حجم فایل : 7.36 مگابايت
فرمت فايل هاي فشرده : word
تعداد صفحات : 48 صفحه
تعداد بازدید : 304 مرتبه
پس از پرداخت، لینک دانلود فایل برای شما نشان داده می شود.
فروشنده ی فایل
این فایل دارای فرمت word می باشد.
موضوع:مقاله کوکسیدیوز بیماری انگلی طیور
فهرست مطالب:
پیشگفتار
مقدمه
سیر تکاملی کوکسیدیاها
سبب شناسی
۱- گونههای مهم و بیماریزایی آیمریا
آیمریا آسرولینا ۱۹۲۹ Tyzzer
آیمریا برونتی ۱۹۴۲ LEVINE
آیمریا هاگانی ۱۹۳۸ LEVINE
آیمریا ماگزیما ۱۹۲۹ TYZZER
آیمریا مایتیس ۱۹۲۹ TYZZER
آیمریا میواتی ۱۹۶۴ EDGAR and SLEBOLO
آیمریا نکاتریکس ۱۹۳۰ JOHNSON
آیمریاتنلا Fantham (RAILLET and LUCET 1891) 1909
۲- عوامل مؤثر بر شدت بیماری
عوامل داخلی مؤثر بر شدت کوکسیدیوز عبارتند از:
اپیدمیولوژی
تشخیص:
۱. آزمایش میکروسکوپی
۲. طبقه بندی ضایعات
۳. طبقه بندی مدفوع
۴. روشهای مورد استفاده در تشخیص گونهها
پیشگیری و کنترل
الف)
۱. درمان داروئی
خصوصیات مربوط به داروهای ضدکوکسیدیایی مصرفی
طیف فعالیت
مکانیسم عمل
اثرات متفاوت داروها بر روی پرندگان
۲. برنامههای مختلف داروئی
۲. ۱. برنامههای بکار رفته در جوجههای گوشتی
روش استفاده دائم از یک دارو
اسفتاده از برنامه shuttleیا Dual
استفاده از برنامه Rotation
۳-۲. برنامه های بکار گرفته شده در مرغان مادر و تخمگذار
۱. استفاده از برخی واکسنها
۳.مقاومت دربرابر کوکسیداستات ها
ب استفاده از مواد ضد عفونی کننده درکنترل بیماری
ج.ایمنی شناسی بیماری کوکسیدیوز
۱-واکسیناسیون
ا. واکنس های زنده
۲.واکسنهای کشته
منابع
پيشگفتار
كوكسيديوز مهمترين و متداولترين بيماري انگلي طيور است كه ميتواند موجب ايجاد خسارات اقتصادي عمدهاي در مرغداريهاي صنعتي گردد.
زيان ناشي از تلفات، كاهش ميزان توليد- اشكالات ايجاد شده در ميزان ضريب تبديل غذائي، رشد و عملكرد گله در اشكال باليني و تحت باليني كوكسيديوز از جمله اين موارد بشمار ميآيند.
در سالهاي نخست پرورش تجاري طيور، وقوع فراوان كوكسيديوز اغلب منجر به بروز مسائل حادي ميگرديد پس از آن تفكيك تمايز شكل باليني كوكسيديوز از موارد تحت باليني آغاز شد بطور كلي اين مسئله مورد قبول قرار گرفته كه در مرغداريها اغلب اشكال تحت باليني و يا سطح پائين آلودگي با كوكسيديوز ديده ميشود كه فاقد اهميت اقتصادي قابل توجه ميباشند. با اين حال پس از گذشت چند سال، به دنبال افزايش شواهد بدست آمده اين نتايح مورد بازنگري قرار گرفته است. مطالعات دقيقي كه توسط B raunius (1980) و Voetenو همكاران (1988) در سطح فارم بعمل آمد حاكي از آن است كه سطوح پايين آلودگي با كوكسيديوز قادر است بر روي عوامل مؤثر بر توليد تأثير زيانباري داشته باشد. (22) وسعت آسيبها و ضايعات ناشي از اين بيماري بستگي به زمان وقوع در دوره پرورش دارد، در صورتيكه جوجهها در دروة بحراني[1] يعني هفته سوم، چهارم و پنجم مبتلا به بيماري شوند، در دروه پس از بيماري تا زمان كشتار در جوجههاي گوشتي و زمان توليد در مرغان تخمگذار خسارت وارده به توليد ديگر قابل جبران نخواهد بود.
اين بيماري از لحاظ اقتصادي ضررهاي هنگفتي را در بردارد كه در نوع خود بينظير است زيرا در جهان اين بيماري ساليانه حدود 60 تا 120 ميليون دلار خسارت مالي ايجاد ميكند كه اين امر بخوبي گوياي عمق فاجعه است علاوه بر اين هزينههايي كه به طور سالانه در دنيا صرف خريد دارو، درمان و يا پيشگيري كوكسيديوز ميگردد، رقم اعجابآور 150 ميليون دلاري مي باشد (7)
در آمريكا به تنهائي سالانه 60 ميليون دلار صرف هزينههاي داروئي مربوط به كوكسيديوز ميشود براي اينكه بتوانيم تصوير درستي از كل سرمايهاي كه سالانه بواسطه كوكسيديوز بطور جبران ناپذيري در سطح جهان زايل ميشود ارائه دهيم، در اينجا سود خالص چند شركت چند مليتي را كه بر طبق گزارش مجله معتبر اقتصادي فورچون[2]در سال 1986 مقامهاي اول تا ششم را از حيث درآمد سالانه از بين 500 شركت چند مليتي كسب كردهاند ذكر ميكنيم
1. آي، بي، ام 000/555/6 دلار در سال
2. اكسون 000/870/4 دلار در سال
3. جنرال متورز 000/999/3 دلار در سال
4. فورد متور 400/515/2 دلار در سال
5. جنرال الكتريك 000/336/2 دلار در سال
6. آموكو 000/953/1 دلار در سال
اين مقايسه ساده نشان ميدهد كه سرمايهاي كه بوسيله كوكسيديوز در سال زايل ميشود از مجموع درآمد خالص چند شركت چند مليتي بزرگ بسيار بيشتر است.
(7 و 8)
متخصصين حدود 10-5% كل مرگومير را در سطور جهان بواسطه كوكسيديوز ميدانند (56) البته خساراتي كه در سطح بالا ذكر گرديد، شامل خساراتي فراوان ناشي از كوكسيديوز تحت باليني نميشود. خسارت منسوب به كوكسيديوز تحت باليني عبارت از افزايش ضريب تبديل غذايي و كاهش اضافه وزن ميباشد. محاسبه انجام شده نشان ميدهد كه اين شكل بيماري ضريب تبديل غذائي را 4 تا 10 درصد افزايش ميدهد. همچنين باعث كمبود وزن بدن بميزان 50 تا 100 گرم در پايان دوره پرورش جوجههاي گوشتي ميشود. پيشبيني شده است كه به ازاي هر پرنده خساراتي معادل 5 تا 10 سنت آمريكا وارد ميشود.
سرمايهاي كه اكنون در صنعت پرورش طيور گوشتي در آمريكا در جريان است به چندين ميليارد دلار بالغ ميشود و بنابراين كاربرد گسترده داروهاي ضد كوكسيديوز بخصوص در طيور گوشتي از اهميت فراواني برخوردار ميباشد. و از ضررهاي اقتصادي بسيار هنگفتي جلوگيري بعمل ميآورد.
كاربرد داروهاي ضدكوكسيديايي در هر كشور يك ضرورت تلقي ميشود ولي دقت در انتخاب و نوع داروهاي ضدكوكسيديايي نيز نبايستي ناديده گرفته شود. عمدهترين مسئله در مورد كوكسيديوز انتخاب دارويي مناسب ميباشد. (1)
آيمريا آسرولينا 1929 Tyzzer
اين گونه از رايجترين گونههاي آيمريا در صنعت پرورش طيور مي باشد و بيماريزائي آن كمتر از دو گونه آيمرياتنلا و آيمريانكاتريكس است. شدت عفونت حاصل از اين آيمريا بسته به تعداد اووسيست هاي بلع شده ميباشد وضعيت ايمني پرنده متفاوت است بلع تعداد مختلف اووسيست ها توسط پرندگان جوان سبب بروز كوكسيديوز با اشكال خفيف تا بسيار شديد مي شود. عفونتهاي شديد سبب ايجاد ضايعات بهم پيوسته در طول روده كوچك و گاهي مرگ و مير ميگردند.
در عفونتهاي خفيف تا متوسط ضايعات ماكروسكوپي معمولاً به ناحيه دوازدهه محدود ميگردد كه فقط شامل چندين پلاك در ابعاد سانتيمتر ميباشد.
ممكن است اين نوع عفونتها تأثير اندكي بر روي افزايش وزن و ضريب تبديل غذايي[1] داشته باشند و ليكن ممكن است سبب از دست رفتن پيگمانهاي كارتنوئيد و گرانتوفيل در پوست پرنده گردند كه ناشي از كاهش جذب آنها از طريق روده كوچك ميباشد. كاهش توليد تخم مرغ در پرندگان تخمگذار در نتيجه افزايش ضخامت لايه مخاطي روده و ضريب تبديل غذايي ديده شده است.
در گسترشهاي تهيه شده از ضايعات رودهاي معمولاً تعداد بسيار زيادي اووسيستديده ميشود. ديواره روده و مخاط ضخيم شده و با اكسوداي كاتارال پوشيده ميشوند، اما بندرت خونريزي ديده ميشود بجز در موارديكه تعداد زيادي اووسيستبلع شده باشد. (2 و 19).
آيمريا برونتي 1942 LEVINE
آيمريا برونتي عفونت شديدي را در جوجههاي 4 تا 9 هفته ايجاد ميكند اين گونه در انتهاي روده ومعمولاً از محل زائده كيسه زرده تا نزديك به محل اتصال روده كور يافت ميشود.
در عفونتهاي شديد ممكن است ضايعات از سنگدان تا ناحيه كلوآك امتداد يافته و به داخل روده كور نيز نفوذ كند.
هر چند كه عفونت حاصل از اين آيمريا به شدت عفونت ناشي از آيمرياتنلا و نكاتريكس نميباشد، و ليكن قادر به ايجاد مرگ و مير بوده و سبب نقصان افزايش وزن و افزايش ضريب تبديل غذايي و ساير مشكلات مي شود. در ابتداي عفونت مخاط، نواحي انتهايي روده ممكن است با نقاط كوچك خونريزي پوشيده گرديده و ضخيم و بدون رنگ شود.
در عفونتهاي شديد ديواره روده ضخيم شده و مخاط به سختي دچار آسيب گرديده و در خلال روز پنجم الي هفتم بعد از شروع عفونت نكروز بافتي ظاهر ميشود. (19و2)
آيمريا هاگاني[2] 1938 LEVINE
در مورد جايگاه اين آيمريا در طبقه بندي موجود شك و ترديد وجود دارد، زيرا هنوز يافتههاي موجود در رابطه با آن كامل نميباشد اين آيمريا داراي بيماريزايي متوسطي است، سبب ايجاد نقاط خونريزي آماس كاتارال و محتويات آبكي در روده ميگردد. (17)
آيمريا ماگزيما 1929 TYZZER
قسمت مياني روده كوچك غالباً توسط آيمريا ماكزيما آلوده ميگردد. اين ناحيه از قسمت انتهايي دوازدهه شروع گشته و تا زائده كيسه زرده امتداد مييابد، اما در عفونتهاي شديد امكان دارد كه ضايعات در تمام طول روده كوچك گسترده گردد.
شناسايي آيمريا ماگزيما به دليل بزرگ بودن اووسيستهاي آن بآساني امكان پذير ميباشد. اين آيمريا بدليل نداشتن شيزونتهاي بزرگ در ضايعات ايجاد شده از آيمريانكاتريكس قابل تفريق مي باشد اين آيمريا داراي بيماريزايي متوسطي ميباشد كه اثرات جدي آن اكثراً از مراحل جنسي انگل است.
ايجاد عفونت توسط بلع حدود 200000 اووسيست سبب بروز كاهش رشد، شيوع بيماري، اسهال و مرگ و مير ميشود.
در طي دو مرحله اول تكثير غيرجنسي انگل كه بطور سطحي در سلولهاي اپيتليال لايه مخاطي صورت ميگيرد، كمترين تخريب بافتي رخ ميدهد. زماني كه مرحله جنسي انگل در بافتهاي عمقي روده، در خلال روز پنجم و هشتم بعد از بروز عفونت شروع ميگردد، بدليل وجود پرخوني، ادم، نفوذ سلولي و ضخيم شدن لايه مخاطي ضايعات گسترش مييابند. (2 و 10و 19)
آيمريا مايتيس[3] 1929 TYZZER
قسمت انتهايي روده كوچك يعني از قسمت زائده كسيه زرده تا اتصال روده كور محل طبيعي وجود اين آيمريا ميباشد.
ايجاد عفونت بوسيله بلع 1 تا 5/1 ميليون اووسيست سبب كاهش رشد، شيوع بيماري و از دست رفتن رنگدانهها ميگردد.
در شكل باليني ضايعات ماكروسكوپي ايجاد شده بسيار ناچيز است، بدين دليل اكثراً در تشخيص، اين گونه، ناديده گرفته مي شود و يا در عفونتهاي تحت باليني اشتباه تشخيص داده ميشود.
بدليل وجود اووسيستهاي گرد و كوچكتر آن، براحتي از گونه آيمريا برونتي قابل تشخيص ميباشد ضايعات ميكروسكوپي حاصل برخلاف ساير گونهها بدليل عدم تجمع و تشكيل كلني گسترده ميباشد، چندان اختصاصي نيست و شيزونت و گامتوسيتهاي توليد شده به طور سطحي بر روي لايه مخاطي روده پخش ميگردند.(2)
آيمريا ميواتي[4] 1964 EDGAR and SLEBOLO
اين آيمريا اولين بار بعنوان يك سويه كوچك از آيمرياي آسرولنيا شناسايي گرديد.
ضايعات حاصله معمولاً از ناحيه دوازدهه تا محل اتصال روده كوركوآك گسترش مييابند. در روز چهارم وقتي كه در جوجهها علائم بيحالي، بياشتهايي، اسهال آبكي ديده ميشود، در قسمت قدامي روده باريك تغييرات مشخصي ظاهر ميگردد.
اين نواحي متورم، ادماتوز، داراي نقاط پتشي پراكنده مي باشد. در عفونتهاي خفيف، ضايعات موجود، مشابه با آيمريا آسروليناست. و ليكن آنها از نظر شكل ظاهري گردتر ميباشند.
ايجاد عفونت توسط يك ميليون اووسيست سبب بروز كاهش رشد و شيوع بيماري ميگردد و در عفونتهاي تجربي سبب مرگ و مير ميشود. (19 و 2)
آيمريا نكاتريكس 1930 JOHNSON
بدليل ايجاد ضايعات غير عادي و خاصي كه اين گونه آيمريا در روده كوچك ايجاد مينمايد، در زمره معروفترين گونههاي شناخته شده قرار گرفته است.
بعد از آيمرياتنلا، آيمريانكاتريكس متداولترين گونه بيماريزا در طيور اصلي مي باشد. ضايعات بوجود آمده در روده كوچك تقريباً در نقاطي كه ضايعات حاصل از آيمريا ماگزيما ايجاد ميگردند مشاهده ميشود. احتمالاً به دليل پايين بودن ظرفيت توليد مثل آيمريانكاتريكس، اين آيمريا قادر به رقابت با ساير كوكسيدياها نميباشدو اكثراً در پرندگان مسنتر مثل پولتهاي در حال رشد و يا پولتهاي جايگزين تخمگذار در سنين 9 تا 14 هفتگي ديده ميشود.
اووسيتهاي آن از نظر اندازه تقريباً برابر با آيمرياتنلا بوده و فقط در روده كوريافت ميشوند.
برخي از ضايعات حاصله ممكن است همراه با توليد شيزونت نسل اول يعني روزهاي 2 تا 3 بعد از عفونت ايجاد گردند. تا روز چهارم بعد از عفونت، روده ممكن است به دو برابر اندازه خود رسيده (بالوني شدن) و لانه مخاطي ضخيم شده و روده داراي محتويات مايع، خون و بافتهاي تخريب شده، گردد.
در اين حالت در سطح لايه سروزي روده مي توان مراكز و پلاكهاي سفيد و كوچك و يا نقاط قرمز رنگ كه همان پتشي مي باشد را مشاهده نمود.
شيزونتهاي بوجود آمده در لايه مخاطي قرار ميگيرند و اغلب به لايه زير مخاطي نيز نفوذ كرده و سبب تخريب لايه عضلات صاف و عروق خوني ميگردند.
آلودگي با تعداد 75 تا 100 هزار اووسيست جهت ايجاد كاهش وزن، شيوع بيماري و تلفات كافي مي باشد. عفونتهاي طبيعي سبب بروز مرگ و مير تا بيش از 25% در گلة تجارتي گرديدهاند ودر عفونتهاي تجربي حتي تا 100% مرگ و مير به وقوع پيوسته است.