فهرست مطالب

بانك بین المللي ترميم و توسعه (بانك جهاني) IBRD 1

ريشه‌ها و علل پيدايش بانك جهاني: 2

اهداف بانك جهاني: 3

سازماندهي و ساختار اداري: 4

اعضاء و سهم هر يك از آنها: 5

زبان 6

سرمايه و منابع بانك: 6

قوانين و مقررات مربوط به اعطاي وام: 7

تقسيم وام‌هاي بانك جهاني 8

قلمرو طرح‌هاي بانك جهاني 9

كمك‌هاي فني بانك جهاني 9

وظيفه بانك جهاني با بانك‌هاي منطقه اي 10

تامين مالي بانك جهاني 10

عوامل محدود كننده و حجم وام دهي بانك 10

اقدامات بانك در تشويق سرمايه گذاري خصوصي خارجي 12

موسسات وابسته به بانك جهاني: 12

نحوه مشاركت ايران در تاسيس صندوق بين المللي پول و بانك جهاني 12

مناسبات جهاني با جمهوري اسلامي ايران 14

استقراض ايران از بانك جهاني: 15

موسسه بين المللي توسعه :IDA 17

عضويت در موسسه 18

شرايط وام دهي موسسه بين المللي توسعه 19

شرايط دريافت اين گونه وام‌ها عبارتست از: 19

شركت مالي بين المللي IFC 19

اهداف و وظايف شركت مالي بين المللي 20

معيارهاي سرمايه گذاري 20

ادارات و واحدهاي شركت مالي بين المللي: 21

تقاضاي سرمايه گذاري موسسه 22

مناسبات جمهوري اسلامي ايران با شركت مالي بين المللي: 22

ارزيابي 23

 

بانك بین المللي ترميم و توسعه (بانك جهاني) IBRD

در اوايل جنگ جهاني دوم كارشناسان ملي كشورهاي متفق در جنگ به اين نكته پي بردند كه براي حل مشكلات و معضلات پولي و مالي جهاني پس از جنگ نياز مبرمي به همكاري بين المللي كشورها مي‌باشد. علاوه بر حل مشكلات فوق از دلايل ديگري كه منجر به اين همكاري و در پي آن ايجاد و گسترش سازمان‌هاي پولي و مالي بين المللي شد مي‌توان به توسعه روابط تجاري بين كشورها «پيشرفت صنعت» تكنولوژي و احساسات بشر دوستانه، اشاره كرد.  

مهم ترين سازمان‌هاي پولي و مالي بين المللي كه در پي تحولات فوق تشكيل شد

• صندوق بين المللي پول

• بانك جهاني

• شركت مالي بين المللي

• موسسه توسعه بين المللي

• مركز بين المللي حل و فصل اختلافات سرمايه گذاري

• موسسه تضمين سرمايه گذاري چند جانبه

 

ريشه‌ها و علل پيدايش بانك جهاني:

بانك جهاني كه نام واقعي آن « بانك بين المللي ترميم و توسعه» است مهم ترين سازمان مالي بين المللي است كه در خصوص تامين و توسعه اقتصادي ممالك در حال رشد جهان فعاليت دارد.

به طور كلي سهام اين موسسه اعطاي وام، ضمانتنامه‌ها، انتشار اوراق قرضه و نظاير اين موارد، شرايطي به اين موسسه مي‌بخشد كه مي‌تواند نام بانك را به آن اطلاق كرد. تاسيس بانك جهاني نظير صندوق بين المللي پول به مذاكرات «كنفرانس پولي و مالي ملل متحد» در شهر برتن وودز واقع در ايالت نيوهمپشير آمريكا برمي گردد. اين كنفرانس در ژوئيه سال 1994 با شركت 44 كشور جهان برگزار شد. اساسنامه بانك جهاني در سال 1945 به 44 كشور شركت كننده در اين كنفرانس ارائه شد و در 27 ماه دسامبر سال 1945 نمايندگان 28 كشور در شهر واشنگتن آن را امضاء كردند و آن را به مورد اجرا گذاشتند و پس از آن به تدريج همه ممالكي كه در كنفرانس برتن وودز شركت داشتند (به استثناي اتحاد جماهير شوروي ) عضويت بانك را پذيرفتند. بانك جهاني از 25 ژوئن سال 1946 رسما" فعاليت خود را آغاز كرد.

نخستين وام‌هاي بانك جهاني در سال 1947 به ارزش قريب به نيم ميليون دلار اعطا گرديد. اين وام‌ها به منظور ترميم خرابي‌هاي جنگ دوم جهاني به كشورهاي اروپايي اعطا شد. ليكن خسارات جنگ به حدي بود كه منابع مالي بانك به هيچ وجه جوابگوي آن نبود. در نتيجه با شروع «برنامه مارشال» توسط ايالات متحده آمريكا در سال 1948، بانك جهاني تمام فعاليت خود را به عمران كشورهاي در حال رشد اختصاص داد.

 

اهداف بانك جهاني:

هدف اوليه از تاسيس بانك، كمك مالي به بازسازي و ترميم كشورهايي بود كه در جنگ دوم جهاني خسارت ديده بودند. اعطاي وام از سوي بانك، مستلزم متقاعد شدن بانك صرف وام جهت افزايش بهره وري كشور وام گيرنده و نيز اطمينان از توانايي بازپرداخت وام است.

در سال‌هاي اخير سياست وام دهي بانك تحت تاثير انتقادهاي ممالك فقير، تسهيل و تعديل شده و ظرفيت وام دادنها افزايش يافته است. وام‌هاي اعطايي بانك جهاني اكثرا" به منظور اجراي پروژه‌هاي معيني به كشورهاي عضو تعلق مي‌گيرد و بازپرداخت آن بعد از اتمام پروژه آغاز مي‌شود. نرخ بهره وام بانك جهاني از نرخ بهره بازار كمتر است.

 

به طور كلي مي‌توان اهداف بانك را طبق ماده اول اساسنامه آن به صورت زير توضيح داد:

• مساعدت به ترميم و توسعه كشورهاي عضو از طريق سرمايه گذاري در امور توليدي، شامل احياي اقتصادهايي كه در نتيجه جنگ از بين رفته و يا صدمه ديده است، و هدايت تسهيلات توليدي به حوائج زمان صلح و تشويق توسعه منابع و تسهيلات مولد در ممالك توسعه يافته مي‌شود.

• تشويق سرمايه گذاري خصوصي در خارج

• تشويق رشد متوازن و بلند مدت تجارت بين المللي و حفظ تعادل در موازنه

• ترتيب دادن وام‌هايي كه خود مي‌پردازد و يا تضمين وام‌هاي بين المللي كه از مجاري ديگر فراهم مي‌شود.

• هدايت فعاليت بانك به تائيد سرمايه گذاري بين المللي

 

امروزه كار اصلي بانك اعطاء وام براي طرح‌هاي توليدي به آن دسته از كشورهاي در حال توسعه است كه در بانك عضويت دارند. بانك جهاني علاوه بر اعطاي وام‌هاي ترميمي و عمراني در حدود 4/2 ميليارد دلار به كشورهاي اروپائي، استراليا و نيوزيلند ، مبلغ 9/1 ميليارد دلار به 28 كشور آفريقايي، مبلغ 4/3 ميليارد دلار به 16 كشور آسيايي و مبلغ 8/3 ميليارد دلار به كشورهاي نيمكره غربي وام داده است.

اين وام‌ها براي مقاصدي مانند اجراي پروژه‌هاي برق ،جاده،‌راه آهن، بندر، خط لوله گاز، مخابرات دور، كشاورزي، صنعت ، لوله كشي اب آشاميدني، آموزش و پرورش و همچنين براي برنامه‌هاي كلي عمراني از جمله واردات كالاهاي صنعتي بوده است.

هريك از دولت‌هاي عضو و كشورهاي استفاده كننده از وام كه لزوما" سهام داران مي‌باشند، به ميزان مبلغي كه در بهاي سهام آنها تعهد شده، بازپرداخت وام‌ها را قبول كنند. با اين وصف، در مدت بيش از 50 سال موجوديت بانك، هيچ كدام از وام‌هايي كه تاكنون اعطاء شده است بلاوصول نمانده و يا وجود جنبش‌هاي سياسي گوناگون در بعضي از كشورهاي عضو تمامي وام‌ها نيز بازپرداخت شده است.

 

سازماندهي و ساختار اداري:

معمولا" تمامي اختيارات بانك به هيات رئيسه تفويض مي‌شود و هر كشور عضو، يكي از اعضا هيات رئيسه را تعيين مي‌كند. هيات رئيسه سالي يكبار تشكيل جلسه مي‌دهد و در اين فاصله براي اموري كه احتياج به راي اعضا دارد توسط نامه يا تلگرام به راي گيري مبادرت مي‌ورزد. هيات رئيسه مطابق اساسنامه اختياراتي به شرح زير دارد.

اخذ تصميم درباره عضويت، تخصيص سود ويژه و تغيير سرمايه سهمي بانك. از طرفي ، اين هيات اختيارات خود را به هيات مديره تفويض كرده است. اعضاي هيات مديره 15 نفر مي‌باشد كه 6 نفر آنها از طرف سهام داران عمده مثل ايالات متحده آمريكا، انگلستان، آمريكا، فرانسه، ژاپن و هندوستان تعيين و بقيه توسط كشورهاي عضو انتخاب مي‌شود. مديران اجرائي بر اساس ضرائبي معين راي مي‌دهند.

انتخاب رئيس بانك جهاني به عهده هيات مديره است. رئيس بانك با رعايت تصميمات در مورد خط مشي بانك مسئوليت اداره امور بانك، سازمان انتصاب و اخراج كاركنان بانك را به عهده دارد. مجموع ادارات بانك مشتمل بر 23 اداره كل است كه شش اداره كل منطقه اي و 17 اداره كل عملياتي است شامل بخش‌هاي كشاورزي، خدمات عمومي حمل و نقل، جهانگردي و طرح‌هاي مربوط به جمعيت مي‌باشد.

 

 

اعضاء و سهم هر يك از آنها:

اعضاي اصلي يا اوليه بانك از 45 كشور در سال 1945 به شرح جدول پيوست به 115 كشور در پايان سال 1970 رسيدند و در سپتامبر سال 1988 جمعا" تعداد 151 كشور در بانك عضويت داشتند.

عضويت ممالك سوسياليستي در بانك جهاني بلامانع است. در كنفرانس برتن ووذر علاوه بر شوروي سه كشور سوسياليستي يعني لهستان، چك و اسلواكي و يوگوسلاوي شركت داشتند.

پذيرش اعضاي جديد با تعيين شرايط عضويت يكي از اختيارات هيات نمايندگان بانك است. با رعايت شرايط عضويت، هر كشوري كه سهم خود را بپردازد مي‌تواند به عضويت بانك درآيد.

يك درصد اين مبالغ به طلا يا دلار آمريكا پرداخت مي‌شود و بانك مي‌تواند بدون قيد و شرط آن را در عمليات خود مورد استفاده قرار دهد و بقيه به پول كشور مربوطه تأديه مي‌شود و فقط با موافقت آن كشور قابل استفاده خواهد بود. مابقي 90% سهام پرداخت نمي شود.

در حال حاضر تعداد كاركنان بانك بيش از 2000 نفر است كه از بين بيش از يكصد مليت مختلف كشورهاي مختلف جهان انتخاب شده اند. 

 

زبان

بانك جهاني داراي زبان رسمي نيست اما در امور اداري خود زبان انگليسي را به كار مي‌برد. در جلسات هيات مديره براي ترجمه گفتار از اسپانيولي و فرانسه به انگليسي تسهيلاتي موجود مي‌باشد.

 

 

 

سرمايه و منابع بانك:

سرمايه اوليه بانك 10 ميليارد دلار امريكا در نظر گرفته شده بود كه به يك هزار سهم يك صد هزار دلاري تقسيم شده بود.

هر يك از اعضا بايد خريد سهامي را از سرمايه بانك تعهد كند. تعداد راي هر كشور تابع تعداد سهامي است كه آن كشور در اختيار دارد.

منابع مالي بانك جهاني، از يك طرف سرمايه‌هاي ويژه اي به وسيله عوايد حاصله از عمليات بانك بدست مي‌آيد و از طرف ديگر توسط وام تامين مي‌شود. علاوه بر اين، بانك از درآمد حاصل از واگذاري مطالبات مثل اوراق بهادار بستانكار و برگشت اقساط وام‌ها نيز استفاده مي‌كند. منابع تامين مالي

سرمايه و درآمد خالص

وام‌هاي دريافتي

فروش اسناد بهادار و بازپرداخت وام‌هاي پرداختي

 

شما هم می توانید در مورد این فایل نظر دهید.