بررسی و شناخت علل اعتیادزدگی معتادین در حال ترک در کمپ ها

این فایل با فرمت وردو آماده ورینت می باشد.

ضمنا این فایل دارای پرسشنامه نیز می باشد.

فهرست مطالب

چکیده14

فصل اول

مقدمه17

بیان مسأله 18

اهداف تحقیق 22

ضرورت­های تحقیق 23

فرضیات24

تعاریف 26

محدوده مطالعاتی پژوهش 26

فصل دوم

1/2- مقدمه 31

2/2- اصطلاحات و مفاهیم33

3/2- عوامل مؤثر36

1/3/2- اعتیاد و عدم آگاهی 36

2/3/2- اعتیاد و سهل­انگاری 36

3/3/2- اعتیاد و بیکاری 37

4/3/2- اعتیاد و معاشرت با دوستان ناباب38

5/3/2- اعتیاد و لذت­جویی و دردگریزی 39

6/3/2- اعتیاد و فقر اقتصادی 40

7/3/2- اعتیاد و فقر فرهنگی 41

8/3/2- اعتیاد و رفاه مادی42

9/3/2- اعتیاد و عوامل فردی43

4- آثار و تبعات 46

1/4- عوارض مصرف موادمخدر بر روی سلامت جسمی و روانی46

2/4- لاابالی­گری و اعتیاد 48

3/4- خواب سنگین و اعتیاد 48

4/4- بی­اشتهایی و اعتیاد 49

5/4- پرگویی و اعتیاد 49

6/4- خوش­بینی زیاد و اعتیاد 50

7/4- خوشی کاذب و اعتیاد 50

8/4- شخصیت ضداجتماعی و اعتیاد 51

9/4- احساسات و اعتیاد51

10/4- ناتوانی در رویارویی با مسائل زندگی و اعتیاد 52

11/4- انزواطلبی و اعتیاد 53

12/4- سلامت خانواده و اعتیاد53

13/4- اعتیاد و عوارض اجتماعی 54

14/4- عوارض اقتصادی و اعتیاد55

15/4- اثرات زودرس اعتیاد 55

5/2- نظریه­های مرتبط با اعتیاد56

1/5/2- نظریه زیست­شناختی56

2/5/2- دیدگاه تضاد 57

3/5/2- دیدگاه کارکردگرایی 58

6/2- آمار و ارقام59

1/6/2- اعتیاد به موادمخدر در ایران 59

2/6/2- موادمخدر و سوءاستفاده از آن در جهان 60

7/2- جمع­بندی و نتیجه­گیری61

فصل سوم

1/3- روش پژوهش 67

2/3- جامعه آماری 67

3/3- حجم نمونه و روش نمونه­گیری 68

4/3- ابزار اندازه­گیری68

5/3- روش جمع­آوری اطلاعات68

6/3- روش­های تجزیه و تحلیل آماری69

فصل چهارم

1/4- مقدمه 71

2/4- جداول توصیفی74

فهرست جداول یک­توصیفی

1/1- توضیح جمعیت نمونه برحسب میزان سن74

2/1- توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان تحصیلات75

3/1- توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان اشتغال76

4/1- توزیع جمعیت نمونه برحسب تأهل77

5/1- توزیع جمعیت نمونه برحسب مسکن78

6 /1- توزیع جمعیت نمونه برحسب محل سکونت79

7/1- توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان عضویت در N.A 80

8 /1- توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان مصرف 82

9/1- توزیع جمعیت نمونه برحسب نوع مصرف81

10/1- توزیع جمعیت نمونه برحسب تعداد دفعات مراجعه به N.A83

11/1- توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان اخراج از منزل 84

12/1- توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان دوستان معتاد 85

13/1- توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان آشنایی با مواد به وسیله دوستان 86

14/1- توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان ترس از مرگ 87

15/1- توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان خروج اراده زندگی 88

16/1- توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان مشکلات اقتصادی 89

17/1- توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان اخراج از کار90

18/1- توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان افت اعتبار فردی 91

19/1- توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان ناتوانی در زندگی 92

20/1- توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان خودکشی 93

21/1- توزیع جمعیت نمونه برحسب اعتیادزدگی 94

فهرست جداول دوبعدی

1/2- توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان سن و اعتیادزدگی 95

2/2- توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان تحصیلات و اعتیادزدگی 97

3/2- توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان اشتغال و اعتیادزدگی98

4/2- توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان تأهل و اعتیادزدگی99

5/2- توزیع جمعیت نمونه برحسب وضعیت مسکن و اعتیادزدگی100

6/2- توزیع جمعیت نمونه برحسب محل سکونت و اعتیادزدگی 101

7/2- توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان عضویت و اعتیادزدگی103

8/2- توزیع جمعیت نمونه برحسب نوع مصرف و اعتیادزدگی 105

9/2- توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان مصرف و اعتیادزدگی 106

10/2- توزیع جمعیت نمونه برحسب تعداد دفعات مراجعه به N.Aو اعتیادزدگی108

11/2- توزیع جمعیت نمونه برحسب اخراج از منزل و اعتیادزدگی 110

12/2- توزیع جمعیت نمونه برحسب تعداد دوستان معتاد و اعتیادزدگی 112

13/2- توزیع جمعیت نمونه برحسب آشنایی با مواد به وسیله دوستان و اعتیادزدگی113

14/2- توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان ترس از مرگ و اعتیادزدگی114

15/2- توزیع جمعیت نمونه برحسب خروج اراده زندگی و اعتیادزدگی 116

16/2- توزیع جمعیت نمونه برحسب مشکلات اقتصادی و اعتیادزدگی 118

17/2- توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان اخراج از کار و اعتیادزدگی 120

18/2- توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان افت اعتبار فردی و اعتیادزدگی 122

19/2- توزیع جمعیت نمونه برحسب ناتوانی در زندگی و اعتیادزدگی 124

20/2- توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان خودکشی و اعتیادزدگی 126

فهرست نمودارها

1/3- توزیع جمعیت نمونه برحسب سن 128

2/3- توزیع جمعیت نمونه برحسب تحصیلات 129

3/3- توزیع جمعیت نمونه برحسب اشتغال130

4/3- توزیع جمعیت نمونه برحسب تأهل131

5/3- توزیع جمعیت نمونه برحسب وضعیت مسکن 132

6/3- توزیع جمعیت نمونه برحسب محل سکونت 133

7/3- توزیع جمعیت نمونه برحسب مدت عضویت در N.A 134

8/3- توزیع جمعیت نمونه برحسب نوع مصرف مواد 135

9/3- توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان مصرف روزانه 136

10/3- توزیع جمعیت نمونه برحسب تعداد مراجعه به N.A137

11/3- توزیع جمعیت نمونه برحسب تعداد دفعات اخراج از منزل 138

12/3- توزیع جمعیت نمونه برحسب داشتن دوستان معتاد 139

13/3- توزیع جمعیت نمونه برحسب آشنایی با مواد به وسیله دوستان140

14/3- توزیع جمعیت نمونه برحسب تعداد دفعات ترس از مرگ 141

15/3- توزیع جمعیت نمونه برحسب تعداد دفعات خروج اراده زندگی 142

16/3- توزیع جمعیت نمونه برحسب بروز مشکلات اقتصادی143

17/3- توزیع جمعیت نمونه برحسب تعداد دفعات اخراج از کار 144

18/3- توزیع جمعیت نمونه برحسب تعداد دفعات افت اعتبار فردی 145

19/3- توزیع جمعیت نمونه برحسب تعداد دفعات ناتوانی در امور زندگی146

20/3- توزیع جمعیت نمونه برحسب تعداد دفعات خودکشی147

21/3- توزیع جمعیت نمونه برحسب اعتیادزدگی 148

- چکیده:

گرایش به انواع موادمخدر که عادت آن به صورت اعتیاد[1] درمی­آید و دارای انواع گوناگونی می­باشد که اثرات آنها بر خانواده، اجتماع و اقتصاد یک جامعه و در سطح کلان یک کشور بسیار عمیق است.

اعتیاد یکی از پیچیده­ترین آسیب­های اجتماعی است که درمان و نوع برخورد در آن بسیار دشوار است، مسائل فردی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در درمان و روشهای پیشگیری آن بسیار اثرگذار است که باید مورد بررسی همه ­جانبه قرار گیرد.

موضوع این تحقیق علل اعتیادزدگی معتادین در حال ترک در کمپ­های تهران می­باشد که دارای اهداف کلی علل گرایش افراد به اعتیاد، و علل اعتیادزدگی معتادین، به منظور پیگیری و افزایش عوامل دلزدگی از مواد و کاهش گرایش به موادمخدر می­باشد.

و اهداف جزئی آن که شامل بررسی و شناخت عوامل فردی، عوامل خانوادگی، عوامل اقتصادی، و عوامل اجتماعی می­باشد.

همانطور که در بالا اشاره شد جامعه آماری این تحقیق معتادین در حال ترک در کمپهای تهران می­باشد که در این تحقیق تمام جامعه آماری ما مذکر می­باشند.

تعداد نمونه­گیری که مورد تحلیل قرار گرفته­اند 25 نفر می­باشد که از روش پیمایشی و پرسشنامه استفاده شده است.

تعداد فرضیات این تحقیق 20 فرضیه به عنوان نمونه:

- به نظر می­رسد بین سن و اعتیادزدگی معتادین در حال ترک رابطه معناداری وجود داشته باشد.

- به نظر می­رسد بین تحصیلات و اعتیادزدگی معتادین در حال ترک رابطه معناداری وجود داشته باشد.

- به نظر می­رسد بین طرد خانواده و اعتیادزدگی معتادین در حال ترک رابطه معناداری وجود داشته باشد.

- به نظر می­رسد بین احساسات و اعتیادزدگی معتادین در حال ترک رابطه معناداری وجود داشته باشد.

و به همین ترتیب 20 فرضیه ما ساخته شد. و متغیر مستقل در این جا سازه ما «اعتیادزدگی» و متغیرهای وابسته که شامل: سن، تحصیلات، وضعیت اشتغال، وضعیت تأهل، محل سکونت، مدت عضویت در [2]N.A، میزان مصرف، نوع مصرف، دوستان معتاد و ...

نتیجه­ای که می­توان از این تحقیق گرفت این موضوعات می­تواند باشد:

- بین ترس از مرگ و گرایش به ترک موادمخدر رابطه معناداری وجود دارد.

- بین افت اعتبار فردی و گرایش به ترک موادمخدر رابطه معناداری وجود دارد.

- بین خروج اراده زندگی از دست فرد و اعتیادزدگی فرد در حال ترک رابطه معناداری وجود دارد.

و مسائلی از این قبیل باعث گرایش فرد به ترک موادمخدر و رجوع آنان به انجمن معتادین گمنام (Narcotics Anonymous) می­گردد.

فصل اول:

کلیات پژوهش

1-مقدمه

اعتیاد یک معضل اجتماعی است و تمامی جنبه­های زندگی فیزیکی، روانی و روابط اجتماعی را تحت تأثیر قرار
می­دهد.

در سال 1290 شمسی اولین قانون ممنوعیت مصرف موادمخدر در ایران تصویب شد و به دنبال آن با فشارهای بین­المللی و گروههای مذهبی و مردمی مبارزه با اعتیاد چندین سال بعد قانون منع کشت خشخاش نیز به تصویب رسید و در سال 1374 پلیس بین­الملل، ایران را از لحاظ کشف موادمخدر در دنیا در مقام اول معرفی کرد.

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با مصوبه شورای انقلاب در سال 1359 مصرف موادمخدر را جرم تلقی کرد و عاقبت مصرف­کنندگان، منتهی به زندان یا اردوگاههای بازپروری می­باشد.

با پشت سرگذاشتن یک سده از وضع قوانین و فعالیت­های گروههای مبارزه با موادمخدر اینک ما شاهد افزایش روزافزون تعداد مصرف­کنندگان موادمخدر در جامعه مخصوصاً جامعه­های بزرگ مثل شهرها هستیم که البته و متأسفانه این پدیده به جامعه­های کوچکتر مثل روستاها نیز کشیده شده است.

در دهه اخیر با به وجود آمدن انجمن معتادین گمنام در ایران و ایجاد کمپ­های متعدد گام بزرگی در امر مبارزه با مواد مخدر برداشته شده است.

2-بیان مسأله

موادمخدر و اعتیاد بلای ویرانگر خانواده و جامعه و مخرب­ترین عامل روح و روان آدمی است که پیشگیری از اعتیاد بروز جرائم دیگر را کاهش می­دهد و برای آن که بیشتر به ماهیت این موضوع برسیم ابتدا نگاهی گذرا به تعریف موادمخدر، اعتیاد و معتاد داریم.

ماده مخدر به هر ماده­ای غیر از آب و غذا می­گویند که وقتی وارد بدن موجود زنده می­گردد ساختار و کارکرد آن را تغییر می­دهد و وابستگی جسمانی به ماده مخدر «اعتیاد» نام دارد و معتاد کسی است که در اثر مصرف مکرر و مداوم، متکی به ماده مخدر یا دارو شده باشد در واقع معتاد کسی است که در نتیجه استعمال متمادی دارو در بدن وی حالت اکتسابی ایجاد شده به شیوه­ای که مصرف مکرر ماده مخدر موجب کاسته شدن تدریجی اثرات آن گردد از این رو پس از مدتی فرد معتاد مقادیر بیشتری از دارو را می­تواند بدون بروز ناراحتی تحمل کند و درصورتی که دارو به او نرسد اختلالات روانی و جسمی در او ایجاد می­شود. شایان ذکر است در سالهای اخیر به فرد معتد، بیمار اطلاق می­گردد نه مجرم.

از عوامل مؤثری که باعث گرایش افراد به اعتیاد می­گردد می­توان از هفت مورد زیر نام برد: معاشرت با دوستان ناباب، لذت­جویی و دردگریزی، فقر اقتصادی، فقر فرهنگی، رفاه مادی، ساختار نامناسب خانوادگی و بیکاری.

آمار و ارقام در ایران نشان می­دهد که بخش اصلی زندانیان کشور را معتادان یا قاچاق­چیان موادمخدر تشکیل می­دهند.

سالانه 5 درصد به جمع معتادان کشور افزوده می­شود در حالی که سازمان بهزیستی کشور تنها توان مداوای 2 درصد معتادان را دارد. روزانه 600 نفر در رابطه با موادمخدر در کشور دستگیر می­شوند و ماهانه 100 نفر به دلیل سوءمصرف موادمخدر می­میرند.

بررسی­ها نشان داده است که جمعیت معتادان در ایران هر 10 سال 2 برابر می­شود، در ضمن تحقیقات نشان داده است که سالانه 812 تن تریاک و 6/29 تن هروئین و مرفین میزان مصرف در ایران است؛ در سالهای اخیر این افزایش، بیشتر از رشد جمعیت است. دیدگاه­های مختلف در برابر اعتیاد موضع­گیری مختلفی دارند از جمله براساس دیدگاه «تضاد» اعتید به عنوان واکنشی است به نابرابری­های اجتماعی پایداری که توسط نظام سرمایه­داری تحمیل می­شود. درچنین وضعیتی فرودستان جامعه برای فرار از ستمدیدگی و ناکامی توسط نابرابری­هایی که تجربه می­کنند به موادمخدر روی می­آورند.

«کنش متقابل­گرایی» بر اهمیت تعاریف و برچسب­زنی که بر معانی اجتماعی متمرکز می­شود و بر اعتیاد پیوند می­خورد، تأکید می­کند. اگر نخستین تجربه اعتیاد خوشایند باشد، احتمال تکرار می­رود و فردی که به دفعات اقدام به این کار کند، احتمال خوردن برچسب به او به عنوان «معتاد» زیاد است.

«دیدگاه زیست­شناختی» به نقش ژنتیک (ارث) و گرایش فرد به مصرف ماده مخدر تأکید می­کند، پژوهشگران بر این باورند که فرزندان معتادان، 50 درصد شانس معتادشدن را دارند. تبیین­های «روان­شناختی» به گرایش برخی از انواع شخصیت­ها به مصرف موادمخدر تأکید دارد مخصوصاً افرادی که آمادگی برای اضطراب دارند، احتمال بیشتری دارد که برای آرامش و دستیابی به اعتماد به نفس و تسکین تنش خود به مصرف مواد مخدر روی بیاورند.

حال با بیان این مسائل این سؤال مطرح می­گردد که چه عواملی باعث بروز پدیده اعتیادزدگی در معتادین می­گردد و آنان سعی در ترک موادمخدر دارند و به کمپ­ها مراجعه می­کنند؟

از عواملی که باعث می­شود معتادین قصد ترک موادمخدر را نمایند از موارد زیر می­توان نام برد:

الف) بروز رفتارهای ضداجتماعی: فرد معتاد برای دستیابی به موادمخدر دست به انجام هر کاری از قبیل دزدی، خیانت، دروغگویی و ... می­گردد و فرد بیمار هنگامی که چشم باز می­کند و خود را در منجلاب می­بیند قصد ترک موادمخدر را می­نماید.

ب) افراد معتاد اصولاً از جامعه جدا شده و انزواطلبی و خودخواهی پیشه می­نمایند اما این جدایی از جامعه برای افراد که فطرتاً گرایش به زندگی اجتماعی را دارند مشکل است.

ج) یکی دیگر از عواملی که باعث می­شود فرد از موادمخدر بیزار گردد ناتوانی در رویارویی با مسائل زندگی آنطور که هست می­باشد.

د) از دیگر عوامل می­توان احساسات را نام برد احساساتی از قبیل وجدان، قدرت دوست داشتن.

ه) آوارگی، طرد از خانواده، طرد از جامعه از عوامل مؤثر در ترک موادمخدر است.

م) بسیاری از معتادان همیشه ترس از زندانی شدن و ریختن آبروی خود را دارند و برای اینکه آبروی خود و خانواده را حفظ نمایند و با نیروی انتظامی برخورد ننمایند به سوی بهبودی می­روند.

ر) طبق آمار درج شده تعدادی از افراد معتاد به دلیل سوءمصرف و یا مصرف سرنگهای آلوده طعم تلخ مرگ را چشیده­اند و ترس از مرگ در بیماران دیگر باعث می­شود افراد به سمت بهبودی پیش روند.

این عوامل از عمده­ترین عواملی است که در مورد افراد معتادی که به سمت ترک موادمخدر گرایش پیدا می­کنند.

انجمن معتادان گمنام در جولای سال 1953 تشکیل شد و اولین جلسه آن در جنوب کالیفرنیا برگزار گردید و در سال 1972 انجمن تشکیل دفتر خدمات جهانی N.Aدر لوس­آنجلس را داد و گشایش این دفتر، هدفمندی و اتحادی که بدان نیاز بود برای انجمن به ارمغان آورد.

وجود دفتر جهانی باعث تثبیت و رشد انجمن گردید.

معتادین گمنام یک انجمن غیرانتفاعی از زنان و مردانی است که اعتیاد به موادمخدر مشکل اصلی زندگیشان بوده است. این انجمن متشکل از معتادانی است که در حال بهبودی هستند و اکنون به گرد هم می­آیند تا به کمک هم­پاکی خود را حفظ کنند این برنامه پرهیز کامل از هرگونه ماده مخدر است تنها لازمه عضویت در این انجمن تمایل به قطع مصرف موادمخدر است.

در معتادان گمنام هیچ شرط و شروطی وجود ندارد به هیچ سازمانی وابسته نیست حق عضویتی ندارد و با هیچ سازمان سیاسی، مذهبی و یا انتظامی ارتباطی ندارد، هرگز تحت نظر نبوده و نیست هرکس مایل باشد بدون درنظر گرفتن سن، مذهب و نژاد و جنسیت می­تواند به انجمن بپیوندد. در انجمن از ابزاری که معتادان در حال بهبودی به کمک آن، زندگی بدون موادمخدر را در N.Aآموخته­اند استفاده می­شود، قدم­های دوازده­گانه، ابزار مثبتی هستند که بهبودی را ممکن ساخته­اند.

هدف اصلی انجمن­ها پاک ماندن و رساندن پیام بهبودی به معتادی است که هنوز در عذاب است و مشکل مشترک اعضا اعتیاد است که باعث اتحاد اعضا گردیده است.

3-اهداف تحقیق

اهداف کلی:

بررسی و شناخت علل دلزدگی از موادمخدر در بین معتادین در حال ترک در انجمن معتادین گمنام به منظور افزایش عوامل اعتیادزدگی و کاهش معتادین در سطح جامعه.

اهداف جزئی:

الف) بررسی و شناخت عوامل فردی در امر اعتیادزدگی از قبیل افت اعتبار فردی، ناتوانی در برابر مسائل زندگی آن طور که هست، ترس از مرگ،

ب) بررسی و شناخت عوامل خانوادگی در امر اعتیادزدگی از قبیل مشکلات اقتصادی در خانواده، تهدید به اخراج از منزل توسط همسر و والدین

ج) بررسی و شناخت عوامل اجتماعی در امر اعتیادزدگی از قبیل تهدید به اخراج از محل کار، دوری از اجتماع، طرد اجتماعی

4-ضرورت­های تحقیق

الف) ضرورت­های کاربردی:

یکی از معضلات عمده جهانی که کشور ما نیز با او درگیر می­باشد در حال حاضر مسئله اعتیاد است. اعتیاد عامل بروز بسیاری از آسیب­های اجتماعی، نابسامانی­های خانوادگی و فردی می­باشد که مانند یک سم و آفت ریشه در جامعه دوانده است و دارای عوارض مختلفی مانند عوارض جسمی، روانی، خانوادگی، اقتصادی و اجتماعی است، که صدمات جبران­ناپذیری را بر پیکره افراد در سطح کلان به جامعه می­زند که باید با برخوردهای منطقی با آن به مبارزه بپردازیم یکی از این برخوردها یا راهکارهای ارائه شده که مورد استقبال بی­نظیری قرار گرفته است انجمن معتادین گمنام (N.A) است. اما مطالعات زیادی انجام نشده و لازم است مانند این بخش انجام شود تا به راهکارهای عملی دست یابیم و تقاضای موادمخدر را کاهش دهیم.

ب) ضرورت نظری:

از نظر دورکیم جرم عملی است که واکنش جامعه را به صورت مجازات درپی دارد. حال باید دید که برای پدیده اعتیاد جامعه چه مجازاتی را در نظر گرفته است و آیا این مجازات­ها تأثیری داشته است.

ما در این جا سعی داریم که به این مسئله بپردازیم که اعتیاد به موادمخدر در انواع مختلف و نوع گرایش به این مواد که باعث سست شدن پایه­های فردی، زندگی خانوادگی و در سطح بزرگتر نیز باعث رسوخ ریشه­های جامعه می­شود را می­تان با نظریه­پردازی و سپس ایجاد رابطه درست بین فرد و اجتماع و خانواده و پیدا کردن بستر مناسب و آموزش هنجارهای اجتماعی سعی در پاکسازی خانواده­ها از این پدیده خانمانسوز نماییم.