مشاوره شغلی

 

 

فهرست مطالب

 

عنوان صفحه

 

مشاوره شغلي 1

 

تاريخچه مشاوره شغلي  1

 

اهميت مشاوره شغلي3

 

فرآيند مشاوره شغلي4

 

زمان اقدام به مشاوره شغلي 5

 

علت معرفي مشاغل را توضيح دهيد؟  6

 

چه ضرورتي وجود دارد كه راهنمايي شغلي صورت گيرد؟   8

 

رغبت و استعداد در انتخاب شغل  9

 

پرسش هاي دانش آموزان در آشنايي با شغل 10

 

روش هاي گروه راهنمايي و مشاوره شغلي و حرفه اي در مدارس   11

 

مهارت مشاوره اي12

 

مشاغل مربوط14

 

مهارت 15

 

بذر اشتغال   16

 

عوامل موثر در كار كردن18

 

هماهنگي تواناييهاي فردي با ويژگيهاي كار  19

 

عوامل انگيزشي در كار كردن   19

 

ماهيت كار به عنوان يك عامل موثر20

 

شرايط محيطي به عنوان عامل موثر در كار كردن20

 

گروههاي كاري به عنوان عامل موثر در كار كردن 21

 

بازده كار به عنوان عامل موثر در كار كردن  21

 

زمينه هاي روانشناسي سازماني 22

 

روشهاي پژوهش در روانشناسي سازماني   24

 

توسعه و مشاوره شغلي  25

 

روابط بين انتخاب با تريج وانتظارات شغلي 28

 

تعريف عملي انتخاب شغل  29

 

كلام آخر 33

 

مشاوره شغلی

 

مشاوره شغلی عبارت است از تعیین یک حرفه که با استعدادهاو امکانات و خصوصیات روانی و جسمی فرد سازگار و هماهنگ باشد.

 

به عبارتی دراین شاخه راهنمایی و مشاوره دو دسته اطلاعات مورد بررسی قرار می‌گیرند. یک دستهاطلاعات مربوط به مشاغل و دسته دیگر اطلاعات مربوط به ویژگیها و استعدادهای فرد ودر جریان مشاوره تلاش می‌شود تا هماهنگی و تناسب بین این دو دسته اطلاعات مشخص شودو تعیین گردد تا چه اندازه‌ای شرایط مربوط به یک حرفه با تواناییها و ویژگیهای فردسازگاری دارد.

 

تاریخچه مشاوره شغلی

 

در گذشته انتخاب مشاغل توسط افراد بسیار متفاوت‌تر ازشرایط کنونی بوده است. جوانان خانواده معمولا مشاغل و حرفه خود را به صورت موروثیاز پدران خود دریافت می‌کردند و در نتیجه مشاوره شغلی چندان مفهوم و اهمیتی برایآنان نداشت. اما با شروع پیچیده‌تر شدن جوامع ، گسترش یافتن حرفه‌ها و مشاغل متعدد، تخصصی‌تر شدن حرفه‌ها و احساس نیاز به همخوانی بین توانایی فرد و نوع حرفه ، نیازمراکز صنعتی و ... به افراد ماهر ، افزایش بی‌رویه جمعیت جوان کشورها و افزایش دانشآموزان و ... زمینه و احساس نیاز بوجود فرآیندی با عنوانراهنمایی شغلیرافراهم ساخت.

 

بطور کلی آغاز کلی فرآیند مشاوره با کارهایفرانکپارسونزدر سالهای 1907 تا 1908 که او را پدر راهنمایی شغلی و حرفه‌ای می داننددر شهر بستون آمریکا بود. البته قبل از پارسونز نیز فعالیتهای پراکنده‌ای در زمینهراهنمایی شغلی و سایر مشاوره‌ها بطور غیر رسمی و بخصوص در مدارس انجام می‌گرفت. پارسونز یک مرکز راهنمایی حرفه‌ای تأسیس کرد. به دنبال آن اولین مجله حرفه‌ای یعنیبولتن حرفه‌ای در سال 1915 میلادی انتشار یافت. در سال 1917 میلادی شرکت فعالانهآمریکا در جنگ جهانی اول ایجاب نمود که آن کشور افراد متخصص را در زمینه‌هایگوناگون تربیت و به میدانهای جنگ روانه کند. در آن زمان بالا بودن هوش به عنواناولین ویژگی برای انتخاب افراد مورد نظر بکار گرفته شد.

 

در ایران شروع بهکار مشاوره به صورت مقدماتی به سالهای 1337 تا 1350 بر می‌گردد که رفته رفته بهصورت متکاملتری در آمده است. تربیت مشاوران و اعزام آنان به مدارس راهنمایی تحصیلی، تهیه بروشورهای شغلی و استفاده از فعالیتهای مختلف جهت آشنا سازی دانش آموزان بهویژگیهای خود و مشاغل ، از جمله کارهای انجام گرفته در این زمینه بوده است. علاوهبر اینکه بر اساس اهداف مشاوره شغلی بازپروریهای شغلی و دوره‌های ضمن خدمت برایمشاغل مختلف بوجود آمد، که طی آنها تلاش می‌شد کارآیی و توانایی افراد مشغول درحرفه‌های مختلف را بالا ببرند.

 

اهمیت مشاوره شغلی

 

شغل و حرفه فرد از آنجایی که بخش عمده‌ای از زندگی اورا به خود اختصاص می‌دهد و به عبارتی انسان ساعات زیادی از وقت خود را در محل کارخویش و درگیر حرفه خویش می‌گذراند، اهمیت بسزایی دارد. چنین شرایطی اگر چنانچه باشرایط و تواناییها و علایق فرد همخوانی نداشته باشد، به عدم رضایت شغلی خواهدانجامید. تحقیقات نشان می‌دهد عدم رضایت شغلی یکی از مهمترین مشکلات استرس‌زا درزندگی فرد است که می‌تواند جنبه‌های دیگر زندگی او را تحت تأثیر قراردهد.

 

به عنوان مثال فرض کنید فردی را که به شغل خود علاقمند نیست یاتواناییهای لازم برای انجام آن را بطور مفید ندارد‌، خستگی او مسلما بیشتر از فردیخواهد بود که با رضایت و لذت کامل آن شغل را انجام می‌دهد. فرد اول با دامنه‌ای ازاسترس و خستگی شدید وارد منزل می‌شود و میزان تحمل و مقاومت او در برابر جنبه‌هایمختلف زندگی پایینتر از فرد دوم خواهد بود که شغل خود را کامروابخش تلقیمی‌کند.

 

علاوه بر تأثیرات فردی مشاوره شغلی ، تأثیرات اجتماعی آن را نیزنباید از نظر دور داشت. کارآیی فرد در حرفه‌ای که به او واگذار شده است بسیار تحتتأثیر توانایی و استعداد و علاقه او به آن شغل دارد. عدم هماهنگی فرد با شرایط شغلکارآیی او را در مسیر اهداف شغلی مرکز ، کارخانه یا مؤسسه پایین خواهد آورد. مؤسساتو مراکز مختلف کاری مایل به بکارگیری افرادی هستند که کارآیی بالاتری داشته باشند.

 

فرآیند مشاوره شغلی

 

مشاوره شغلی بر طبق نظر پارسونز در سه مرحله اساسیصورت می‌گیرد:

شناسایی کامل تواناییها ، استعدادها ، رغبتها و محدودیتهای فردی؛ این ویژگیهاتمام تواناییهای جسمانی ، روانی و محدودیتهای جسمانی و روانی و اجتماعی فرد را دربر می‌گیرد.

 

1.  شناسایی مشاغل متعدد و آگاهی نسبت به عواملی که منجر به موفقیت ورضایت شغلیمی‌گردند. در این راستا ویژگیهای مختلف هر یک از مشاغل از جنبه های مختلف مالی، اجتماعی و سایر محدودیت ها موردبررسی قرار می گیرند. برخی مشاغل ویژگیهای خاص خود را دارند که باید مورد توجه قرارگیرند. مثل مسأله شب کاری برای شغل پرستاری و دور بودن از محل زندگی برای مدتهایطولانی برای انجام فعالیتهایباستانشناسی و... .

 

2.  ایجاد سازش منطقی بین خصوصیات شخصی و شرایط شغلی که به موفقیت و رضایت شغلیمی‌انجامد. شغل مورد نظر چه ویژگیها و چه محدودیتهایی دارد؟ چه ویژگیهای فردی رانیاز دارد؟ و چقدر بین این دو دسته ویژگی هماهنگی و همخوانی وجود دارد، سؤالاتیهستند که در جریان مشاوره شغلی به آنها پاسخ داده می‌شود.

 

زمان اقدام به مشاوره شغلی

 

با توجه به گسترش یافتن مشاوره شغلی و احساسنیاز شدید به آن به صورت برنامه ریزیهای کلی تلاش می‌شود از همان دوران تحصیلگامهای اولیه راهنمایی شغلی برداشته شود. سال اول دبیرستان معمولا زمان رسمی برایشروع آشنا سازی دانش آموزان با مشاغل و حرفه‌های مختلف است که به صورت فعالیتهایکلاسی ، تهیه بروشورهای شغلی ، بازدید از مشاغل مختلف و برگزاری اردوها انجاممی‌گیرد و تلاش می‌شود با ارائه اطلاعات کافی به دانش آموزان در مورد مشاغل مختلف وهمچنین در نظر گرفتن توان و استعدادهای خود به انتخاب رشته تحصیلیبپردازند.

 

برای کمک بیشتر به دانش آموزان معمولا از مصاحبه‌ها و مشاوره‌ها وهمچنین اجرای آزمونهای مختلف و بویژهآزمون رغبت سنجاستفاده می‌شود. مشاور با درنظر گرفتن فعالیت تحصیلی دانش آموز در طول سال و نمرات او در آزمون رغبت سنج وعلایق و دیگر تواناییهای او ، اولین گام را برای انتخاب شغل خود در آینده که باانتخاب رشته تحصیلی وی ارتباط نزدیکی دارد بر می‌دارد.

 

البته این مرحله ، مرحلهآغاز رسمی ارائه راهنمایی شغلی فرد است. معمولا قبل از این مرحله فرد اطلاعاتی ازجامعه و پیرامون خود ، خانواده و سایر نهادها در باب مشاغل مختلف کسب کردهاست.

 

از سوی دیگر مراکز و مؤسسات نیز برای انتخاب کارمندان و شاغلین خود بادر نظر گرفتن اهداف و آرمانهایی که دارند و ویژگیهایی که مورد نیاز مشاغل آنهاست درمصاحبه‌های استخدامی خود با بررسی تواناییها و استعدادهای فرد به گزینش افرادیمی‌پردازد که خصایص آنها بیشتر از بقیه به اهداف آنها نزدیکتر باشد وهمخوانیبیشتری با مشاغل مورد نظر داشته باشد. به عنوان مثال با اینکه سلامت روانی در تمامیمشاغل مد نظر می‌باشد، اما دارا بودن یکسری ویژگیهای روانی در مشاغلی چون خلبانیضرورت کامل دارد. مثلا زمان واکنش سریع ، پایین بودناسترس و حفظآرامش روانی

شما هم می توانید در مورد این فایل نظر دهید.