به نام خدا

                              این پایان نامه ورد وآماده پرینت میباشد

موضوع پایان نامه : شبکه بهداشت و درمان

فهرست مطالب

عنوان                                                                                          صفحه

چكيده                                                                                                                   

فصل اول : معرفي و تاريخچه                                                                                      1

بهداري سابق                                                                                                          2

خانه بهداشت                                                                                                          3

مراكز بهداشتي درماني                                                                                              4

سازمان انتقال خون                                                                                                   6

عملكرد واحد مبارزه با بيماريها                                                                                   10

عملكرد واحد تغذيه و مدارس                                                                                     14

فصل دوم : فعاليتها                                                                                                  16

اهداف شبكه بهداشت                                                                                         19

نگاهي بر بيمارستان امدادي                                                                                  32

استراتژي هاي شبكه بهداشت                                                                                 38

اهم فعاليتهاي انجام شده بهداشت حرفه اي                                                                  43

عملكرد واحد بهداشت دهان و دندان                                                                           44

عملكرد واحد اسناد پزشكي                                                                                       45

عملكرد نظارت بر درمان                                                                                            47

فصل سوم : شرح تفصيلي آموخته ها                                                                           52

اهداف بهداشت محيط در نظام شبكه                                                                           52

مراكز تهيه و توزيع و نگهداري و فروش مواد...                                                             53

بهداشت مواد غذايي                                                                                              55

شرح وظايف كاردان بهداشت محيط در مراكز بهداشتي درماني                                         61

بحث و نتيجه گيري                                                                                                   62

گزارشي از تشكيل شبكه بهداشت و حقوق باروري                                                           75

آشنايي يا واحد بهداشت محيط شبكه بهداشت                                                              79

اهداف برنامه هاي بهداشت خانواده                                                                             81

آموزش بهداشت روان در شبكه بهداشت                                                                     86

منابع و ماخذ                                                                                                            96                                                                                                                                                                                                                         

چكيده

امروزه آموزش و بهسازي منابع انساني به عنوان يكي از استراتژي‌هاي اصلي دستيابي به سرمايه انساني و سازگاري مثبت با شرايط متغير قلمداد مي‌شود و از اينرو جايگاه و اهميت راهبردي آن در بقاء و توسعه سازماني نمايان شده است. بديهي است اين فعاليت نيز مانند هر فعاليت سازماني ديگر مستلزم برنامه‌ريزي صحيح و اصولي مي‌باشد. نيازسنجي جزء جدايي‌ناپذير برنامه‌ريزي آموزشي و نظام بهسازي منابع انساني محسوب مي‌شود. طي فرآيند نيازسنجي، نيازها مشخص شده و برحسب اولويت براي ارضاء و تحقق آنها اقدام مي‌شود. نيازها براي انتخاب اقدامات درست، قبل از انجام هر اقدامي مشخص مي‌شوند. طراحي و اجراي پروژه‌هاي نيازسنجي آموزشي در هر سطحي مستلزم پيروي از يك طرح و الگوي عمل مشخصي است. انتخاب يا طراحي و تدوين الگوهاي نيازسنجي مي‌تواند باعث تسهيل و افزايش دقت و اعتبار فرآيند نيازسنجي شود. يك الگوي مناسب بايد هدف، قلمرو (حوزه)، روش‌هاي اجرايي، ياران ساير ابعاد لازم در جهت انجام يك پروژه نيازسنجي آموزشي را مشخص و معين نمايد.

هدف پژوهش حاضر، بررسي الگوهاي نيازسنجي موجود و مقايسه آنها از نظر شرايط اجرا، زمان، مكان و كاربردها و همچنين تعيين مناسب‌ترين الگوها براي نيازسنجي در سيستم بهداشت و درمان استان اصفهان مي‌باشد. و نيز بدين منظور پس از بررسي اسناد و مدارك موجود و جستجوي گسترده در منابع فارسي و انگليسي، الگوها و تكنيك‌هايي كه به صورت پراكنده دراين منابع معرفي شده‌اند را پژوهشگر با استفاده از بينشي سيستماتيك، كليه اين الگوها و تكنيك‌هاي موجود را در يك چارچوب كلي در پنج طبقه قرار داده و ضمن معرفي الگوهاي هر طبقه، مزايا و معايب هر يك را مورد نقد و بررسي قرار گرفت. براي سنجش ميزان تناسب و كاربرد الگوها و مدل‌هاي مختلف از طريق مطالعه توصيفي پيمايشي با استفاده از ابزارهاي نظير پرسشنامه و مصاحبه سازمان نيافته،‌نظرات مديران و معاونان و كارشناسان ستادي و بهداشتي (19) شبكه بهداشتي و درماني در سطح استان اصفهان (80 نفر)، تحت بررسي قرار گرفت و نتايج تحقيق در دو بخش عبارتند از:

- براي نيازسنجي نيازهاي بهداشتي جمعيت تحت پوشش: الگوهايي مناسب هستند كه داراي ويژگي‌هاي زير باشند:

1- مفهوم نياز به عنوان فاصله بين وضع موجود و مطلوب و نيز به عنوان برداشت تركيبي. 2- منابع تعيين نياز، جامعه، اهداف و ارزش‌هايشان. 3- ابزارهايي نظير مشاهده مستقيم و پرسشنامه و ... . 4- شناسايي نيازها در سطح شهرستان. 5- ملاك تعيين الگو، ميزان مشاركت جمعيت. 6- مناسب‌ترين شرايط زماني نيازسنجي در چند مرحله. 7- مناسب‌ترين شرايط مكاني تجمع نمايندگان مردم در يك مكان خاص. 8- مناسب‌ترين شرايط اجرايي، تجمع نمايندگان در يك مكان خاص، تكنيك دلفي. 9- كاربردي‌ترين الگوها، الگوهاي تركيبي و الگوهاي هدف - محور

براي نيازسنجي نيازهاي سازماني كاركنان: الگوهايي مناسب هستند كه داراي ويژگي‌هاي زير باشد:

1- مفهوم نياز به عنوان برداشت تركيبي و نيز به عنوان فاصله بين وضع موجود و مطلوب. 2- منابع تعيين نياز، كاركنان شاغل در شبكه و آرمان‌ها و اهداف سيستم. 3- ابزارهاي نظير پرسشنامه، مشاهده مستقيم و ... . 4- شناسايي نيازها در سطح منطقه و شغل. 5- ملاك تعيين الگو، ميزان مشاركت كاركنان. 6- مناسب‌ترين شرايط زماني نيازسنجي در چند مرحله. 7- مناسب‌ترين شرايط مكاني تجمع نمايندگان كاركنان در يك مكان خاص. 8- مناسب‌ترين شرايط اجرايي، تجمع نمايندگان در يك مكان خاص، تكنيك دلفي. 9- كاربردي‌ترين الگوها، الگوهاي تركيبي و الگوهاي هدف - محور

بنابراين نيازسنجي آموزشي اولين و اساسي‌ترين گام در برنامه‌ريزي آموزشي سيستم بهداشت و درمان و آموزش پزشكي است و تعيين نيازها براساس الگوها و تكنيك‌هاي دقيق، مي‌تواند اثربخشي و كارايي برنامه‌ريزي اين سيستم را افزايش دهد.

بخشهای شبکه بهداشتی درمانی که در شهرستان مسئول کلی برنامه های بهداشتی درمانی می باشند عبارتند از :

مراکز بهداشتی - درمانی شهر ی

این گونه مراکز مجموعه وظایف خانه های بهداشت و مراکز بهداشتی- درمانی روستایی را به مردم شهرها ارائه می کنند . در روستاها سطح اول شبکه ، خانه بهداشت و سطح دوم شبکه مراکز بهداشی - درمانی روستایی است که در شهرها مراکز بهداشت ی- درمانی شهری همانند مجموع سطح اول و دوم شبکه در روستاها عمل می کنند .

مرکز بهداشت و بیمارستانهای عمومی وتخصصی

مرکز بهداشت محل نظارت ، آموزش ، ارزشیابی و تدارک کلیه خانه های بهداشت و مراکز بهداشتی - درمانی روستایی و شهری است ضمنا پاره ا ی فعالیتهای تخصص - اپیدمیولوژیک راهم انجام می دهد .

بیمارستانها به طور معمول محل ارائه خدمات پزشکان متخصص و کارشناسان خدمات پیراپزشکی و در واقع محل ارجاع بیماران از مراکز بهداشتی - درمانی روستایی و شهری برای معاینات تخصصی و بستری شدن و معالجه بیماران بستری شده می باشند .طرحهای گسترش شبکه های بهداشتی - درمانی   با توجه به سه عامل مهم دسترسی مردم به خدمات ، کم خرج بودن و مساله نیروی انسانی پزشکی و نیز با توجه به مختصات فرهنگی ، جغرافیایی و اقتصادی هر شهرستان طراحی گردیده اند .

امور درمان ودارو

خدمات درمانی سرپایی ،مراکز فوریت پزشکی ، خدمات درمانی بالینی و تهیه و تدارک داروهای مورد نیاز جامعه از موارد مهم امور درمان و دارو می باشد که معمولا خدمات درمانی سرپایی به دو صورت مراجعه مستقیم به مراکز درمانی و فوریت پزشکی بیمارستانها و یا استفاده از خدمات مراکز و پایگاههای فوریت ها ی پزشکی در منازل صورت می پذیرد ؛ خدمات درمانی بالینی بامراجعه بیماران به بیمارستانها و بستری شدن دراین مراکز انجام می شود ارائه خدمات درمانی بالینی  در بیمارستانها ی عمومی ، تخصصی و فوق تخصصی انجام می شودکه بطور عمده محل استقرار بیمارستانها در مراکز شهری است و معمولا بیمارستانهای عمومی در مراکز شهری کم جمعیت مستقر است . بیمارستانهای عمومی دارای 4 بخش جراحی عمومی ، داخلی ، اطفال و زنان وزایمان و بیمارستانهای تخصصی و فوق تخصصی دارای بخشهای مختلف درمانی است .گرچه بیشتر به دلیل برخورداری ازامکانات وسیع تجهیزات کافی و کارکنان متخصص ارائه خدمات درمانی بیشتر در بیمارستانهای دولتی صورت می پذیردولی از ارائه خدمات بخش خصوصی و خیریه در شهرهای پرجمعیت وبویژه بخش خیریه که در طی چند سال اخیر توسعه کمی وکیفی نسبتا مطلوبی یافته است . نمی توان غافل بود . سیاستهای کلی کشور برپایه ایجاد انگیزه در بخش خصوصی به منظور سرمایه گذاری در امر درمان است ولی به دلیل گران بودن هزینه های درمان و در نتیجه عدم رغبت و تمایل بخش خصوصی در این زمینه توفیق چندانی حاصل نشده است . به منظور اجرا ی طرح نوین اداره بیمارستانهای دولتی با اتکاء به درآمدهای آن و ارائه خدمات درمانی به مردم در حال حاضر بیشترین خدمات ، در مجموعه های دولتی انجام میشود به طوری که در مراکز دانشگاهی استان خراسان بویژه مشهد و بخصوص بیمارستانهای قائم (عج)و امام رضا (ع) که دارای مراکز آموزشی - درمانی باشند اغلب مراجعه کنندگان برای اعمال جراحی تخصصی و فوق تخصصی به این مراکز مراجعه میکنند که به دلیل حضور پزشکان ماهر و همچنین تجهیزات پیشرفته عملکردی فراتر از استانی دارند و در برخی موارد پذیرای بیماران خارج از کشور نیز می باشند .

این مجموعه ضمن نظارت مداوم بر امور مربوط به درمان بیمارستانهای دولتی ، خصوصی و خیریه خدمات پاراکلینیکی از جمله ارائه خدمات آزمایشگاهی و رادیو لوژی را نیز که بیشتر توسط بخش خصوصی صورت می پذیرد عهده دار می باشد.

سازمان انتقال خون

این سازمان با هدف تهیه خون و فر آورده های خون سالم برای بیمارن و نیازمندان عهده دار وظیفه بسیار خطیر و انسانی است که در مراکز استانها و شهرهای عمده در قالب پایگاههای انتقال خون فعالیت می کند . نقش عمده و کار اصلی این سازمان تهیه محصولات و مشتقات از پلاسمای خون جمع آوری شده می باشد که بسیاری از مشتقات ارزشمند خون تا چندی پیش باهزینه های گزاف از خارج کشور وارد می شد .

اهم فعاليتهاي انجام شده در واحد گسترش

  استخراج شاخصهاي بهداشتي در سال 1385 و مقايسه آن با سال 1384به شرحنمودارهاي ذيل:

پيگيري تأمين نيروي انساني و تجهيزات مراكز سلطانيه، عميدآباد، خيرآباد (احداثمجدد) و دولت آباد (راه اندازي شده) كه مشخصات پرسنلي مراكز مذكور در جدول زير آمدهاست.

  كروكي مركز تازه راه اندازي شده دولت آباد

 جمع بندي آمار مربوط به بيمه روستايي و پزشك خانواده شامل

  • آمار مراجعين و درآمد بيمه روستايي و ارسال به بيمه خدمات درماني استان

  • فهرست اقدامات انجام شده توسط پزشكان خانواده در مراكز تحت پوشش شهرستان وارسال به بيمه خدمات درماني استان

  • آمار مراجعين و درآمد پزشك خانواده و ارسال به مركز بهداشت است

  •تهيه و جمع بندي پيشنهادات طرح گسترش شهرستان با توجه به درخواستهاي اهالي وضوابط كلي پيشنهاد گسترش شبكه شهرستان كه خلاصه آن در جدول زير آمده است: 

خانه بهداشت

اولین محل مراجعه روستاییان نیازمند به امور بهداشتی پزشکی خانه بهداشت است که در آنجا کمک بهورزان زن ومرد - با تحصیلات دوره ابتدای یا راهنمای و طی 2 سال دوره آموزش مستقر هستند . بهورزان خدمات بهداشتی - درمانی اولیه راکه شامل آموزش بهداشت ، ایمن سازی بر علیه 6 بیماری مهم و خطرناک ودوران کودکی (دیفتری - کزاز- سیاسرفه- فلج اطفال- سرخک وسل) آموزش تامین آب آشامیدنی سالم و بهسازی محیط ، راهنمایی در مورد بهبود وضع غذا و تغذیه صحیح ، اصول بهداشت مواد غذایی ، توصیه مراقبتهای بهداشتی مادر و کودک ، آموزش درباره فاصله گذاری بین حاملگی ها ، پیشگیری و کنترل بیماریهای بومی و شایع ، درمان بیماریهای معمولی ، سوانح و حوادث ، تهیه و تدارک داروهای اساسی برای خانواده های روستایی در خانه بهداشت اغلب چهره به چهره و با حوصله و توضیحات کافی انجام می شود . هر خانه بهداشت یک روستای اصلی وچند روستای اطراف ( روستاهای اقماری ) رازیر پوشش قرار می دهد و چند خانه بهداشت زیر نطر یک مرکز بهداشتی - درمانی روستایی است .