موضوع مقاله :   اكسيژن

فهرست

اطلاعات اوليه

تاريخچه

پيدايش

ريشه لغوي

خصوصيات قابل توجه

کاربردها

ترکيبات

ايزوتوپها

هشدارها

نحوه تشکيل پيوند دوگانه در مولکول
تشکيل پيوند سه‌گانه در مولکول


اطلاعات اوليه

اکسيژن يکي ازعناصرشيميايي درجدولتناوبي است که نماد آنOوعدداتمي آن 8 مي‌باشد. اين ماده ، يک عنصر

حياتي بوده و همه جا چه درزمين و چه در کلجهانهستي يافت مي‌شود. مولکول اکسيژن(O2 )در زمين از نظر ترمو ديناميکي ، ناپايداراست، ولي توسط عملفتوسنتز باکتريهاي بي‌هوازي و در مرحله بعدي توسط عملفتوسنتز گياهان زميني بوجود مي‌آيد.

تاريخچه

اکسيژن در سال 1771 توسط داروساز سوئدي"Karl Wilhelm Scheele" کشف شد، ولي اين کشف خيلي سريع شناخته نشد و با اکتشاف مستقل"Joseph Priestley" بطور گسترده تري شناخته شد و توسط"Antoine Laurent lavoisier" در سال 1774 نام‌گذاري شد.

پيدايش

اکسيژن ، فراوانترين عنصر در پوسته کره زمين است و تخمينهايي دراين زمينه وجود دارد که مقدار آن را 46.7% ذکر مي‌کنند. اکسيژن 87% اقيانوسها(به‌صورت آب) و 20% درصد جو زمين (به‌صورت اکسيژن مولکوليO2 يا ازن) رابه خود اختصاص مي‌دهد. ترکيبات اکسيژن مخصوصا اکسيد فلزات و سيليکات‌ها و کربناتهامعمولا در خاک و صخره‌ها يافت مي‌شوند.

آب يخ‌زده يک جسم سخت متداول بر رويسيارات ديگر و ستاره‌هاي دنباله‌دار مي‌باشد. کلاهک‌هاي يخ کره مريخ ازدي‌اکسيدکربن منجمد توليد شده‌اند. ترکيبات اکسيژن در تمام کهکشان يافت مي‌شوند و طيفنور اکسيژن اغلب در ستاره‌ها ديده مي‌شود.

ريشه لغوي

واژه اکسيژن در دو واژه يونانيOxus( اسيد ) وGennan( توليد ) ، ساخته شده است؛ (يک اسم بي‌مسما ، چون خيلي از اسيدهااکسيژن ندارند.)

خصوصيات قابل توجه

اکسيژن در دما و فشار استاندارد به‌صورتگاز است که حاوي دواتم اکسيژن به فرمول شيمياييO2 مي‌باشد. اکسيژن عنصر مهم هواست و از طريق عمل فتوسنتز گياهان توليدشده و براي دم و بازدم حيوانات لازم است. اکسيژن مايع و جامد يک رنگ آبي کمرنگداشته و هر دو بسيار پارامگنتيک مي‌باشند. اکسيژن مايع معمولا با عملتقطير جزئي هوايمايع بدست مي‌آيد.

کاربردها

اکسيژن به‌عنواناکسيدکننده کاربرد بسيار زيادي داشته ، فقطفلوئور ازآنالکترونگاتيوتر است. اکسيژن مايع به‌عنوان اکسيد کننده در نيروي حرکتي موشکها استفاده مي‌شود. ازآنجا که اکسيژن براي دم و بازدم ضروري است، در پزشکي کاربرد دارد. گاهي اوقات کسانيکه از کوه نوردي مي‌کنند يا در هواپيما پرواز مي‌کنند، مخازن اکسيژن همراه دارند(به‌عنوان هوا). همچنين اکسيژن درجوشکاري و ساختفولاد و همچنينمتانول کاربرد دارد.

اکسيژن به‌عنوان يک ماده آرامش‌بخش ، سابقه استفاده دارد که تازمان حال نيز ادامه دارد و بارهاي اکسيژن در مهماني‌ها و مجالس امروزي وجود دارد. در قرن 19 اکسيژن معمولا با اکسيد نيترات ترکيب مي‌شد که اثر تسکين دهنده دارد.

اكسيژن اكسيژن