یافته‌های فرضیه دوم
یافته‌های فرضیه سوم
یافته‌های فرضیه چهارم
فصل پنجم : بحث و نتیجه‌گیری
مقدمه
خلاصه تحقیق
بحث و نتیجه‌گیری
محدودیت‌های تحقیق
پیشنهادات
منابع

ضمايم
1- تست زاكرمن

فهرست جداول
جدول 1-3: سطوح هيجان‌خواهي دانش‌آموزان مقطع چهارم و پنجم ابتدايي
جدول 2-4 : توزيع فراواني هيجان‌خواهي 40 دانش‌آموز دختر مقطع پنجم
جدول 3-4 : توزيع فراواني هيجان‌خواهي و پيشرفت تحصيلي 40 دانش‌آموز دختر مقطع پنجم
جدول 4-4 : توزيع فراواني 40 دانش‌آموز دختر مقطع پنجم در يك آزمون هيجان‌خواهي
جدول 5-4 : توزيع فراواني هيجان‌خواهي 30 دانش‌آموز دختر مقطع چهارم
جدول 6-4 : توزيع فراواني هيجان‌خواهي و پيشرفت تحصيلي 30 دانش‌آموز دختر مقطع چهارم
جدول 7-4 : توزيع فراواني 30 دانش‌آموز دختر مقطع چهارم در يك آزمون هيجان‌خواهي
جدول 8-4 : توزيع فراواني 15 دانش‌آموز دختر مقطع پنجم كه پيشرفت تحصيلي ندارند در كي آزمون هيجان‌خواهي
جدول 9-4 : توزيع فراواني 15 دانش‌آموز دختر مقطع پنجم كه پيشرفت تحصيلي ندارند
جدول 10-4 :توزيع فراناني هيجان‌خواهي 40 دانش‌آموز دختر مقطع پنجم كه پيشرفت تحصيلي دارند
جدول 11-4 : توزيع فراواني هيجان‌خواهي 30 دانش‌آموز دختر مقطع چهارم كه پيشرفت تحصيلي دارند
جدول 12-4 : توزيع فراواني 15 دانش‌آموز دختر مقطع چهارم كه پيشرفت تحصيلي ندارند
جدول 13-4 : توزيع فراواني 15 دانش‌آموز دختر مقطع چهارم كه پيشرفت تحصيلي ندارند دي يك آزمون هيجان‌خواهي

فهرست نمودارها
نمودار ستوني 4-4 : هيجان‌خواهي 40 دانش‌آموز دختر مقطع پنجم
نمودار ستوني 7-4 : هيجان‌خواهي 30 دانش آموز دختر مقطع چهارم

چكيده
هدف اين پژوهش بررسي و مقايسة هيجان‌خواهي بر پيشرفت تحصيلي دانش‌آموزان دختر چهارم و پنجم دبستان شهر تهران مي‌باشد.
هيجان پديده‌اي است كه هر روزه در برخورد تن و روان ملاحظه مي‌گردد و مسائلي مانند عشق ، كينه ، نفرت و ... موضوع هيجان را تشكيل مي‌دهند. فرايندهاي هيجاني با واكنش‌هاي بدني غالباً داراي وابستگي هستند حتي يكي از كاركردهاي ديگري تأثير مي‌گذارد. همان‌گونه كه كوچكترين رفتار انسان تحت تأثير عوامل تفاوت انگيزشي و هيجاني قرار مي‌گيرد و از آنجايي كه پيشرفت تحصيلي به عنوان يك مهم در آموزش و پرورش و يك امر مهمتر براي دانش‌آموزان در جهت رشد و شكوفايي ايشان در جوامع امروزي است. اثرگذاري هيجانات بر پيشرفت تحصيلي بسيار جدي است ميل به پيشرفت از زمانهايگذشته وجود داشته است و انسان‌ها براي رسيدن به هدف‌هاي متعالي خود كوشش زيادي به عمل آوردند و يكي از راه‌هاي رسيدن به اهداف خود تحصيل علم و دانش در تمام مقاطع تحصيلي مي‌باشد.
بدين منظور 450 نفر دانش‌آموز كلاس‌هاي چهارم و پنجم دبستانهاي منطقه 2 شهر تهران در سال تحصيلي 85-84 به روش نمونه‌گيري تصادفي ساده گزينش و از بين آنان 100 نفر دانش‌آموز انتخاب نموده و آزمونهاي دانش‌آموزي تحقيق كرده و بين هيجان‌خواهي و پيشرفت تحصيلي دانش‌آموزان دختر مقطع چهارم ارتباط معني‌داري وجود دارد. در مورد تأثير هيجان‌خواهي بر پيشرفت تحصيلي دانش‌آموزان دختر مقطع پنجم اين نتيجه بدست آمد كه دانش‌آموزاني كه داراي پيشرفت‌ تحصيلي هستند هيجان‌خواهي بيشتري نسبت به دانش‌آموزاني كه در همان مقطع پيشرفت تحصيلي ندارند را دارا هستند.
در مورد دانش‌آموزان دختر مقطع چهارم نيز نتيجه بدين‌گونه است كه ميزان هيجان‌خواهي دانش‌آموزاني كه پيشرفت تحصيلي دارند بيشنر از دانش‌آموزاني است كه در همان مقطع پيشرفت تحصيلي ندارند.

مقدمه :
آدمي موجود شگفت‌انگيزي است با استعدادهاي گوناگون از قبيل ادارك وقايع، قضاوتهاي پيچيده يادآوري اطلاعات گذشته ، حل مسائل، طرح و انجام نقشه‌هاي مختلف، اما اين ماشين ظريف و پيچيده ممكن است براي مقاصد مختلفي بكار افتد مثلاً جنگ طرح كند يا به اكتشاف فضايي بپردازد.انسان ديگر را تحقير كند و يا بيماري را نوازش كند و بالاخره خواهان دوستي و سرافرازي مي‌باشد يا سلطه‌جويي در جمع (براهني ، 1349).
روانشناسان در نتيجه پژوهشها و بررسي‌هاي گوناگون و پي‌گير دريافته‌اند كه بيشتر رفتارهاي آدمي به علت خاصي پديد مي‌آيند.(پارسا، 1375)
ظهور رفتارهاي انسان تنها به وجود محرك و متغيرهاي ژنتيك وابسته نيست بلكه شدت و فركانش متغيرهاي مداخله‌گر درون ارگانيزمي در پديدآيي رفتارهاي انگيزشي و هيجاني سهم بسزايي دارند. (خداپناهي ، 1379)
هيجان پديده‌اي است كه هر روز در برخورد تن و روان ملاحظه مي‌شود و مانعي مانند عشق، كينه، نفرت ، غم و شادي و خشم و غضب ، پرخاشگري و حالتهاي ديگر انفعالي ما ويژگي‌هاي خاص خود موضوع هيجان را تشكيل مي‌‌دهند . فرايندهاي هيجاني با واكنش‌هاي بدني غالباً داراي وابستگي هستند و حتي يكي در كاركرد ديگري تأثير مي‌گذارد. چنانكه قلب گاهي به شدت دچار ضربان مي‌شود و اشك خودبخود از چشم‌ها فرومي‌ريزد يا آنكه رنگ رخسار فرد مي‌پرد و به زردي مي‌گرايد و گاهي دستها و پاهاي او مي‌لرزد. ممكن است به زمين درغلطد. كوشش در راه مهار كردن واكنش‌هاي هيجاني عملي ارزشمند و انساني و اجتماعي است. (پارسا، 1379)
اما گاهي هيجان‌ها در جهتي گرايش پيدا مي‌كنند و با تأثير خود بر امري نتيجه قابل قبولي به همراه خواهند داشت . اگر بخواهيم بطور كلي اثرگذاري هيجان‌ها را روشن سازيم بايد بياد داشته باشيم كه هيجان نظامي است كه هم بر نظام‌هاي ديگر اثر مي‌گذارد و هم از آنها متأثر مي‌شود. همانگونه كه كوچكترين رفتار انسان تحت تأثير عوامل متفاوت انگيزش و هيجاني قرار مي‌گيرد و از آنجايي كه پيشرفت تحصيلي به عنوان يك امر مهم در آموزش و پرورش يك امر مهمتر براي دانش‌آموزان در جهت رشد و شكوفايي ايشان در جوامع امروزي است اثرگذاري هيجانات بر پيشرفت تحصيلي بسيار جدي است ميل به پيشرفت از زمانهاي گذشته وجود داشته است و انسانها براي رسيدن به هدفهاي متعالي خود كوشش زيادي به عمل آوردند و يكي از راههاي رسيدن به اهداف خود تحصيل علم و دانش در تمام مقاطع تحصيلي مي‌باشد. بنابراين اگر فرد در اين راه موفق شود مي‌تواند به پيشرفت دست يابد و اهداف خود نائل گردد. پيشرفت تحصيلي بستگي به عوامل سندي چون محيط مدرسه، معلم ، كتابهاي درسي و ... دارد. عوامل هيجاني فردي مثل كنجكاوي ، علاقمندي، اضطراب و ... عوامل هيجاني كه محيط مدرسه در آن دخيل است طبيعتاً بر نمرة درسي شاگردان اثرگذار است.
بنابراين منظور از اين پژوهش بررسي رابطه بين هيجان‌خواهي بر پيشرفت تحصيلي دانش‌آموزان دختر مقطع چهارم و پنجم دبستانهاي منطقع 12 شهر تهران مي‌باشد.

بيان مسئله :
هيجانها در زندگي آدمي داراي اهميت فراوان مي‌باشد. واژه هيجان [1] را هنگامي به كار مي‌بريم كه مي‌خواهيم به توصيف احساس‌هايي چون عشق، نفرت ، اميد ، كنجكاوي و ... بپردازيم . اين احساس‌ها در زندگي ما نقش بسيار مهمي را بعهده دارند و نه تنها در خوشبختي ما موثرند ، بلكه بر سلامت حافظه‌و نيروي عقل و ادارك ما نيز تأثير دارند. به تجربه ما معنا مي‌بخشند. در داوري ما در مورد اشخاص و اشياء دخالت مي‌كنند و در تصميم كردار ما هم نفوذ انكارناپذيري دارند. آگاهي از تأثير هيجان‌ها تنش ما را در رفتار خودمان و ديگران از جمله شاگردانمان افزايش مي‌دهد. معلمان علاوه بر اينكه بايد در رفتار شاگردان بينش داشته باشند لازم است براي پرورش هيجانهاي آنها نيز كوشش كنند و براي تربيت هيجان‌هاي كودكان بايد بكوشيم دو كار را انجام دهيم :
الف : به كودكان ياري دهيم تا ارزش‌هاي واقعي را درك كنند.
ب : آنان را در بيان هيجان‌هايشان به شيوه‌هاي خلاق و رضايت‌بخش رهبري كنند. (پارسا / 1377)
افراد طبق تفاوتهاي فردي كه با يكديگر دارند از حوادث اطراف نيز بطور متفاوت برداشت مي‌كنند. نشان دادن احساسات و عملكرد در موقعيت هيجاني هم در افراد متفاوت است. حال اگر در موقعيت كلاس دانش‌آموزان تحت تأثير هيجاني قرار بگيرند بر هر يك از آنها تأثير متفاوت بر جاي خواهد گذاشت. اگر هيجاني بر علايق دانش‌آموزان منطبق باشد مي‌تواند ميزان يادگيري و بازدهي تحصيلي اثر مثبت داشته باشد ولي اگر هيجان ايجاد شده بر طبق تفاوتهاي فردي موجب التذاذ فرد قرار نگيرد اثر منفي خود را نشان خواهد داد. بنابراين بدليل اينكه هيجانها بر تمام امور زندگي انسان مخصوصاً بر عملكرد تحصيلي دانش‌آموزان تأثير مي‌گذارد پژوهشگر قصد دارد به بررسي ارتباط بين هيجان‌خواهي دانش‌آموزاني كه از نظر تحصيلي پيشرفت دارند بيشتر است يا خير. در پايان پژوهشگر به مقايسة هيجان‌خواهي دانش‌آموزان سال چهارم و پنجم كه پيشرفت تحصيلي دارند با دانش‌آموزان همان مقطع كه پيشرفت تحصيلي ندارند مي‌پردازد. پژوهشگر در اين پژوهش تلاش مي‌كند به بررسي رابطه بين هيجان‌خواهي بر پيشرفت تحصيلي دانش‌آموزان دختر چهارم و پنجم دبستان منطقه 2 تهران بپردازد.

اهميت و ضرورت پژوهش :
يكي از اهداف مهم اين پژوهش اين است كه معلمان و مسئولان مدارسه را در هدايت دانش‌آموزان براي استفاده صحيح و بجا از هيجان‌ها در موقعيت‌هاي گوناگون ياري مي‌رسانند. همچنين به دانش‌آموزان كمك مي‌كنند تا آنها بتوانند هيجان‌هاي خود را كنترل كنند تا بتوانند در امر تحصيل علم و دانش موفق باشند و اگر معلمان از تأثير هيجان‌خوهي دانش‌آموزان خود اطلاع كافي داشته باشند آنها مي‌توانند راههاي مهار هيجانها را به دانش‌آموزان ارائه دهند. بدين وسيله معلمان مدارس مي‌توانند با فراهم كردن زمينه‌هاي مناسب هيجان‌خواهي دانش‌آموزان را ارضا نمايند و اگر اين ميل ارضا نگردد باعث مي‌شود كه در موقعيت‌هاي ديگر ارضا گردد و ممكن است زمانيكه معلمان مشغول تدريس هستند مشكلاتي را در كلاس بوجود آورند و سبب كاهش ياديگري ساير دانش‌آموزان گردند و معلمان مي‌توانند دانش‌آموزان هيجان‌خواه را مشخص نمايند و تمايلات هيجان‌خواهي آنهارا بشناسند و در مواقعي كانند زنگ ورزش از فعاليت‌هايي كه آنها تمايل به انجام آن دارند استفاده كنند. اين كار سبب مي‌شود كه در امر تحصيل تلاش خود را به كار گيرند . آگاهي از تأثير هيجان‌ها منش ما را در رفتار خودمان و ديگران از جمله شاگردانمان افزايش مي‌دهد معلمان علاوه بر اينكه بايد در رفتار شاگردان بينش داشته باشند لازم است براي پرورش هيجان‌هاي آنان نيز كوشش كنند.