در مورد کودکان کار

 

فهرست مطالب

مقدمه: 1

مطلب اول: تعریف کار کودک 3

مطلب دوم: علل و عوامل کار کودک 4

نسبت کودکان مشغول کار: 4

مطلب سوم: انواع کار کودک 6

الف: مقررات بین المللی 6

بدترین شکل های کار کودک در اسناد بین المللی : 7

ب: مقررات داخلی 8

مطلب چهارم: حد اقل سن ورود کودکان به مشاغل گوناگون 8

الف: مقررات بین المللی 8

۱. حداقل سن در کارهای صنعتی 9

۲. حداقل سن در کارهای زراعتی 9

۳. حداقل سن در کارهای زیر زمینی و معادن 9

د. حداقل سن در کارهای غیر صنعتی 10

حداقل سن در کارهای غیر صنعتی 11

ب: مقررات داخلی 13

مطلب پنجم: سایر مسایل مربوط به کار کودکان 13

الف: مزد و معاش کودکان 13

ب: صحت و تدابیر ایمنی کار کودک 14

ج: رخصتی کودکان؛ 14

د: تبعیض میان کودکان پسر و دختر 14

تاریخ بریتانیای کبیر 14

کار کودک در آمریکا 15

مشکلات بین المللی 16

حذف کار کودکان: یک آرمان اخلاقی و چالشی در راه توسعه 17

رشد احساس مسئولیت برای اقدام 20

حذف کار کودکان بخش جدای ناپذیری از دستور کار ILO : 21

آشیانه رویکردی تازه به کودکان کار و خیابان افغان : 22

پروژه ی کودکان کار و خیابان آشیانه : 24

پشتیبانی و مشاوره برای خانواده ها : 25

خدمات روان شناسی : 25

همکاری با سازمان های فعال در زمینه ی  حقوق کودکان : 26

نتیجه گیری و پیشنهادات 26

 

 

وضعیت کار کودکان

مقدمه:

در جهان میلیون ها کودک، اغلب در شرایط مخاطره آمیز، به کار اشتغال دارند. ولی آمار دقیق از کودکان کارگر در دست نیست. زیرا تعداد زیادی از کودکان کارگر مخصوصاً کودکانی که مشغول بدترین شکل کار ها هستند، در بیگار خانه ها، فاحشه خانه ها و سایر اماکن زیر زمینی و کارهای سخت خانگی پنهان اند و تعداد زیاد دیگری نیز در کارگاه ها، مزارع و معادن دور افتاده و کارگاه های خانگی و فامیلی کار می کنند. بیشتر این کودکان در کشورهای در حال توسعه و اقتصادهای دوران گذار به کار اشتغال دارند.

از کودکان شاغل در افغانستان هیچ آماری گرفته نشده است. ولی از آنجا که اکثر خانواده ها در زیر خط فقر زندگی می کنند و برای گذران زندگی خود به هر درآمدی و از هر منبعی نیاز دارند، می توان گفت که اکثر کودکان ما به کار و حتی کارهای خطرناک اشتغال دارند. لذا وضعیت رقت بار کودکان کارگر نیازمند توجه و رسیدگی جدی می باشد.

کودکان در هر کشوری مخصوصاً کشور ما به توجه و مراقبت خاص نیاز دارند. نخست از این نظر که ناتوان اند و توان دفاعی اندکی دارند و دوم از این جهت که آنها کودکان امروز, بزرگسالان فردا و آینده سازان اند و به هر اندازه ظرفیت و توانایی شان تقویت شود، به همان نسبت نیز در آینده مؤثر تر و کارآمد تر خواهند بود. مراقبت از کودکان ابعاد مختلفی دارد که حمایت از آنها در برابر کارهای خطرناک، مضر و دشوار از آن جمله می باشد. این مراقبت ها زود تر از همه باید در قوانین انعکاس یابد و سپس در عمل اجرا گردد. متأسفانه کشور ما قانون خاصی برای حمایت از کودکان بخصوص در بخش کار کودک نداشته است. لذا تصویب قانونی که حقوق کودکان را، با در نظرداشت معیارهای بین المللیوشرایط افغانستان تضمین نموده و تمام ابعاد زندگی کودک را پوشش دهد، امری ضروری می باشد. امید است در آینده نزدیک این ضرورت اساسی تأمین گردد.

اولین گام حمایتی از قانون شروع می شود. قانون باید نحوه برخورد جامعه، دولت و نهادهای اجتماعی با کودکان را تنظیم نماید و از کودکان به عنوان قشر ضعیف و هم به حیث سرمایه گذاری حیاتی برای آینده حمایت اساسی به عمل آورد. قوانین گذشته افغانستان به وضعیت کلی کودکان از جمله اشتغال کودکان توجهی نداشته است. قوانین موضوعه کشور در زمینه اشتغال و کار مثل "قانون کار" به کار بزرگسالان پرداخته و به کار کودکان متأسفانه توجه چندانی ننموده است. از همین جا، ضرورت رفع این خلأ قانونی مطرح می گردد.

هم اکنون در سطح جهانی حمایت گسترده از کودکان و توانبخشی اطفال جریان دارد. سازمان های بین المللی مخصوصاً سازمان بین المللی کار برای ارتقای وضعیت کارگران از جمله کارگران خردسال تلاش های زیادی کرده و با تدوین کنوانسیون هایی بر اساس معیارهای عام و جهانی، دولت ها را تشویق به پیوستن به آنها نموده اند و کشورها هم سعی می کنند که قوانین داخلی خود را با در نظرداشت شرایط داخلی خود، با معیارهای بین المللی هماهنگ و همنوا سازند. افغانستان نیز ناگزیر برای حمایت از کودکان کارگر باید نواقص قوانین خود را بر طرف سازد و در زمینه هایی که خلأ قانونی وجود دارد، باید بین نیازها و شرایط داخلی و معیار های بین المللی هماهنگی و همسانی ایجاد نماید. در این نوشتار تلاش می شود وضعیت کودکان کارگر در مقررات بین المللی و داخلی ارزیابی گردیده و با توجه به معیارهای بین المللی که محصول تجارب و دانش دانشمندان سایر ملل است، پیشنهاداتی برای رفع نواقص و خلأ قانونی کشور ارائه شود.

 

مطلب اول: تعریف کار کودک

بدیهی است که هر نوع کار برای کودکان مضر و مخاطره آمیز نیست. ولی باید مشخص شود که کار کودک شامل چه چیز هایی می شود و چه کارهایی برای کودکان مخاطره آمیز است. مشارکت کودکان و نوجوانان در کارهایی که روی سلامت و رشد شخصیت شان اثر نمی گذارد و مانع مکتب رفتن شان نمی شود، به طور عموم یک امر مثبت تلقی می گردد. کارهایی مثل کمک به والدین در کارهای خانه و کمک به مخارج خانه و خرج جیبی خودش با کار در ساعات خارج از وقت مکتب و تعطیلات از همین قبیل است. این کارها به رشد کودکان و رفاه خانواده ها کمک می کند و مهارت، آگاهی و تجارب شان را افزایش می دهد و از آنها عضو مفید و مولد جامعه برای دوران بزرگسالی شان می سازد. بنابر این، کار کودک نیاز به تعریف دارد.

ارائه تعریف دقیق لغت نامه ای برای اصطلاح "کار کودک" مشکل است. ولی می توان گفت کار کودک، کاری است که کودک را از فرصت های دوران طفولیت، استعدادها و هویتش محروم می سازد و رشد جسمی و روحی اش را به خطر انداخته و یا به اخلاق کودک لطمه می زند.

بنابراین، کار کودک کاری است که:

• از نظر روحی، جسمی، اجتماعی یا اخلاقی برای کودکان مضر و خطرناک باشد.

• مزاحم فرصت مکتب و تحصیل کودکان باشد. یعنی اینکه:

o کودکان را از چانس مکتب رفتن محروم نماید.

o کودکان را به ترک زود تر از موعد مکتب مجبور سازد.

o کودکان را وادار کند که برای جمع بین مکتب و کارهای طولانی مدت و سنگین تلاش نماید.

برای مبارزه با پدیده "کار کودک" باید میان "کار کودک" که منظور بیشتر کار مضر کودک می باشد و کار مفید و سازنده کودک تفکیک شود. تفکیک و کشیدن خط فاصل میان کار "قابل قبول" و "کار کودک" که مضر باشد، بستگی به سن کودک، نوع کار، شرایط کاری و اهداف مورد نظر در هر کشور دارد. 

 

مطلب دوم: علل و عوامل کار کودک

در جهان تعداد زیادی از کودکان به جای پرداختن به تحصیل و بازی و سرگرمی، کار می کنند. اما آمار دقیقی از تعداد کودکان کارگر در جهان وجود ندارد. سازمان بین المللی کار تخمین می زند که در حدود ۲۵۰ میلیون کودک در سنین ۵ تا ۱۴ سالگی مشغول کار می باشند که بیشترین تعداد کودکان کارگر در آفریقا است.

 

نسبت کودکان مشغول کار:

تعداد کودکان کارگر هر چقدر باشد، مهم یافتن علل و عواملی است که کودکان را مجبور به کار در شرایط نامناسب می نماید. در این خصوص می توان گفت که عوامل پیچیده ای مرکب از عرضه و تقاضا برای کار کودک وجود دارد. اگر زمینه برای کار کودک نباشد، یا کودکی نباشد که برای کار عرضه شود، کار کودک وجود نخواهد داشت. عوامل متعددی باعث کار کودک می شود که مهم ترین آنها عبارتند از:

 

شما هم می توانید در مورد این فایل نظر دهید.