این فایل دارای فرمت  word  می باشد.

موضوع: پروژه پرورش ماهی

پرورش ماهي

رشد ماهيها :

 رشد ماهيان و عواملي كه روند رشد تحت تأثير آنهاستبراي پرورش دهنده ماهي ، در درجه اول اهميت قرار دارند ، زيرا حداكثر رشد ماهي درحداقل مدت زمان با حداقل مقدار غذا ، هدف اصلي اوست.

ماهي جانوري خونسرد است وجهت حفظ درجه حرارت بدن خود ، مجبور به صرف انرژي نيست ، بدين لحاظ ، يك ماهي نسبتبه يك جانور خونگرم ، از لحاظ تبديل مواد غذايي به پروتئين بدن ، از كارآيي واستعداد بيشتري برخوردار است.

تغذيه ماهيان انرژي مورد نياز ماهي از غذا تأمينميشود ، بهر حال اين انرژي در اصل از خورشيد توليد مي شود . انرژي خورشيد به وسيلهگياهاني كه براي ساختن كربوئيدرات ها، انرژي مصرف مي نمايند، به غذا تبديل مي گردد. جانوران اين گياهان را خورده و انرژي ذخيره شده را جهت انجام فعاليت هاي خود مورداستفاده قرار مي دهند ، بنابراين گياهان بعنوان توليدكنندگان اوليه مواد غذاييشناخته شده اند ، كه اين مواد به صور ديگر تبديل مي گردد و سپس در اختيار ماهيانقرار مي گيرد. در زير بطور فشرده نيازهاي غذايي ماهيان مورد اشاره قرار ميگيرد.

تركيبات معدني ماهـيان از مـواد مـعدني بيشماري استفاده مي نمايند كهعناصر ذيل ضرورت بيشتري براي آنان دارد كه عبارتند از : كلسيم ، فسفر ، سديم ،موليبدن ، كلر، منيزيم، آهن، سلينيوم، يد، منگنز، مس، كبالت و روي كه عوامل ياد شدهاز طريق محصولات جنبي كشتارگاهها همچون پودر ماهي در اختيار ماهيان قرار ميگيرد.
تركيبات آلي كه خود شامل مواد زير هستند: پروتئين ها پروتئين هاتركيبات آلي پيچيده اي هستند كه از واحدهاي اسيد آمينه ساخته شده اند و از طريقاسيدهاي ديواره روده به داخل خون جذب و يا جهت توليد انرژي مي سوزند. منابع گياهي وغالباً حيواني در تأمين پروتئين مصرفي ، در جيره غذايي مصرفي ، تغذيه مصنوعي پرورشدهندگان گنجانده مي شود. چربيهااين مواد از واحدهاي اصلي به نام اسيدهاي چربتشكيل مي شوند . اطلاعات در مورد جزئيات نياز ماهي به چربي در دست نيست، لذا درغذاهاي ويژه مصنوعي اهميتشان در درجه دوم قرار دارد. ئيدرات هاي كربن اين موادشامل گروه وسيعي از مواد شامل قندها، نشاسته ها و سلولز هستند، ساده ترين ئيدراتهاي كربن، قندها و پيچيده ترين آنها پلي ساكاريدها است . اين مواد غالباً در تغذيهمصنوعي ماهياني به كار مي رود كه از طريق آنزيم آميلاز، قادر به بهره وري ازمحصولات گياهي هستند. ويتامينها : براي سلامت ماهي ضروري و شامل دو دسته اند:

1)محلول در آب كه شامل موارد زير هستند:

الف) تيامين كه در غلات و حبوبات وسبزيجات و خميرترش(Yeast) و بافت حيواني يافت مي شود و كمبود آن باعث كمي رشد وتشنج ها است.

ب) پيريدوكسين، كه در خمير ترش، غلات وحبوبات موجود است و كمبود آنكم خوني ماهي را به دنبال دارد.

ج) اسيد اسكوربيك كه در سبزيجات و بافت حيوانيموجود و كمبود آن باعث خونريزي بافتها مي شود.

2)محلـول در چربي كه خود شامـل ويتامين هايA-D- KوE ميباشد:

 الف) ويتامينA در روغن ماهي موجود و از طريق گنجاندن پودر ماهي در جيره غذايي تأمين مي شود. ب)ويتامينD  از طريـق تأثير نور ماوراء بنفـش در پوست ماهي ساخته مي شود و كمبود آناختلال در فرآيند استخوان سازي را باعث مي شود.

ج) ويتامينE وK در بافت گياهي وسبزيجات موجود و كمبود آنان باعث كم خوني و اختلال در انعقاد خون مي گردد.

عوامل زير نيز در رشد ماهيان آب شيرين ازاهميت برخوردارند:

 چه در آب شيرين و چه شورماهي بدليل خونسرد بودن ، ميزان فعاليت بدنش با افزايش حرارت بسرعت زياد مي شود،لذا هرچه درجه حرارت بيشتر، انرژي بيشتري مورد نياز ماهي است . بطور معمول در نقاطگرمسير نسبت به نقاط سردسير رشد ماهيان آب شيرين بيشتر است.

جريان آب:

ماهيان آب شيرين در صورتيكه در آبي با جريانيسريع نگهداري شوند، نسبت به موقعيكه در يك استخر بسر مي برند، مجبور هستند كه برايشنا كردن و موضعگيري در مقابل جريان آب ، انرژي بيشتري مصرف نمايند.

اندازهبدن:

 ميزان سوخت و ساز يك ماهي كوچك بالاتر از ميزان مزبور در يك ماهي بزرگاست . بنابراين در عرصه تكثير و پرورش آبزيان، عملاً معلوم شده كه ماهي كوچك ،برحسب واحد وزن بدن به غذاي بيشتر نياز دارد.

ساير عوامل:

 افزايش مستمر و ممتد فعاليت بدني يا سوخت و ساز ، نياز بهانـــرژي يك ماهي را ترقي مي­دهد. اينگونه افزايش عمدتاً نتيجه عواملي هستند كه بهعوامل فشار مشهورند كه شامل ازدحام ، سطوح پائين اكسيژن ، آلودگي ، ميزانهاي آمونياك ، همگي عوامل فشار موجود در عرصه تكثير و پرورش محسوبمي­گردند كه ميزان نياز به انرژي را افزايش داده و قادرند بطور نامطلوبي بر ميزانرشد تأثير بگذارند.

استحصال تخم و بچه ماهي:

 در صنعت تكثير و پرورش آبزيان ، واژه تخم يا بچهماهي به مراحل جواني حيوان مورد استفاده جهت ماهيدار نمودن استخرهاي پرورش ماهياطلاق مي­گردد. تهيه و تأمين بچه ماهي در زمينه پرورش ماهيان تحت تأثير وجوداختلافي مهم بين رفتار تخم ريزي گونه هاي مختلف ماهيان قرار دارد. به عبارت ديگربرخي از انواع ماهيان آب شيرين از روي ميل در استخرهاي پرورش ماهي تخم­ريزي مي­كنندو تأمين تخم به راحتي صورت مي­گيرد و برخي در كارگاه تخم ريزي مي­كنند.

بهترين نوع ماهي شناخته شده كه به سهولت در استخر تخم­ريزي مي­نمايند ،ماهي تيلاپيا است. نوع ديگري از سيستم تكثير ماهياني كه در آب شيرين استخرها به حدبلوغ و تخم­ريزي و بهره­برداري مي­رسد ماهي قزل­آلا است. البته وجه تمايز آن باماهيان ديگر آب شيرين ، در استفاده از استخرهاي بتوني بوده كه ويژه اينگونه ماهياناست. در صورت عدم استفاده از اين گونه استخرها لازم است در شرايط حوضچه تخم­ريزيماهيان قزل­آلاي مولد از استخر برداشته و با استفاده از دست ، از طريق وارد آوردنفشار بر روي بدن ماهي تخم كشي صورت و سپس تخمهاي بارور شده را به خارج از حوضچه(استخرهاي غيربتوني ) هدايت كرد.

آب:

منـشاء آب شـيرين جـهت پرورش ماهيان، بارندگي است كه با توجهبه موقعيت جغرافيايي و آب و هوايي محل تغيير مي­كند. چشمه­ها و چاهها در اثر نفوذآب باران در زمين بوجود آمده­اند كه جهت پرورش و تكثير ماهيان مورد بهره­برداريقرار مي­گيرند. گاهي نيز از هرز آبهاي جمع شده در زمينهاي شيب­دار با منشاء باراندر تكثير و پرورش استفاده مي­گردد. مردابها، درياچه­ها و رودخانه­ها منابع ذخيرههرز آبها هستند.

براي يك استخر پرورش ماهي ، نيازمند يك مقدار آب اوليه جهتآبگيري متناسب با حجم مورد نياز استخر هستيم. مقدار آب مورد نياز براي پرورش ماهيدر آبهاي شيرين از مجموع عوامل زير تعيين مي­گردد:

الف) حجم استخر در شروع دورهپرورش ماهي

ب ) تلفات نفوذي در طول دوره پرورش ماهي

ج ) تلفات تبخيري در طولدوره پرورش ماهي

در صورتيكه كل آب شيرين مورد استفاده جهت پركردن استخر در مواقعي از سال براي تأمين آب استخر كافي نباشد، ساختن يك مخزن ذخيرهآب، پرورش دهندگان را قادر خواهد ساخت تا در مواقع پر آبي ، آب را جهت زمان خشكساليو كم آبي ذخيره و استفاده نمايند. اگر استخر به شكل مربع مستطيل باشد با در هم ضربكردن دو ضلع و ارتفاع كل آب مورد نياز برآورد مي­شود. ارتـفاع × عــرض × طــول كــهتـعــيين ارتــفاع از طــريــق تـخـمين ميانگين عمق آب صورت مي­گيرد كه بصورتارتفاعات مختلف سطح استخرقابل استحصال است.

كارگاههاي پرورش ماهي:

ميزان مرگ و مير جمعيتماهيان موجود در استخر است. ورود آب به استخر از طريق يك ورودي تحت كنترل انجاممي­گيرد كه هدف از آن تأمين جريان مرتب و قابل تنظيم آب ممانعت از فرار ماهيان وجلوگيري از ورود گونه­هاي نامطلوب به داخل استخر مي­باشد. ايـن آب از طـريق يـكخروجي قابل كنترل به نام مانك(Monk) از استخر خارج مي­گردد و به توليد كننده امكانمي­دهد كه هرگونه لايه آب موجود در كف استخر را كه احتمالاً كيفيت آن پايين آمده وبايستي با آب تازه تعويض گردد را تخليه سازد.

دستورالعمل­هاي عمومي در رويه پرورش ماهيان آبهاي شيرين:

 در اين خصوص پرورش دهندگان ماهي مي­توانند از محيطهاي آبي و تسهيلاتي استفاده كنندكه براي پرورش كپور و ديگر گونه­هاي ماهي آبهاي شيرين مناسب­ترند ، تا براي ماهيانقزل­آلا، و فنون اين كار در حال حاضر كاملا مرسوم و رايج است. ايجاد استخرهاي ماهيدر اصل رويه­اي از آب­زدايي و كنترل منظم مناطق باتلاقي با استفاده از سدهاي سادهكه به تدريج استخرهايي مناسب توليد ماهي در كنار آن ايجادشد، ريشه گرفته است. ازلحاظ فني كليه گونه­هاي ماهي آب شيرين را ميتوان پرورش داد و اين بسته به انتخاببازار است. در ذيل برخي از مسايلي كه در رويه­هاي پرورش و تكثير ماهيان آب شيرينبايد بدانها توجه داشت مد نظر قرار مي­گيرد: