فهرست مطالب

مقدمه 1

ادارات جديد 2

هماهنگي عرضه با تقاضا 3

ارتقاي رضايت،‌ كيفيت زندگي و آسايش 3

تطابق طرح با طيف وسيعي از نيازهاي تأسيساتي و كيفيتهاي فضايي گوناگون: 3

ارتباط با دنياي بيرون: 4

فضاهاي داخلي با كيفيت محيطي بهتر، سالم‌تر و داراي بازدهي بيشتر از همه نظر: گرما، نور، صدا، رنگ و كيفيت هوا: 4

كنترل استفاده كنندگان بر محيط اطراف: 5

بودجه‌ي فضايي 5

فضاي كار: 5

فضاهاي جنبي: 5

فضاي پشتيباني: 6

حاشيه‌ي اطمينان (fix factor) : 6

تغيير ماهيت محيط اداري در طول زمان 6

پوسته‌ي ساختمان: 6

تأسيسات: 7

آرايش فضا: 7

چيدمان: 7

ساختمان اداري پوسته‌اي 8

عمق پلان 9

ارتفاع طبقات 9

ابعاد و شكل كف 10

بارگذاري طبقات 10

پوسته‌ي ساختمان 11

زيرساخت ارتباطي 11

دسترسي كالاها و مواد 12

تأسيسات ساختمان: تهويه‌ي طبيعي يا سيستم تهويه‌ي مطبوع؟ 13

گزينه‌هاي آرايش فضاها و چيدمان 15

نكات كليدي 16

درباره‌ي ساختمان‌هاي اداري در تهران 17

 

 

 

استانداردهای طراحی فضای اداری

مقدمه

شيوه‌هاي طراحي ادارات در حال تحول است. تا چندين دهه پيش به خصوص در كشورهاي انگلوساكسون در طراحي ادارات به كارمندان اهميتي نمي‌دادند. سازندگان ساختمان‌هاي اداري به فكر سود بيشتر و ريسك كمتر و راحتي خودشان بودند و ساختمانها پاسخگوي نيازهاي نسبتاً ساده‌ي اداراتي بود كه گردش كاري يكنواخت و ثابتي داشتند. امروزه مسئله‌ي عمده اين است كه آيا اين ساختمانهاي اداري مي‌توانند بدون تغييرات اساسي همچنان پاسخگوي نيازهاي جديد سازماني باشند يا خير.

 

ادارات جديد

ده سال پيش نخستين موج تكنولوژي گردش اطلاعات ادارات را فرا گرفت. گردانندگان مجبور بودند فكري به حال كابلهاي ارتباطي بكنند. در فضاهاي داخلي گرماي بيشتري توليد مي‌شد و محل قرار گرفتن دريچه‌هاي تهويه‌ي مطبوع اهميت بيشتري پيدا كرد. مشكل اصلي در آن زمان (كه اكنون هم ادامه دارد) اين بود كه چطور مي‌توان تغييرات سريع سازماني را با معماري‌اي كه قرار است دير زماني بپايد آشتي داد. امروزه نيز تبعات غير مستقيم تكنولوژي اطلاعات كهدست و پاي خود را همه جا گسترده و شكل سازمانها و توزيع كاركنان آنها و برنامه‌ي زمان‌بندي كاريشان را تغيير مي‌دهد مشكل مشابهي ايجاد كرده است. در دهه‌ي 80 مسئله‌ي اصلي از بين رفتن نوع خاصي از ساختمان اداري بوده و امروزه مشكل اين است كه فرم كار معمول ساعت 9 صبح تا 5 عصر به تدريج منسوخ مي‌شود و به اين ترتيب تمامي الگوهاي استخدام، مكان‌يابي، رفت و آمد كه صدها سال است به شهرهايمان شكل داده‌اند دستخوش تغيير شده‌اند.

بازانديشي يا تغيير سازماني كار اداري به استفاده‌ي فشرده‌تر از فضاي اداري و استفاده‌ي همزان (time sharing) مي‌انجامد. اين براي سازندگان خبر چندان خوشي نيست. در حالي كه استفاده كنندگان مي‌خواهند نهايت استفاده را از فضا ببرند تا در بازار رقابت موفق باشند يا دست كم دوام بياورند، سازندگان به فكر اين هستند كه براي جلب خريدار تجهيزات بيشتري به ساختمانها بيفزايند (ساختمانهاي هوشمند) يا فضاهاي اداري فرعي را از دور خارج كنند (تغيير كاربري) يا فضاها را به قامت مشتريان خاصيبدوزند.

معماران چه در سطح استراتژي طراحي و چه از نظر مديريت امكانات تاكتيكي بايد به كارفرمايان و مشتريانشان نزديك‌تر شوند. مشتريان امروزه جايي هستند كه قدرت آنجاست كه مسلماً ديگر معاملات املاك قديمي و سازماني نيست و نيازهاي كارفرمايان نيز با شتابي بيش از هر زمان ديگر در حال تغيير است.

 

هماهنگي عرضه با تقاضا

طراحي ساختمانها‌ي اداري با مشكل ساده‌انگاري طراحان، سازندگان و كارفرماياني روبه‌رو بوده ‌كه به جوابهاي از پيش‌ ‌آماده و «كتابي» قناعت كرده و مسائل را به دقت بررسي نكرده‌اند. چيزي به نام ساختمان همه منظوره وجود ندارد و درك اين نكته براي معماراني كه به سنت «فضاهاي جهاني» دوران مدرنيسم تعلق دارند آسان نيست. سازندگان و مؤسسات مالي هم كه بودچه‌ي اين پروژه‌ها را تأمين مي‌كنند اين را كه بخشهاي مختلف بازار نيازهاي متفاوت و متغيري دارند به سختي مي‌پذيرند.

 

 

ارتقاي رضايت،‌ كيفيت زندگي و آسايش

به آساني نمي‌توان يك ساختمان خوب را تعريف كرد اما در هر حال ساختماني است كه نيازهاي سازماني را با هزينه‌اي معقول و بدون تلاشهاي اضافي بر مي‌آورد و كاربرانش از كار كردن در آن خرسندند. براي اين كار به دستور پروژه‌اي خوب، طراحي خوب و مديريت خوب نياز است و چهار شرط اصلي آن بايد برآورده شود:

تطابق طرح با طيف وسيعي از نيازهاي تأسيساتي و كيفيتهاي فضايي گوناگون:

ساختمان بايد راحتي كاربران را فراهم كند. براي مثال علاوه بر تأسيسات جداره‌اي و هسته‌اي (shell-and-core facilities).

ساختمانهاي اداري ممكن است داراي طيف وسيع‌تري از تأسيسات (از جمله تهويه‌ي طبيعي و نورپردازي كفي) در فضاهاي داخلي باشند.

 

ارتباط با دنياي بيرون:

كاركنان دوست دارند نزديك پنجره‌اي شفاف باشند. در آلمان و اسكانديناوي اين تقريباً نوعي حق به شمار مي‌آيد و طرحهاي معماري از آن متأثر شده‌اند، به طوري كه پلانهاي آزاد به تدريج جاي خود را به طرحهاي متنوع‌تري در مقايس خانگي مي‌دهند كه حول يك هسته‌ي مركزي يا اطراف «راهرويي» شكل گرفته‌اند كه بخشهاي خدماتي مشترك در آن مستقر شده است. البته اين موضوع در هر كشور متفاوت است و نمي‌توان آن را به صورت الگويي براي استفاده در همه جا توصيه كرد. تفاوتهاي اقليمي و فرهنگي مي‌شود كه صدور گونه‌هاي معماري از يك نقطه به نقطه‌ي ديگر كار چندان ساده و درستي نباشد.

 

فضاهاي داخلي با كيفيت محيطي بهتر، سالم‌تر و داراي بازدهي بيشتر از همه نظر: گرما، نور، صدا، رنگ و كيفيت هوا: 

تنظيم مورد آخر از همه مشكل‌تر است چرا كه تهويه‌ي طبيعي حتي زماني كه كيفيت هواي بيرون مناسب نيست از نظر رواني مطلوب‌تر از تهويه‌ي مكانيكي است. عامل ديگر سر زندگي كارمندان است: سرمايه‌گذاري براي ساخت ساختماني كه هم خوب كار كند هم كار كردن در آن دلپذير باشد از لحاظ اقتصادي در دراز مدت عاقلانه‌تر از ساختماني است كه عملكردي است اما دوست داشتني نيست.

 

شما هم می توانید در مورد این فایل نظر دهید.