فهرست مطالب

چكيده 1

1- مقدمه 3

2- مروري بر تعاريف و مفاهيم كارآفريني 5

3- مدل مفهومي تحقيق 10

4- روش شناسي تحقيق 13

5- تجزيه و تحليل يافته هاي تحقيق 15

1- اولويتبندي راهكارهاي رفتاري  توسعه كارآفريني در ايران 15

1-1- اولويتبندي راهكارهاي حمايتهاي مشاورهاي- آموزشي 15

1-2- اولويت‌بندي راهكارهاي آموزش مباني كارآفريني ويژه دانش‌آموزان، والدين و مربيان 17

1-3- اولويت‌بندي راهكارهاي عامل «تربيت مربي كارآفريني» 19

1-4- اولويت‌بندي راهكارهاي عامل «ايجاد رشته علمي كارآفريني» 20

1-5- اولويت‌بندي راهكارهاي عامل «تربيت كارآفرينان جوان در كسب و كارهاي كوچك» 20

2- اولويت‌بندي راهكارهاي ساختاري توسعه كارآفريني در ايران 21

2-1- اولويت‌بندي راهكارهاي عامل «ايجاد شبكه‌هاي حامي كارآفرين» 21

2-2- اولويت‌بندي راهكارهاي عامل «حمايت‌هاي مالي و مالياتي سازمان يافته» 23

2-3- اولويت‌بندي راهكارهاي عامل «ايجاد و تقويت مراكز رشد و پارك‌هاي علم و فنّاوري » 24

2-4- اولويت‌بندي راهكارهاي عامل «كاهش الزامات و مراحل اداري و بانكي» 25

2-5- اولويت‌بندي راهكارهاي عامل "ايجاد مراكز كارآفريني و خدمات مشاوه‌اي در شهرداري‌هاي كشور" 26

2-6- اولويت‌بندي راهكارهاي  عامل «تدوين سند ملي و برنامه راهبردی ويژه توسعه كارآفريني در كسب و كارهاي كوچك و متوسط» 27

2-7- اولويت‌بندي راهكارهاي عامل «اصلاح قوانين و مقررات اداري- بانكي» 28

2-8- اولويتبندي راهكارهاي عامل "ايجاد دانشكده و آموزشگاه كارآفريني" 28

3- اولويت‌بندي راهكارهاي زمينه‌اي توسعه كارآفريني در ايران 29

3-1- اولويت‌بندي راهكارهاي عامل «برگزاري جشنواره‌ها و ايجاد بازارهاي كارآفريني» 29

3-2- اولويت‌بندي راهكارهاي عامل «برگزاري مسابقه انتخاب ايده و برنامه کسب و کار ويژه دانش‌آموزان و دانشجويان» 31

3-3- اولويت‌بندي راهكارهاي عامل «ايجاد و توسعه شبكه‌هاي نوين اطّلاع‌رساني» 32

3-4- اولويت‌بندي راهكارهاي عامل «تهيه فيلم‌هاي مستند حرفه‌اي و كارتوني ويژه كارآفريني» 33

3-5- اولويت‌بندي راهكارهاي عامل «برگزاري جشنوارههاي ملي و استاني كارآفريني» 34

3-6- اولويتبندي راهكارهاي عامل "ايجاد نظام آموزش و پرورش پژوهش محور" 35

3-7- اولويت‌بندي راهكارهاي عامل «گنجاندن داستانهاي مستند و مصور در كتب درسي دانش‌آموزان» 36

6- نتيجه گيري و پيشنهادها 37

1 - راهكارهاي رفتاري توسعه كارآفريني در ايران 38

2- راهكارهاي ساختاري توسعه كارآفريني در ايران 39

3- راهكارهاي زمينه‌اي توسعه كارآفريني در ايران 41

منابع و مأخذ: 43

 

 

 

«راهكارهاي توسعه كارآفريني در ايران»

 

 

چكيده 

بدون ترديد كشورهاي عصر حاضر با تغيير و تحولات و تهديدهاي گسترده ملي، منطقه¬اي و بين¬المللي روبرو هستند و تضمين و بقاء كشورها در بلند مدت نيازمند يافتن راه حل¬ها و روش¬هاي جديد مقابله با مشكلات است. در چنين شرايطي به «كارآفريناني» نياز است تا بتوانند از طريق خلاقيت، نوآوري، پشتكار و اعتماد به نفس و تحمل ابهام، خون تازه¬اي را در كالبد اقتصاد كشور وارد كنند و گامي مؤثر در جهت توسعه بردارند. از اينرو در يك گسترده وسيع، تمام عناصر فعال در كشور اعم از دولت، مجلس، سازمانهاي دولتي و خصوصي و مديران آنها بايد به «كارآفريني» و توسعه آن در كشور بپردازند. در اين تحقيق با استفاده از مطالعه تطبيقي در خصوص راهكارهاي موفق توسعه كارآفريني در كشورها، مباني نظري كارآفريني و مدلهاي توسعه كارآفريني و همچنين با در نظر گرفتن شرايط بومي كشور، راهكارهاي توسعه كارآفريني در كشور شناسايي و تبيين گرديده است.

 

 

واژگان كليدي: كارآفريني، اشتغال زايي، كسب و كارهاي كوچك، توسعه كارآفريني

 

1- مقدمه 

جانسون و همكارانش  (2006) معتقدند كارآفريني يك مفهوم چند وجهي پيچيده‌اي است كه امروزه توجه زيادي را به خود جلب كرده است و بيشتر صاحب نظران توافق دارند كه كارآفريني و كارآفرينان سهم به سزايي در توسعه اقتصادي دارند. ]1، ص41[

ماتلي  (2005) معتقد است ترديدي وجود ندارد كه كارآفريني در اشكال مختلف نقش مهمي را در انقلاب صنعتي و تغييرات سياسي، اقتصادي و اجتماعي مرتبط با آن داشته است. با اين حال جاي تعجب دارد كه چرا تحقيقات كمي بر روي اثرات تاريخي كارآفريني و كارآفرينان بر روي صنعت در قرنهاي هفدهم و هجدهم شده است. نظريه اقتصاد كلاسيك در سراسر سلطه و اثر طولاني‌اش تنها به سه عامل زمين، نيروي كار و سرمايه پرداخته بود و كارآفرينان بعنوان مؤلفه اقتصاد كسب و كار يا مورد غفلت قرار گرفته بودند يا بطور مختصر بعنوان عامل تغيير، مخترع و نوآور مورد توجه قرار گرفته‌اند. اثر كارآفريني بر روي فئوداليسم و ظهور كاپيتاليسم و روش كاري آن به تازگي مورد توجه تعدادي از مطالعات قرار گرفته است. برخي از اقتصاددانان در مورد نقش و جايگاه كارآفريني در تفكر اقتصاد پيشرفته و اهميت كارآفرينان در خلق مزيت-هاي رقابتي در كشورها تجديد نظر كرده‌اند. بعنوان نتيجه مستقيم جنبش اقتصادي حامي تجديد نظر، بسياري از اقتصاددانان بطور فزاينده‌اي كارآفريني را بعنوان عامل چهارم توليد قرار دادند ]2، ص 668[. 

هي نونن و پويكيجوكي  (2006) هم معتقدند كارآفريني به علت اثرات قابل ملاحظه‌اي كه بر روي سطح خرد و كلان اقتصاد دارد مورد توجه قرار گرفته است. كارآفريني عامل حياتي در زايش ايده‌هاي جديد، خلق شركت‌ها و كسب و كارهاي جديد و بطور كلي پرورش اقتصاد است. جهاني شدن و فشارهاي جهاني نظير كاهش موانع تجاري و پيشرفت‌هاي فنّاورانه، فرصتها و در عين حال عدم قطعيت¬هاي زيادي را در دنيا فراهم ساخته است و موسسات اجتماعي و دولتي، بنگاههاي اقتصادي و موسسات مستقل، و ساير بازيگران فردي را تحت تأثير قرار داده است. در سطح اجتماعي، سلطه الگوواره بازار (مانند خصوصي سازي، مقررات زدايي، خلق بازارهاي جديد در خدمات عمومي) فرهنگ خود ارزشي را در جامعه مطرح مي‌سازد. در سطح سازماني، اثر بازمهندسي در ساختار، تعديل نيروي انساني، و توسعه شركاي راهبردی و زنجيرة تأمين، مسئوليت مديريت را بيشتر ساخته و به جو عدم اطمينان كمك مي‌كند. افراد بعنوان كارگران نيز با مسئوليت بيشتر، پيچيدگي بيشتر و عدم اطمينان بيشتري مواجه مي‌شوند. بنابراين كارآفريني و رفتار كارآفرينانه دامنه گسترده‌اي از بازيگران و ذينفعان را در جامعه تحت الشعاع قرار داده است. از اينرو رفتار كارآفرينانه متداول-تر شده است و براي اداره چالش‌هاي فعلي و آينده نامطمئن به توانايي‌ها و رفتارهاي كارآفرينانه بيشتري نياز است. روش نوآورانه براي حل مسأله، آمادگي بيشتر براي تغيير، اعتماد به نفس و خلاقيت كه هم از ويژگيهاي مرتبط با كارآفريني هستند. بستر مهمي را براي توسعه اقتصادي هر جامعه‌اي فراهم ساخته است ]3، ص 81[. 

كوراتكو  (2005) در مقاله¬اي تحت عنوان ظهور آموزش كارآفريني بيان كرده است كه انقلاب كارآفريني سراسر كره زمين را در بر گرفته است و بطور غير قابل انكاري دنياي كسب و كار را تحت تأثير قرار داده است. گواه اين موضوع ظهور قدرتمند فعاليت كارآفريني در ايالات متحده امريكا در طول ده سال اخير است. در اين كشور در هر سال بطور متوسط 000/600 كسب و كار جديد ايجاد شده است. اگرچه تعداد زيادي از اين شركت¬ها ممكن است قبلاً مالكان يا شركاي انحصاري داشته‌اند، اما روندها گوياي محبوبيت فعاليت‌هاي نوپا است، هرچند اين وضعيت در حالت شروع كسب و كار، توسعه يا بهبود باشد. بطور دقيق‌تر 000/807 شركت جديد در سال 1995 ايجاد شدند. با وجود آنكه از سال 1980 تاكنون، 500 شركت برتر مجله فورچون بيش از 5 ميليون شغل را از دست داده‌اند، اما 34 ميليون شغل جديد ايجاد شده است. در سال 1996، كسب و كارهاي كوچك در امريكا 6/1 ميليون شغل جديد ايجاد كرده است. اين امر گوياي اين واقعيت است كه كارآفريني فرايند پوياي چشم‌انداز، تغيير و خلق است. كارآفريني نيازمند بكارگيري انرژي و شور جهت خلق و اجراي ايده‌ها و راه‌كارهاي خلاق است ]4، ص 577[.

با توجه به اهميت فوق¬العاده كارآفريني و ضرورت توسعه آن در كشور، طرح تحقيقاتي "بررسي موفق-ترين راهكارهاي توسعه كارآفريني در جهان و بومي سازي آنها با توجه به شرايط ايران" را اجتناب ناپذير ساخته است. در اين مقاله راههاي توسعه كارآفريني در كشور كه از نتايج طرح مذكور است ارائه مي¬گردد. در اين مقاله ابتدا به مباني نظري كارآفريني پرداخته مي¬شود و سپس مدل مفهومي تحقيق ارائه مي¬گردد. پس از آن به روش شناسي تحقيق و تجزيه و تحليل يافته¬هاي تحقيق پرداخته مي¬شود. بخش پاياني مقاله به نتيجه گيري و پيشنهادهاي تحقيق اختصاص دارد.

2- مروري بر تعاريف و مفاهيم كارآفريني

واژه كارآفريني از كلمه فرانسوي “Entreprendre” به معناي «متعهد شدن»  نشأت گرفته است ]5، ص 87‍ [. كارآفريني فرايندي است كه در محيط¬ها و مجموعه¬هاي مختلفي اتفاق مي¬افتد و طي آن تغييرات در سامانه اقتصادي از طريق نوآوري¬هاي افرادي كه به فرصت¬هاي اقتصادي واكنش نشان مي¬دهند،‍ رخ مي¬دهد كه اين باعث ايجاد ارزش فردي و اجتماعي خواهد شد ]6، ص 1‍ [.

استيونسون  و همكارانش معتقدند كه كارآفريني عبارت از فرايندي است كه فرصت¬ها به وسيله افراد (يا براي خودشان يا براي سازمانهايي كه در آن كار مي¬كنند)‍،  بدون توجه به منابعي كه در كنترل آنهاست، تعقيب مي‌شود. ]7 ص 2[.

كارآفريني مفهوم جديدي نيست بلكه ريشه آن به قرن هيجدهم باز مي¬گردد، يعني زماني كه ريچارد كانتيلون  عوامل اقتصادي را به سه دسته تقسيم كرد: (1) مالكان زمين (2)عوامل اقتصادي دستمزد بگير و (3) آن دسته از عوامل اقتصادي كه با قبول خطر در بازار بورس فعاليت مي¬كنند ]8، ص 15‍ [. شايد ژان باتيست سي  اولين كسي بود كه بر نقش حياتي كارآفرينان در جابجايي منابع اقتصادي بر اساس اصول بهره¬وري تاكيد نمود ]9، ص 2‍ [.

حدود سال 1800 ميلادي، ژان باتيست سي «كارآفريني» را مختص فردي مي¬دانست كه منابع اقتصادي را از يك حوزه داراي بهره¬وري و سود پايين¬تر به حوزه داراي بهره¬وري و سود بالاتر منتقل مي¬نمود. با ظهور اصول اقتصادي نئوكلاسيك، مفهوم كارآفريني و كارآفرين ديگر مورد توجه اقتصاد دانان نبود زيرا اصول اقتصادي كلاسيك فقط بدنبال بهينه ساختن منابع موجود براي دستيابي به تعادل و توازن بودند. تمركز بر بهينه سازي منابع موجود در بطن نيروهاي خارجي به نقطه ثقل اصول اقتصادي رايج تبديل شده بود. شومپتر  تنها اقتصاددان برجسته¬اي بود كه با تمركز تحليل اقتصادي بر پويايي¬هاي حيات اقتصادي و پويايي¬هاي عدم توازن كه با توازني ايستا در تضاد بود، از اصول اقتصادي نئوكلاسيك خارج شد. او كارآفريني را نقطه ثقل نظريه¬اش در مورد توسعه اقتصادي و سازوكار تغيير اقتصادي مي‌دانست ]8، ص 16 [.

شومپيتر كارآفريني را به عنوان نيروي بر هم زننده اقتصاد بكار برد و آن را تحت عنوان «تخريب خلاق» نامگذاري كرد. كارآفريني شومپتري شامل سه ويژگي اساسي است: 

1. كارآفريني از قبل قابل درك است، اما نمي¬توان با بكار بردن قوانين معمولي و با استنباط از حقايق موجود بطور عملي آن را پيش بيني نمود‌‍؛

2. كارآفريني رويدادها و نتايج بلند مدت را شكل مي¬دهد و براي اينكه موقعيت¬هاي مناسبي خلق كند، موقعيت‌هاي اقتصادي و اجتماعي را تغيير مي¬دهد؛

3. كثرت و تكرار رويدادهاي كارآفرينانه به كيفيت نسبي نيروها، تصميمات فرد، اقدامات و الگوهاي رفتاري بستگي دارد ]10، ص 7 [.

 

شما هم می توانید در مورد این فایل نظر دهید.