فهرست :

عنوان  صفحه

- مقدمه 4

- مراحل نزول قرآن 5

- گردآوری و نگارش قرآن در زمان حیات پیامبر (ص)  6

-  گرد اورندگان قرآن  6

- رسم الخط قرآن  7

-  علامت گذاری حروف قرآن  7

-  نقطه گذاری قرآن  7

-  سوره های مکی و مدنی  8

-  خصوصیات آیات و سوره های مکی  8

-  خصوصیات و ایات سوره های مدنی  8

- معنی لغوی قرآن  8

-  معنی لغوی آیه  9

-  معنی لغوی سوره  9

-  نامهای قرآن  9

-  اولین و اخرین سوره قرآن  10

- اولین کلمه قرآن که نازل شده است  10

- سوره هایی که بیش از یک نام دارند  11

-  اسامی بخشهای مختلف قران  12

-  بعضی علوم قرانی  13

-  محتوای سوره های قرانی  14

-  اعجاز قران  27

-  حروف مقطعه قران  28

-  اعجاز عددی قران  28

-  دعاهای قران  33

-  اسماء حسنی درقران  34

-  مناطق جغرافیایی در قران  39

- دو قاعده برای کشف معارف قران  41

-  فرق معنی تلاوت و قرائت  42

-  آداب تلاوت قران اززبان قران  42

- آداب تلاوت قران در کلام معصومین  42

-  سجده های قران  43

-  اوامر و نواحی قران  44

-  سوگندهای قران  44

-  اوصاف قران از زبان قران 45

-  مأخذ نامگذاری سور قران  46

-  دعای پیش از خواندن قران  50

-  دعای ختم قران  51

-  ویژگیهای قران و احکام اسلام  51

-  صفات خدا در قران  51

-  معجزات قران دز دید ریاضی  53

-  حقایق ساده .  54

 

مقدمه : 

 

قرآن کتاب آلهی ، کلام 

خدا و بزرگترین اعجاز جاودانه آخرین پیام اور الهی محمد بن عبدالله (ص) و عصاره و چکیده همه کتب آسمانی است . 

قرآن کتابی است که غبار کهنگی و فنا هرگز نمی تواند بر صفحات نورانی آن بنشیند ، و گذشت زمان نه تنها ان را فرسوده نمی کند ، بلکه روز به روز علوم و معارف پوشیده انرا هویداتر می گرداند . 

هیچ آیین و مکتبی توان مقابله با حقایق استوار و ابدی قران را ندارد . دستوراتش جامع و تا قیام رستاخیز قابل اجراست .

 قران یگانه کتابی است که می تواند خواسته های جوامع بشری را در همه ابعاد عبادی ، سیاسی ، اقتصادی ، قضایی ، تربیتی ، علمی ، اخلاقی و فرهنگی و هنری به بهترین شکل در آورده سازد ، و انسان را به سوی عالی ترین مراتب رشد و کمال انسانی رهنمون شود .

 قران دژ مستحکم امت اسلامی است . از این رو دشمنان اسلام در طول تاریخ همواره کوشیده اند ، با انواع دسیسه های پنهان و اشکار امت اسلامی را از تعالیم حیات بخش قرآن دور نگه داشته و این کتاب انسان ساز را مهجور و از متن جامعه اسلامی خارج و یا منزوی نمایند . ولی علیرغم تلاش مستمر انان ، این کتاب مقدس و این ودیعه بزرگ الهی همواره سر منشاء تمامی تحولات و حرکتها و قیامها بوده ودرخشش ایات روشن ان ، چشم خفاشان زمان را کور کرده است . انقلاب اسلامی ما جوشیده و برگرفته از تعالیم مقدس قرآن است ، که توسط بزرگ پرچم دار حرکت قرآنی در عصر حاضر، حضرت امام خمینی (قدس سره ) در پهنه سرزمین ایران تحقق یافته و می رود تا پیامهای انسان ساز و رهایی بخش قران را به گوش تمامی جهانیان برساند . 

شایسته است ، امت اسلامی ، مخصوصاٌ نسل جوان ، این آینده سازان و سنگرداران فرهنگ قرانی ، هرچه بیشتر با این کتاب مقدس و زمینه های درخشش و تابش پرتو نورانی آیات آن را بر قلوب خود فراهم اورند .

 خداوند همه مارااز پیروان شایسته قرآن قرار دهد . 

 

ان هذا القران یهدی للتی هی اقوم و یبشر المومنین الذین یعلمون الصالحات ان لهم اجراٌ کبیرا . « سوره بنی اسرائیل آیه 19» 

 

قرآن مردم را به استوارترین راه ، رهبری و راهنمایی می کند . کتابی است ارجمند که باطل و گمراهی در آن را ندارد و از جانب خداوند عزیز بر پیامبر گرامی اسلام (ص) نازل شده است .

 پیامبر اسلام به قران اهمیت بسیار می دادند و در تعلیم و به کار بستن دستورات آن سعی وافری داشتند . مشتاق بودند که این کلام نورانی در دلهای انسانی بنشیند . و خانه دل را از اغیار دور نماید و تجلی گاه جلوه های الهی گرداند .

 ایشان می فرمودند: « قلبی که ظرف قرآن باشد از عذاب خدا به دور است». همچنین «چون فتنه ها همچون پاره های شب سیاه و تار شمارادر میان گرفت به قرآن روی آورید ».

 با این که قرآن را خود به دیگران تعلیم می کردند باز دوست داشتند ایات قرآن را از دیگران بشنوند . «ابن مسعود» و به نقلی «عبیده» می گوید : آن حضرت روزی به من گفت : «برمن قرآن بخوان برای تو با آنکه قرآن برتو نازل شد ؟ فرمود : دوست دارم از دیگری بشنوم». 

 سوره نساء را آغاز کردم و همین که به آیه «فکیف اذا جئنا من کل امه بشهید و جئنابک علی هو لاء شهیدا» رسیدم سربلند کردم ، دیدم اشک از چشمان پیامبر جاری است . 

 پیامبر (ص) کسانی را که در قرائت و حفظ قرآن از دیگران جلوتر بودند، بسیار گرامی می داشت . روزی جمعی را به سفری فرستاد . از آنها پرسید : «چقدر قرآن می دانید »؟

 یکی که از همه جوانتر بود گفت : «من فلان و فلان و سوره بقره را می دانم». 

 فرمودند: بروید . امیر شما این جوان است . 

 گفتند : «او از همه کم سال تر است ، فرمود : اوسوره بقره را می داند ». 

 دو چیز را بیشتر سفارش می کردند :«یکی قرآن و دیگری اهل بیت (ع) که معلمان و مفسران و آگاهان به قرآن هستند ». 

 خاضعانه از خداوند بزرگ مسئلت دارم ، مارادر جهت تاسی به رسول الله (ص) و ائمه طاهرین (ع) و شناخت و عمل به دستورات مقدس قرآن یاری و هدایت فرماید . 

 قرآن یگانه سند جاویدان الهی است ، که می تواند بشر سرگردان را به سرچشمه زلال فرهنگ الهی رهنمون گرداند . انس با قرآن ، مقدمات حرکت و هدایت ادمی را در صراط مستقیم ، دوری از رذائل و آلودگی ها ، شکوفا شدن استعداد های عالیه روحی و ملکوتی و رسیدن به مرحله کمال انسانی را آسان می سازد . 

 پس شایسته است که دقیقه ای را فرو نگذاریم و از این سرچشمه پاک و گوارای الهی دل و جان خویش را سیراب نماییم . 

 

مراحل نزول قرآن :

قرآن کریم در سلسله طولی ، سه مرحله از نزول را طی کرد تا در اختیار مردم قرار گرفت : 

1- نزول در لوح محفوظ (لوح محفوظ ظرف قرآن است ). 

2-  نزول در بیت العزه آسمان دنیا 

3-  نزول تدریجی آن بوسیله جبرائیل برپیامبر اسلام (ص). 

 

معنی لغوی وحی :

 وحی در اصل به معنی اشاره سریع است و به اعتبار سرعت گفته اند : «امر وحی» یعنی کار سریع . 

 وحی در قرآن به معانی گوناگونی آمده است ، از جمله : 

1- الهام فطری به انسان :  مانند الهام خداوند به مادر موسی 

2-  الهام غریزی به حیوان : از فبیل الهام خداوند به زنبور در ساختن لانه خود . 

3-  اشاره سریع و مرموز : چنانکه خداوند در مورد زکریای پیامبر(ع) می فرماید . 

4-  القاء امری به فرشتگان : تا آن را فوراٌ فرمان برند . 

5-  سخن گفتن خداوند با انبیاء . 

 

گرد آوری و نگارش قرآن در زمان حیات پیامبر (ص) : 

 پیامبر اسلام (ص) – به منظور صیانت نصوص قرآنی – علاوه بر استمداد از نیروی حافظه خود و حافظه مردم دستور داد قرآن را بنویسند و انانکه دست اندر کار نگارش قرآن بودند ، به «کتاب وحی » نامبردار بوده اند . 

 شمار این نویسندگان وحی به چهل و سه و یا چهل و پنج نفر بالغ می گردد که در زمان پیامبر اسلام (ص) به کتابت وحی اشتغال داشته اند . 

 لازم به ذکر است که پنج نفر از کاتبان وحی که عبارت بودند از : علی بن ابیطالب و زید بن ثابت و عبدالله بن مسعود و معاذ بن جبل و ابی بن کعب بیشتر افتخار حضور پیامبر را داشته اند و حضرت علی (ع) سرپرست و ناظر آنان بوده است . 

 

 گرد آوران قرآن :

 کسانی که به گرد آوران قرآن در زمان رسول اکرم (ص) اقدام کرده اند عبارتند از : 

 علی بن ابیطالب (ع) 

 معاذ بن جبل 

 زید بن ثابت 

 ابی بن کعب 

 ابوزید ثابت بن زید بن نعمان . 

 

نوشت ابزاری که معمولاٌ در ابتدا آیات قرآن را برآن می نوشته اند :

1- آفتاب :

در آن زمان معمولاٌ چوبهایی می ساختند که تقریباٌ پهن و صاف باشد ، و آن را جهت سوار شدن بر پشت شتران می گذاشتند . این چوبها به جهت قسمت صاف و مناسبی که داشت ، گاهی جهت نوشتن مطالب گوناگون از جمله بعضی از آیات قرآن به کار رفته است که اینگونه چوبها را آفتاب می گفته اند . 

2- اکتاف :

 جمع «کتف» به معنای استخوان شانه است در ان ادوار نیز گاهی این استخوانها را به گونه ای قرار می دادند که پس از خشک شدن آماده برای نوشتن باشد . 

3- حریر :نوعی پارچه بوده اسن که به جهت دوامی که داشته ، ایات قرآن را روی آن می نگاشتند . 

4-  رق : نوعی برگ سفید یا پوست نازک و لطیفی بوده که از آن جهت کتابت قرآن استفاده می کرده اند . 

5-  سجل : این کلمه به معنی عهد نامه و کتیبه است که قضات صورت دعاوی و احکام شرعیه را بر آن می نوشتند . 

6-  صحف : این هم یک نوع برگ نازک بوده که جهت نگاشتن و نویسندگی مفید بوده و روی آن کتابت می کرده اند . 

7-  عسب : این لغت به معنای چوب درخت خرماست ، که دارای برگهای پهن و مناسبی بوده است و جهت کتابت آیات و موارد دیگر از ان استفاده می کرده اند . 

8-  قرطاس: این واژه به معنای کاغذ است . در آن ایام لوحه هایی از کاغذ وجود داشته که در نگارش آیات خدا از آنها استفاده می کرده اند . این لغت در قرآن نیز آمده است . 

9-  قلم : این کلمه در چهار آیه از سور قرآن بیان گشته و از آنجا که وسیله مهمی در آموزش و آموختن علوم و شناساندن هستی و جهان آفرینش است ، خداوند تبارک و تعالی آن را با اهمیت شمرده و حتی به ان سوگند خورده است و سوره ای از سور قرآن را نیز به آن اختصاص داده است . 

 

شما هم می توانید در مورد این فایل نظر دهید.