فهرست مطالب

سبب شناسی و همه گیر شناسی: 2

مهاجرت، سن و جنس: 2

یافته‌های بالینی: 3

سیر بیماری: 3

روش‌های تشخیص: 3

تشخیصهای افتراقی و یا بیماریهای تقلیدكننده M.S 4

درمان M.S

فعالیت‌های شغلی و ادامه تحصیلات در M.S 5

ازدواج و بیماری M.S 5

حاملگی، شیردهی و M.S 5

نقش حمایت‌های روحی در بیماران M.S 5

اسکلروز متعدد 6

● علت بیماری اسکلروز متعدد: 7

● راههای تشخیص بیماری اسکلروز متعدد: 7

● عواقب مورد انتظار: 8

● راه های درمان: 8

انواع ام اس 8

ام اس كشنده نیست محدود كننده است 11

●علل بیماری 12

●علائم بیماری 13

●تفاوت جنسی 14

● ارتباط با بیماری های اتوایمیون 14

●راه های تشخیص 14

●درمان 15

● سایر عوامل موثر 15

بیماری MS و راههای مقابله با آن 17

● مولتیپل اسکلروزیس چیست؟ 17

● رابطه سن با بیماری ام اس 18

● رابطه بیولوژیک بین فلزات و بیماری ام.اس 18

● خستگی در بیماری ام اس 18

● داروهای ام اس 19

▪ آمانتادین Amantadine 19

▪ مودافیلن Modafinal 19

▪ پمولین Pemoline 19

● چرا من به آن دچار شدم چرا من؟ 20

● تشخیصهای افتراقی و یا بیماریهای تقلیدکننده M.S 21

● چه کسانی بیشتر در معرض ام اس هستند؟ 21

 

 

 

 

بیماری MS

 

در M.S میلین راههای عصبی دچار تخریب می‌شود. مشخصه این بیماری، متعدد بودن ضایعات از نظر زمانی و مكانی و رخداد علایم به صورت رفت و برگشتی است، یعنی یك علامت عصبی پس از مدتی بهبود یافته و در زمان دیگر همان علامت یا علائم دیگری مجدداً رخ می‌دهند. علائم هر حمله بهبودی نسبی یافته ولی ممكن است عودهای مكرر بیماری سبب ناتوانی تدریجی بیمار گردد. در M.S علائم بالینی بستگی به محل و وسعت ضایعه دارد و تخریب میلین معمولاً در نواحی خاصی نظیر عصب بینایی، ساقهٔ مغز، مخچه و ماده سفید نیمكره‌های مغز منجر به بروز مجموعه‌ای از علائم بالینی به صورت تاری دید ناگهانی، ناتوانی در حركت اندامها، عدم تعادل، دوبینی و اختلالات حسی به صورت احساس خواب رفتگی در اندامها و علائم متنوع دیگر می‌گردد. سیر علایم بالینی بیماری M.S در هر بیماری متفاوت بوده و می‌تواند به صورت یك بیماری كاملاً خوش‌خیم رخ دهد و بیمار سالها عاری از علائم عصبی باشد و یا اینكه یك حالت پیشرونده سریع در علائم بالینی همراه با ناتوانی اتفاق می‌افتد. 

 

سبب شناسی و همه گیر شناسی: 

با وجود مطالعات و پژوهشهای مدرن، در ارتباط با جنبه‌های همه گیرشناسی، علت، روش‌های تشخیصی و درمانی جدید در بیماری M.S در سالهای اخیر انجام شده است. لیكن هنوز علت واقعی بیماری مشخص نشده و در نتیجه هنوز یك درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد. قابل قبول‌ترین تئوری در مورد علت بیماری M.S را یك مكانیسم خود ایمنی می‌دانند، به این نحو كه یك فاكتور محیطی نظیر عفونت‌های ویروسی سبب تحریك سیستم ایمنی بدن و تشكیل آنتی بادی بر علیه میلین بافت عصبی شده و منجر به بروز علائم عصبی می‌شود. فاكتورهای ژنتیكی در مستعد نمودن فرد جهت ابتلا به این بیماری می‌توانند مؤثر باشند. بالاترین شیوع M.S در نژاد سفید پوست می‌باشد و این بیماری در نژاد زرد و سیاه شیوع كمتری دارد، این بیماری در ساكنین مناطق اطراف ناحیه استوا بندرت دیده می‌شود، در حالی كه با افزایش فاصله از خط استوا و در مناطق معتدله شمالی و جنوبی، نظیر آمریكا، كانادا، اروپای شمالی و استرالیا، شیوع این بیماری بیشتر می‌شود. 

مهاجرت، سن و جنس: 

مهاجرت به مناطق با شیوع كم قبل از ۱۵ سالگی خطر ابتلا به بیماریM.S را كاهش می‌دهد. وقوع M.S در دوران كودكی نادر است، اما بعداً به سرعت شیوع آن افزایش می‌یابد تا در حوالی ۳۰ سالگی به حداكثر می‌رسد و همچنان شیوع آن تا دههٔ چهارم عمر بالا می‌ماند و سپس سریعاً كاهش می‌یابد به طوری كه M.S پس از ۶۰ سال، به ندرت رخ می‌دهد. به دلیل فاكتورهای هورمونی و سیستم ایمنی بروز بیماری M.S در زنان ۲ تا۳ برابر مردان است. معمولاً M.S در طبقات اجتماعی- اقتصادی بالا بیشتر دیده می‌شود. 

 

یافته‌های بالینی: 

علائم عصبی در بیماری M.S به دلیل درگیری قسمت‌های مختلف دستگاه عصبی مركزی(CNS) متنوع می‌باشد. به خاطر ماهیت بیماری و درگیری قسمت‌های مختلف سیستم عصبی و نیز دخالت عوامل جغرافیایی در چگونگی تظاهر بیماری، علائم و به ویژه اولین علامت شروع بیماری متنوع و شدت آن نیز متغیر خواهد بود، بنابراین در بیماریM.S هیچگاه یك فرم كلاسیك و ثابت و مشخص نمی‌توان یافت. چون در M.S عصب بینایی، ساقهٔمغز، مخچه و نخاع بیشتر درگیر می‌شوند، تظاهرات بالینی ناشی از ضایعات در این قسمت‌ها می‌باشد.شایع‌ترین علائم در شروع بیماری عبارتند از: ضعف و بی قوتی اندامها، احساس گرفتگی، گزگز یا عدم تعادل یك اندام، كاهش یا تاری دید ناگهانی در یك چشم، دو بینی، اختلال عملکرد مثانه به صورت فوریت یا تأخیر در شروع ادرار. این علایم غالبا گذرا بوده و طی چند روز تا چند هفته از بین می‌روند، ولی با گذشت زمان این علائم ممكن است مستقر و ثابت شده و بیمار گاهی دچار مشكلات گفتاری، شناختی و خلقی و حافظه‌ای می‌گردد. 

 

سیر بیماری: 

بین سیر نخستین حمله و بروز علائم عصبی بعدی ممكن است ماهها تا سالها فاصله وجود داشته باشد، پس از گذشتن این دوره علائم جدیدی بروز می‌نماید و یا علائم قبلی عود كرده، پیشرفت می‌نماید. حاملگی برسیر بیماری M.S معمولاً تأثیری نداشته ولی میزان عود در سه ماه نخست پس از زایمان شایع‌تر است. افزایش درجه حرارت بدن، خستگی و استرس سبب تشدید گذرای علائم می‌شوند. در بعضی بیماران با گذشت زمان و پس از چندین حمله عود و بهبودی ناقص، بیمار تدریجاً دچار ضعف حركتی اندامها، سفتی عضلانی، اختلال حسی، عدم تعادل در راه رفتن و مشكلات ادراری و ممكن است به درجات مختلفی ناتوان گردد. بیماری M.S دارای سه نوع سیر است كه عبارتند از: ۱- عود كننده- بهبود یابنده كه در این حالت در بین حملات پیشرفتی در بیماری رخ نمی‌دهد، ۲- پیشرونده ثانویه: كه با پیشرفت تدریجی پس از یك دوره عود و بهبود اولیه مشخص می‌گردد و ۳- پیشرونده اولیه كه در آن ناتوانی از آغاز به صورت تدریجی پیشرفت می‌نماید. 

 

روش‌های تشخیص: 

بیماری M.S براساس علائم بالینی و سیر بیماری و وجود سابقه تشدید و تخفیف علائم، یافته‌های معاینه عصبی و بررسی‌های پاراكلینیكی (آزمایشگاهی) نظیر بررسی مایع مغزی نخاعی، پتانسیل‌های فراخوانده بینایی (VEP) و تصویرنگاری سیستم عصبی مركزی با MRI انجام می‌شود. در مبتلایان به M.S بررسی الكتروفورز پروتئین‌های مایع مغزی نخاعی (CSF) نشان دهندهٔ وجود نوارهای مشخص در منطقه ایمونوگلوبولینی IgG تحت نام نوارهای اولیكوكلونال باند است پتانسیل فراخوانده، بینایی (VEP) طولانی می‌شود و ام.آر.آی (MRI) ضایعات مربوط به آسیب میلین را در مغز، ساقه مغز، مخچه و یا نخاع كه به صورت ضایعات گرد با حدود مشخص با اندازهٔ از چند میلیمتر تا چند سانتی متر می‌باشند را نشان می‌دهد. 

 

تشخیصهای افتراقی و یا بیماریهای تقلیدكننده M.S 

بیماری M.S به دلیل داشتن علائم متعدد و سیر متنوع با چندین بیماری دیگری ممكن است اشتباه شود، در نظر گرفتن شرح حال بیمار، چگونگی وقوع و سیر بیماری، یافته‌های بالینی و معاینه، یافته‌های پاراكلینیك در بررسی مایع مغزی نخاعی و MRI موجب تشخیص صحیح می‌شوند. باید حتی الامكان از تشخیص اشتباه M.S جلوگیری كرد، چون اولاً تشخیص اشتباه، M.S برای بیمار صدمات جبران ناپذیر روحی را به همراه دارد و همچنین ممكن است سایر بیماریهای قابل درمان با این تشخیص اشتباه نادیده گرفته شوند. 

در تشخیص افتراقی M.S بایستی بیماریهایی كه ضایعات متعدد در سیستم عصبی مركزی دارند و یا بیماریهای سیستم عصبی مركزی با سیر تشدید یابنده بهبود پذیر، مدنظر باشد. از جمله بیماریهایی كه با M.S اشتباه می‌شوند عبارتند از بیماری لوپوس سیستمیك، سندرم آنتی فسفولیپید آنتی بادی، بیماری بهجت، بیماری لایم (در اثر نیش كنه رخ می‌دهد)، سندرم نقص ایمنی اكتسابی (AIDS)، بیماریهای نخاعی– مخچه‌ای استحاله‌ای ارثی، كمبود ویتامین B۱۲، آرتروز و مهره‌های گردن، و تومورهای گودال خلفی جمجمه. 

 

درمان M.S: 

هنوز درمان قطعی برای M.S پیدا نشده است. درمان بیماری M.Sبه دو دسته تقسیم می‌شود: 

۱- درمان جهت متوقف ساختن سیر بیماری 

۲- درمان‌های علامتی در جهت كاهش علائم ناتوان كنندهٔ بیماری. درمان در مرحلهٔ وقوع علائم حاد و شدید شامل كورتیكواستروئید تزریقی بمدت ۵ روز می‌باشد. درمان پیشگیری كننده از بروز حملات M.Sشامل تجویز اینترفرون بتا كه به دو شكل تزریق عضلانی هفتگی و یا تزریق زیر جلدی یك روز در میان است. از دیگر درمان‌های پیشگیری كننده در M.S تعویض پلاسما و تجویز ایمونوگلوبولین وریدی یا IVIg است. 

در درمان موارد M.S با فرم مزمن پیشرونده داروهای سركوب كنندهٔ سیستم ایمنی، نظیر آزایتوپرین استفاده می‌گردد. هدف از درمانهای علامتی كاهش علائم و عوارض بیماری به منظور زندگی بهتر بیماران است. سفتی عضلانی را با بکلوفن، خستگی بیمار با آمانتادین و درد و گزگز شدن اندامها را با كاربامازپین، لرزش بیمار را با کلونازپام و اختلال عملكرد مثانه را با اكسی بوتینین و افسردگی بیماران با فلوكسیتین درمان می‌نمایند. 

رژیم غذایی- بیمار مبتلا به M.S بایستی از رژیم با چربی حیوانی كم و دارای چربیهای غیراشباع و روغن‌های 

 

گیاهی و رژیم حاوی اسید لینولئیك استفاده كنند. 

ورزش و فیزیوتراپی- مبتلایان به M.S بایستی بر اساس تواناییهای خویش یك برنامه ورزشی مناسب انتخاب كنند. از آنجا كه خستگی سبب تشدید حملات و علائم بیماری می‌شود، بنابراین بایستی ورزشهای سبك‌تر انتخاب شود و از محیط گرم اجتناب شود. 

 

فعالیت‌های شغلی و ادامه تحصیلات در M.S 

بستگی به تواناییهای جسمی و ذهنی بیمار دارد. از آنجا كه فعالیت فیزیكی شدید و خستگی مفرط و نیز استرسهای روحی می‌تواند در تشدید علائم مؤثر باشند، بیمار باید یك برنامه كاری منظم داشته باشد. 

 

ازدواج و بیماری M.S 

مبتلایان به M.S خصوصاً انواع خوش خیم آن و مواردی كه ناتوانایی‌های حركتی-تعادلی بارزی نداشته باشد می‌توانند جهت تشكیل خانواده و ازدواج اقدام نمایند. 

 

حاملگی، شیردهی و M.S 

از آنجا كه M.S به طور شایع در سنین ۲۰ تا ۴۰ سالگی و بیشتر در زنان رخ می‌دهند. این سوال كه آیا حاملگی بر روی سیر بیماری M.S اثر دارد اهمیت می‌یابد. در این مورد باید گفت كه خطر وقوع حملهM.S در طی ۹ ماه حاملگی كمتر است. شیردهی، در صورتی كه بیمار از اینترفرون یا داروهای سركوب كننده ایمنی استفاده نكند بلامانع می‌باشد. 

 

نقش حمایت‌های روحی در بیماران M.S 

از آنجایی كه بیماری M.S یك بیماری مزمن با سیر غیر قابل پیش بینی است، بیمار نیاز به حمایت‌های روحی- روانی از طرف همسر، خانواده، دوستان و اجتماع می‌باشد. فرد مبتلا به M.S باید بداند كه با انطباق با بیماری و سازگاری با شرایط جسمی می‌تواند همچنان فرد مؤثر و كارآمدی باشد. از آنجا كه استرسهای روحی در شروع و تشدید علائم نقش بسیار قوی دارند، خود بیمار و خانواده او بایستی از این نظر پیشگیریهای لازم را تا آنجا كه ممكن است به عمل آورند.

 

شما هم می توانید در مورد این فایل نظر دهید.