فرمت این فایل word می باشد و آمادهی پرینت است.

 

موضوع:

 

پایان نامه اثر بخشی آموزش دلگرم سازی شوانکر بر سلامت روانی و رضایت زناشویی همسران جانبازان

 

 

 

فهرست مطالب

 

 

فصل اول: چارچوب تحقیق ....................................................................... 1

 

1. 1 بیان مسئله .............................................................................................. 2

 

2. 1 اهمیت و ضرورت تحقیق ........................................................................ 4

 

3. 1 هدف تحقیق ........................................................................................... 5

 

4. 1 فرضیه های تحقیق .................................................................................. 5

 

5. 1 تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی طرح .................................................. 6

 

                                                                                  

 

فصل دوم: پیشینیه­ی تحقیق ............................................................................. 9

 

1. 2 مبانی نظری رویکرد آدلر ......................................................................... 10

 

1. 1. 2 دلگرم سازی ...................................................................................... 12

 

1. 1. 1. 2 رفتارهای دلگرم زدا در خانواده ....................................................... 15

 

2. 1. 1. 2 خود دلگرم سازی .......................................................................... 16

 

3. 1. 1. 2 آموزش خود دلگرم سازی شوانکر .................................................. 17

 

2. 2 خانواده .................................................................................................. 19

 

3. 2 رضایت زناشویی .................................................................................... 23

 

1. 3. 2 عوامل موثر بر رضایت زناشویی........................................................... 23

 

 

 

فهرست مطالب

 

 

 

 عنوان                                                                                                   صفحه                                                                                           

 

2. 3. 2 بررسی نظریه های موجود در رابطه با رضایت مندی زناشویی ................ 25

 

1. 2. 3. 2 نظریه ی چرخه ی زندگی زناشویی ................................................. 26

 

2. 2. 3. 2 نظریه های طبقه بندی ازدواج های بادوام.......................................... 26

 

3. 2. 3. 2 نظریه ی مبادله ی اجتماعی نای ....................................................... 27

 

4. 2. 3. 2 نظریه ی عقلانی- هیجانی الیس ....................................................... 28

 

3. 3. 2 مدل های زوج درمانی ........................................................................ 28

 

4. 3. 2 ازدواج و رفتار با همسر از دیدگاه قرآن و حدیث ................................. 30

 

4. 2 سلامت روانی ........................................................................................ 31

 

1. 4. 2 تعریف سلامت و بهداشت روانی ......................................................... 31

 

2. 4. 2 عوامل موثر بر اختلال سلامت روانی ................................................... 33

 

3. 4. 2 مفهوم سلامت روانی از دیدگاه های مختلف ......................................... 34

 

4. 4. 2 معیارهای سلامت روان از دیدگاه اسلام ............................................... 36

 

5. 4. 2 اهداف بهداشت روانی ........................................................................ 37

 

6. 4. 2 ارتقاء بهداشت روانی ......................................................................... 38

 

5. 2 جنگ و جانباز ........................................................................................ 39

 

1. 5. 2 جنگ ................................................................................................ 39

 

2. 5. 2 جنگ از دیدگاه قرآن .......................................................................... 41

 

فهرست مطالب

 

 

 

 عنوان                                                                                                   صفحه                                                                                           

 

3. 5. 2 جانباز و جانبازی................................................................................. 42

 

6. 2 مروری بر تحقیقات انجام شده در ایران و جهان ......................................... 45

 

1. 6. 2 تحقیقات انجام شده در داخل کشور ..................................................... 45

 

2 .6. 2 تحقیقات انجام شده در خارج کشور .................................................... 52

 

 

 

فصل سوم: روش تحقیق ............................................................................. 59

 

1 .3 جامعه ی آماری، نمونه و روش نمونه گیري............................................... 60

 

2. 3 روش تحقیق .......................................................................................... 60

 

3. 3 روش جمع آوری داده ها ........................................................................ 60

 

4. 3 ابزار پژوهش .......................................................................................... 61

 

1. 4. 3 پرسشنامه ی رضایت زناشویی اینریچ ................................................... 61

 

1. 1. 4. 3 معرفی کلی پرسشنامه ..................................................................... 61

 

2. 1. 4. 3 نمره گذاری پرسشنامه ی اینریچ........................................................ 63

 

3. 1. 4. 3 ویژگی های روان سنجی پرسشنامه ی اینریچ...................................... 64

 

2. 4. 3 پرسشنامه ي سلامت عمومی GHQ..................................................... 66

 

1. 2. 4. 3 معرفی کلی پرسشنامه...................................................................... 66

 

 

 

 

 

فهرست مطالب

 

 

 

 عنوان                                                                                                   صفحه                                                                                           

 

2. 2. 4. 3 نمره گذاری پرسشنامه ی GHQ...................................................... 68

 

3. 2. 4. 3 ویژگی های روان سنجی پرسشنامه ی سلامت عمومی GHQ............ 69

 

5. 3 متغیرهای پژوهش ................................................................................... 70

 

6. 3 روش تحلیل آماری داده ها ..................................................................... 71

 

 

 

فصل چهارم: تحلیل داده های تحقیق ............................................................... 72

 

1. 4 مقدمه .................................................................................................... 73

 

2. 4 یافته های توصیفی تحقیق ........................................................................ 73

 

3. 4 تحلیل استنباطی داده های  تحقیق.............................................................. 86

 

 

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری .................................................................. 92

 

1. 5 مقدمه .................................................................................................... 93

 

2. 5 خلاصه ي یافته های تحقیق و نتیجه گیری ................................................. 93

 

3. 5 پیشنهادات پژوهشي ................................................................................ 97

 

4. 5 پیشنهادات كاربردي................................................................................. 97

 

5. 5 محدودیت های تحقیق ............................................................................ 98

 

فهرست مطالب

 

 

 

 عنوان                                                                                                   صفحه                                                                                           

 

فهرست منابع  ................................................................................................ 99

 

منابع فارسی .................................................................................................. 100

 

منابع لاتین ..................................................................................................... 113

 

پیوست الف: روش آموزشی شوانکر ............................................................... 115

 

پیوست ب: پرسشنامه های GHQو اینریچ ..................................................... 127     Abstract

 

 

 

فهرست جداول

 

 

 

 عنوان                                                                                                   صفحه          

 

جدول 1. 3  دیاگرام طرح .............................................................................. 61

 

جدول 1. 4  فراوانی سن همسران جانباز .......................................................... 74

 

جدول  2. 4 فراوانی سن جانبازان.................................................................... 75

 

جدول 3. 4 فراوانی درصد جانبازی جانبازان .................................................... 76

 

جدول 4. 4 فراوانی تحصیلات همسران جانباز................................................... 77

 

جدول 5. 4 فراوانی تحصیلات جانبازان............................................................ 78

 

جدول 6. 4 فراوانی شغل همسران جانباز ......................................................... 79

 

جدول 7. 4 فراوانی شغل جانبازان .................................................................. 80

 

جدول 8. 4 فراوانیطول مدت ازدواج افراد شرکت کننده در پژوهش ............... 81

 

جدول 9. 4 فراوانی تعداد فرزندان .................................................................. 82

 

جدول 10. 4 میانگین  و انحراف استاندارد نمرات ............................................. 83

 

رضایت زناشویی هر دو گروه

 

جدول 11 .4 میانگین  و انحراف استاندارد نمرات GHQگروه آزمایش ............ 84

 

جدول 12. 4 میانگین  و انحراف استاندارد نمرات GHQگروه کنترل ............... 85

 

جدول 13. 4 آزمون Tمستقل بین گروه های آزمایشی در عامل ........................ 86

 

رضایت زناشویی اینریچ

 

جدول 14. 4 آزمون Tمستقل بین گروه های آزمایشی در عامل ........................ 87

 

نمره ي کل سلامت روان

 

 

 

فهرست جداول

 

 

 

 عنوان                                                                                                   صفحه          

 

جدول 15. 4 آزمون Tمستقل بین گروه های آزمایشی در عامل ........................ 88

 

علائم جسمانی (A)

 

جدول 16. 4 آزمون Tمستقل بین گروه های آزمایشی در عامل ........................ 89

 

اضطراب و مشکلات خواب (B)

 

جدول 17. 4 آزمون Tمستقل بین گروه های آزمایشی در عامل......................... 90

 

 اختلال در کارکردهای اجتماعی

 

جدول 18. 4 آزمون Tمستقل بین گروه های آزمایشی در عامل ........................ 91

 

 

چکیده:

 

در این پژوهش تلاش شده است تا تأثیر آموزش برنامه ي تدوین شده توسط پژوهشگر با رویکرد شوانکر بر افزایش سلامت روانی و رضایت زناشویی همسران جانباز مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور از میان همسران جانباز ساکن در دو مجتمع مسکونی و مادران دو مدرسه در منطقه ي 22 و 2  دعوت به عمل آمد و از بین مراجعه کنندگان 30 همسر جانباز که شرایط ورود به این طرح را داشتند به‏صورت تصادفی انتخاب شده و در دو گروه آزمایشی و کنترل قرار گرفتند. روش تحقیق در این پژوهش، آزمایشی بوده و از طرح پيش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. همسران جانباز گروه آزمایش در معرض آموزش تدوین شده با رویکرد شوانكر به مدت 10 جلسه 1 ساعت و 30 دقیقه قرار گرفتند و گروه کنترل نیز هیچ آموزشی دریافت نکردند. از هر دو گروه پیش‏ آزمون و پس آزمون به عمل آمد. ابزارهای به کار رفته در این پژوهش عبارت بودند از:

 

1.   پرسشنامه ي رضایت زناشویی اینریچ فرم 47 سئوالی که پایايی آن در پژوهش میرخشتی (1375)، 92/0 و در پژوهش سلیمانیان 95/0 به دست آمده است.

 

2.   پرسشنامه ي سلامت عمومی  که پایایی آن در پژوهش پالاهنگ (1374)، 91/0 برآورد شده است.

 

در این پژوهش از روش آماری نمرات  اختلافی استفاده شد. نتایج حاکی از آن بود که آموزش دلگرم‏سازی شوانکر موجب افزایش رضایت زناشویی وسلامت‌روان شده‌است و در خرده مقیاس‏های علائم جسمانی، اضطراب، اختلال در کارکرد اجتماعی و افسردگی نیز موجب بهبود علائم شده است و فرضیه‏های ما تائید شدند. 

 

واژه‏های کلیدی:جانباز، آموزش دلگرم‏سازی، رضایت زناشویی، سلامت روان، همسر جانباز.

 

افسردگی (D)

 

2. 5 خلاصه‏ی یافته ‏های تحقیق و نتیجه ‏گیری

 

فرضیه‏ی اول: آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر رضایت زناشویی  آنان را افزایش می‏دهد.

 

همان‏طور که در جدول 13-4 نشان داده شده t به دست آمده از t جدول بزرگتر است و تفاوت از لحاظ آماری معنادار است و با 95% اطمینان نتیجه می‏گیریم که آموزش شوان‏کر بر افزایش رضایت زناشویی تأثیر دارد. بنابراین فرضیه­ی اول تأیید می شود.

 

این یافته با پژوهش احمدی (1382) هماهنگ است که نشان داده بود تغییر شیوه­ی زندگی موجب افزایش سازگاری زناشویی می‏گردد و با پژوهش‏ هاشمی (1385) ناهماهنگ است که آموزش بر روی همسران بر رضایت زناشویی  آن‏ها تأثیر معنی‏داری نداشته است.

 

جراره (1386) نیز تأثیر روح زوج درمانگری را بر رضایت زناشویی سنجیده بود و افزایش آن را مشاهده کرد بود که این نیز با داده های ما هماهنگ است.

 

عوامل متعددي مانند پذيرش و احترام، اعتماد، همدلي، رابطه ي جنسي و..... رضايت زناشويي را تحت تأثير قرار مي دهند. يكي از مهمترين عوامل داشتن رابطه ي صميمانه با يكديگر است.

 

لازمه ي ارتباط صميمانه دادن باز خوردهاي مثبت وقدرداني كردن از يكديگر است يعني همان خصوصيات كه افراد در روش آموزشي شوانكر مي آموزند .

 

مايبل و مايبل ( 2004 ) به نقل از فتحي ( 1386 ) رفتار هاي مؤثري را كه افراد در دلگرم كردن همديگر استفاده مي كنند معرفي كرده است كه عبارتند از پذيرا بودن ، القاء كردن ايمان و اطمينان به يكديگر، شناخت نقاط قوت ، پذيرش اشتباه ، تمركز روي نقاط قوت و تحريك مسئوليت پذيري . اين ها از عوامل مؤثر در رضايت زناشويي هستند و ما در اين برنامه ي آموزشي از آن ها استفاده كرديم و بر همين اساس رضايت زناشويي افزايش پيدا كرد و  فرضيه ي ما ثابت شد .

 

فرضیه­ی دوم: آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر سلامت روانی آن‏ها را افزایش می‏دهد.

 

با توجه به جدول 14. 4 می‏توان با 95% اطمینان گفت که آموزش شوان‏کر بر سلامت روانی همسران جانبازان تأثیر دارد و تفاوت معنادار است. بنابراین فرضیه ی دوم ما نیز تأیید می شود.

 

این یافته با پژوهش فتحی (1386) و یافته های اسماعیلی (1383) هماهنگ است. در این آموزش فرد خود ابرازگری و بیان هیجانات را تجربه می کند و در آموزش شوانکر فرد به این تجربه می رسد.  همچنین جراره (1386) زوج درمانگری را با افزایش سلامت روان سنجیده بود و به اثرات

 

 

 

مثبت آن رسیده بود و این تأکید کننده­ی

 فرضیه­ی ما است.

 

روش آموزش دلگرم سازي شوانكر در افراد ايجاد اعتماد به نفس و حس مفيد بودن و تعلق مي كند. در تحقيق باهلمن و دينتر ( 2001 ) افراد شركت كننده با جرأت تر و داراي اعتماد به نفس بيشتري بودند . از ديدگاه آدلر هم انسان سالم انساني است كه اعتماد به نفس در او در حد عالي است و چون روش شوانكر در افراد ايجاد اعتماد به نفس و مثبت بودن مي كند    مي توان گفت سلامت هم بالا مي رود و در نتيجه اين ها تائيد كننده ي فرضيه ي ما هستند .

 

 فرضیه­ی سوم: آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر علائم جسمانی آن‏ها را کاهش می‏دهد.

 

 همان‏طور که در جدول 15. 4 مشاهده می‏شود بین میانگین نمرات اختلافی دو گروه در مقیاس Aتفاوت معناداری وجود دارد و با 95%  اطمینان فرضیه­ی ما ثابت می‏شود.

 

این یافته ها با پژوهش فتحی (1386) هماهنگ است که نشان داد این آموزش علائم جسمانی مادران دارای کودک عقب مانده را کاهش می دهد. همچنین با پژوهش بار- آن (1997) و اسماعیلی (1383) که نشان دادند توانایی اظهار وجود و بیان هیجانات که جزیی از برنامه­ی شوانکر است، منجر به کاهش علائم جسمانی می شود هماهنگی دارد. با توجه به اين يافته ها چون اين برنامه ي آموزشي بر اظهار وجود تأكيد مي كند مي تواند به كاهش علائم جسماني كمك كند . يافته هاي ما با پژوهش علاءالدینی (1383) ناهماهنگ است. در  پژوهش او امید درمانی در کاهش علائم جسمانی تغییری ایجاد نکرد و این با يافته های ما مغایر است.

 

فرضیه­ی چهارم: آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر اضطراب و مشکلات خواب آنان را کاهش می‏دهد.

 

با توجه به جدول 16. 4 بین میانگین نمرات اختلافی دو گروه در مقیاس Bتفاوت معناداری وجود دارد و با 95% اطمینان فرضیه­ی ما ثابت می‏شود.

 

 

 

یافته های ما با یافته های محمدی (1385) که اثر بخشی مشاوره­ی گروهی را موجب کاهش اضطراب در افراد می دانست هماهنگ است. ولی با پژوهش علاء الدینی (1387) ناهماهنگ است. در پژوهش او امیددرمانی در اضطراب و بی خوابی تغییری ایجاد نکردند و این با

یافته های ما مغایر است.

 

روش آموزشي شوانكر با آموختن اين نكته به افراد كه همه ي انسان ها ناقص هستند و داراي توانايي هاي محدودي هستند و با دلگرم كردن افراد و افزايش اعتماد به نفس آن ها توانسته است اضطراب را در افراد كاهش دهد . دراين تحقيق هم افراد با تمرين پذيرفتن نقص هاي خود به كاهش اضطراب خود كمك كردند و فرضيه ي ما ثابت شد .

 

فرضیه­ی پنجم: آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر کارکردهای اجتماعی آنان را افزایش می‏دهد.

 

همان‏طور که در جدول 17. 4 مشاهده می‏شود با 95% اطمینان فرضیه ما ثابت می‏شود و تفاوت بین میانگین دو گروه از لحاظ آماری معنادار است.

 

این یافته با پژوهش یعقوبی (1377) وفتحی (1386) وصفرزاده (1383) های زندگی را بر هماهنگ است. در روش آموزشي اين تحقيق افراد در گروه شركت مي كنند و شركت در گروه خود موجب بهبود كاركردهاي اجتماعي مي شود . افراد گوش دادن ، سخن گفتن صحيح و كوتاه و ..... را مي آموزند و آموزش اين مهارت ها موجب افزايش كاركرد هاي اجتماعي شان مي شود و روش شوانكر از همين طريق توانسته است كاركرد هاي اجتماعي را بهبود بخشد. 

 

فرضیه­ی ششم: آموزش همسران جانبازان با رویکرد شوانکر افسردگی آنان را کاهش می‏دهد.

 

در جدول 18. 4 نشان داده شد که t بدست آمده از t جدول بزرگتر است و بین میانگین نمرات اختلافی تفاوت معناداری وجود دارد و فرضیه ما با 95% اطمینان ثابت می‏شود.

 

یافته های ما با یافته های فتحی (1386) ناهماهنگ است. در پژوهش او میانگین نمرات پس آزمون دو گروه دارای تفاوت معناداری نمی باشند و روش آموزشی شوانکر نتوانسته است باعث کاهش افسردگی در آزمودنی ها شود. پژوهش ما با پژوهش علاءالدینی (1387) هماهنگ است. در پژوهش او امیددرمانی باعث کاهش افسردگی در آزمودنی ها شد. افراد افسرده كمتر با ديگران ارتباط برقرار مي كنند . فرد افسرده ابتدا بايد مهارت هاي ارتباطي اش بهبود پيدا كند . روش آموزشي تحقيق سعي در بهبود مهارت هاي ارتباطي داشته است و شايد به همين دليل توانسته است افسردگي افراد را كاهش دهد .

 

 3. 5 پیشنهادات پژوهشی

 

- علاوه بر همسران ،خود جانبازان نيز حضور داشته باشند.

 

- با توجه به این‏که پژوهش حاضر محدود به شهر تهران بود پیشنهاد می‏شود پژوهش‏های مشابهی در مورد جانبازان و همسران آن‏ها در شهرهای دیگر کشور انجام شود.

 

-  مقایسه‏ی روش شوان‏کر با روش‏های دیگر که در افزایش رضایت زناشویی تأثیر دارند.

 

- مقایسه‏ی روش شوان‏کر با روش‏های دیگر که در افزایش سلامت روانی تأثیر دارند.

 

- پیگیری دوماهه، شش ماهه و یک ساله متغیرهای وابسته­ی این پژوهش.

 

4. 5 پیشنهادات کاربردی

 

-    با توجه به این‏که دلگرم‏سازی  برای پیشرفت تمام انسان‏ها لازم و ضروری است، پیشنهاد می‏شود این برنامه آموزشی در جلسات آموزشی خانواده که در تمام واحدهای مددکاری بنیاد جانبازان برقرار می‏شود استفاده شود و همه در این زمینه آموزش ببینند.

 

-    آموزش این برنامه به‏صورت کارگاه‏های ازدواج برای دختران و پسرانی که در

آستانه­ی ازدواج هستند می‏تواند مفید و باعث ارتباط مثبت و سازنده باشد.

 

-    با توجه به این‏که اغلب همسران جانبازان و جانبازان دارای تعارضات زناشویی و سطح سلامت روان پایین هستند، پیشنهاد می‏شود این برنامه به‏صورت دوره‏ای برای تمام آن‏ها اجرا شود.

 

 

 

5. 5 محدودیت‏های تحقیق

 

1.      عدم همکاری جانبازان در پژوهش.

 

2.      عدم استقبال همسران جانبازان در پژوهش.

 

3.      محدودیت در جنسیت، به‏طوری‏که فقط همسران در این پژوهش حضور داشتند.

 

4.      عدم کنترل محقق بر نحوه‏ی اجرای تکالیف خانگی شرکت کنند

 

توجه:این فایل دارای پرسشنامه می باشد.

شما هم می توانید در مورد این فایل نظر دهید.