فهرست

مقدمه 

كم‏رويى چيست؟ 

نگاه اجمالی                                                                      

كم‏رويى از ديدگاه بين فرهنگى 

كم‏رويى‏واحساس تنهايى 

ويژگى‏هاى رفتارى افراد كم‏رو 

كم‏رويى ناشى از ترس 

كم‏رويى ناشى از اضطراب اجتماعى 

كم‏رويى در تك فرزندها و فرزندان اول خانواده 

مدرسه; تقويت كم‏رويى يا رشد اجتماعى 

روش‏هاى درمان كم‏رويى 

از شما شروع ميشود

 تقویت اعتماد به نفس مهارت "نه" گفتن افراد را افزایش می دهد

اعتقاد به تغییرپذیری

شجاع بودن

روشهای درمان کمرویی 

شناخت خود 

درک کمرویی خود 

پرورش اعتماد به نفس 

آموزش مهارت اجتماعی 

چگونه با كم رويي و خجالتي بودن خودمان مقابله كنيم؟

پيامدهای کم رويی

چند نکته برای غلبه بر کم رویی

راهکارها

مشکل کم رویی در دانش آموزان

تعریف کمرویی

مشخصه های رفتاری کودکان کمرو و گوشه گیر

نشانه های دیگر

سبب شناسی مشک

راهکارهایی برای معلمان

مقدمه: 

انسان‏اصالتاموجودى‏است اجتماعى و نيازمند برقرارى ارتباط با ديگران. بسيارى از نيازهاى عاليه انسان و شكوفا شدن استعدادها و خلاقيت‏هايش فقط از طريق تعامل‏بين فردى و ارتباطات اجتماعى ارضا مى‏گردد. در واقع،خودشناسى، برقرارى ارتباط مؤثر و متقابل با ديگران‏و پذيرش مسؤوليت اجتماعى از اهداف اساسى همه نظام‏هاى تربيتى است. در دنياى پيچيده امروز، يعنى در عصر ارتباطات حضور فعال فرهنگى و احاطه بر زنجيره علوم، فنون و تكنولوژى برتر انكارناپذير است. 

در هر جامعه‏اى درصد قابل توجهى از كودكان، نوجوانان و بزرگ‏سالان بدون آن‏كه تمايلى داشته باشند، ناخواسته خود را در حصارى از كم‏رويى محبوس و زندانى مى‏كنند و شخصيت واقعى و قابليت‏هاى ارزشمند ايشان در پس توده‏اى از ابرهاى تيره كم‏رويى ناشناخته مى‏ماند. 

چه بسيار دانش‏آموزان، دانشجويان، كارمندان، كارگران و... هوشمند و خلاقى كه در مدارس، دانشگاه‏ها، ادارات، كارخانجات و... فقط به دليل كم‏رويى و ناتوانى اجتماعى، همواره از نظر پيشرفت تحصيلى و شغلى و قدرت خلاقيت و نوآورى نمره كم‏ترى عايدشان مى‏شود; چرا كه كم‏رويى يك مانع جدى براى رشد قابليت‏ها و خلاقيت‏هاى فردى است. 

پديده كم‏رويى در بين بزرگ‏سالان و افراد مسن بسيار پيچيده‏تر از جوانان است و چنين پيچيدگى روانى ممكن است در اغلب موارد نيازهاى درونى، تمايلات، انگيزه‏ها، قابليت‏ها، فرصت‏ها، هدف‏ها و برنامه شغلى، حرفه‏اى و اجتماعى جوانان ايشان را به طور جدى متاثر و دگرگون كند. 

 

- بعضى‏ها صرفا در مواقع و موقعيت‏هاى خاص دچار كم‏رويى مى‏شوند; 

- بعضى‏ها در برخى از مواقع و موقعيت‏ها دچار كم‏رويى مى‏شوند; 

- بعضى‏ها در غالب مواقع و موقعيت‏ها دچار كم رويى مى‏شوند; 

- بعضى از كودكان، نوجوانان و بزرگ‏سالان كه شمارشان نيز قابل ملاحظه است، تقريبا در همه موقعيت‏هاى اجتماعى دچار كم‏رويى مى‏شوند. 

روندتحولات اجتماعى گوياى اين حقيقت است كه مساله كم‏رويى غالبا با گذشت زمان، فشردگى و پيچيدگى روابط بين فردى وتشديدفشارهاى‏اجتماعى، رقابت‏ها، گوشه‏گيرى‏ها، تكروى‏ها، عزلت گزينى‏ها و تنهايى‏ها گسترده‏تر و شديدتر مى‏شود و درصد بيش‏ترى از جوانان و بزرگ‏سالان را فرا مى‏گيرد كه مى‏تواند به تدريج‏به صورت نوعى بيمارى روانى درآيد. مگر اين‏كه بتوانيم با تشخيص سريع و استفاده از روش‏هاى تربيتى و درمانى مناسب و مؤثر از گسترش و تشديد آن جلوگيرى كنيم. 

كم‏رويى چيست؟ 

يکی از تعاريف کمرويی ـمشکل پيدا کردن در برقراری يک ارتباط خوب با اطرافيان است.

برای برخی از افراد مشکلاتی که کم رويی پديد مياوردممکن است باعث ايجاد ناراحتی های جسمی ـنگرانی و اضطراب باشد.در هر موقعيتی ـخجالتی بودن ميتواند اثرات سويی بر روابط فرد بگذارد.يکی ديگر از مشکلات افراد خجالتی اين است که در شرايط خاص نمی توانند به راحتی تصميم بگيرند.دکتر فيلیپ زيمباردو يکی از پيشگامان مطالعه در مورد کمرويی مي گويد :برخی افراد مهارتهای اجتماعی لازم را برای برقرارسازی ارتباطات انسانی ندارند.اين افراد نميدانند که چگونه بايد يک مکالمه را اغاز نمايند و يا چگونه سوالی را در کلاس مطرح کنند.

 

كم‏رويى يك توجه غير عادى همراه با ترس به خويشتن است كه در يك موقعيت اجتماعى ظاهر مى‏شود و در نتيجه آن، فرد دچارنوعى اختلال در رفتار و عضلات بدنى شده و شرايط عاطفى و شناختى‏اش متاثر مى‏گردد. يعنى زمينه بروز رفتارهاى خام و ناسنجيده و عكس‏العمل‏هاى نامناسب در وى فراهم مى‏شود. به ديگر سخن پديده كم‏رويى به وجود مشكل در برخوردهاى اجتماعى و رفتارها و احساس‏هاى آزار دهنده شخصى مربوط مى‏شود كه همواره به صورت يك ناتوانى يا معلوليت اجتماعى ظاهر مى‏گردد. به كلام ساده كم‏رويى يعنى: «خود توجهى‏» فوق‏العاده و ترس از مواجه شدن با ديگران. زيرا كم‏رويى نوعى ترس يا اضطراب اجتماعى است كه در آن فرد از مواجه شدن با افراد ناآشنا و ارتباطات اجتماعى گريز دارد. 

بنابراين فرد كم‏رو، از يك طرف نگران رو به رو شدن با افراد جديد است و از سوى ديگر از وارد شدن به اماكن جديد و كسب كار و تجارت تازه هراس دارد كه مجموعه اين حالات احساس عجز در عين توانمندى را در وى به دنبال خواهد داشت. البته بايد توجه داشت كه احساس كم‏رويى افراد، هميشه در برابر انسان‏ها متبلور مى‏شود و نه حيوانات، اشيا و موقعيت‏هاى طبيعى و جغرافيايى. 

نگاه اجمالی                                                                      

کمرویی مشکل پیچیده‌ای است که برای غلبه برآن باید از روشهای مختلف استفاده کرد. توصیه‌ها و تمریناتی که ارائه می‌شود، تنها زمانی می‌توانند ارزشمند باشند که تصمیم خود را نسبت به تغییر روش زندگی خود اتخاذ کرده باشید و در کنار آن به این اعتقاد داشته باشید که امکان تغییر وجود دارد. درواقع تا زمانی که اعتقادی به تغییرپذیری نداشته باشیم، تصور تغییر یافتن محال است. عنصر لازم دیگر شجاعت در عملکرد است. این یعنی از تغییر نترسیدن و به پیشواز تغییرات رفتن در جهت بهبود روش زندگی و داشتن زندگی بدون کمرویی

كم‏رويى از ديدگاه بين فرهنگى 

كم‏رويى يك پديده گسترده و متنوعى است كه در نزد افراد، خانواده‏ها، جوامع و فرهنگ‏هاى مختلف معانى متفاوتى دارد. يك كودك يا نوجوان ممكن است از نظر روان‏شناسى‏اجتماعى فردى كم‏رو باشد، اما از نظر خانواده يا مدرسه به عنوان يك كودك يا نوجوان مؤدب و متين تلقى گردد. به عبارت ديگر بعضى‏ها افراد كم‏رو را انسان‏هايى ساكت، مؤدب و محترم مى‏دانند و تصور مى‏كنند كه اين افراد، شهروندان سالم و بى‏آزارى هستند و برخى نيز افراد كم‏رو را انسان‏هاى مطيع، حرف گوش‏كن، مستعد و مقبول اجتماع مى‏دانند. 

بعضى نيز كم‏رويى را براى دختران امرى عادى و صفتى مثبت تلقى مى‏كنند و آن را براى پسران يك ويژگى يا منش ناپسند مى‏دانند. در حالى‏كه كم‏رويى همان‏گونه كه پيش‏تر اشاره شد يك معلوليت اجتماعى و مانع رشد مطلوب شخصيت است و براى هر دو جنس امرى نامطلوب است. 

برخى ديگر كم‏رويى را در افراد، به خصوص در دختران مترادف با حيا و عفت مى‏دانند و آن را تاييد و تمجيد و تشويق مى‏كنند، 

در حالى‏كه «حيا» يكى از برجسته‏ترين صفات انسان‏هاى متعالى بوده، شاخص ايمان و بيانگر رشد مطلوب شخصيت است. به بيان ديگر قدرت خويشتن‏دارى امرى ارادى وارزشمند است و برعكس، كم‏رويى پديده‏اى كاملا غير ارادى، ناخوشايند و حكايتگر ناتوانى و معلوليت اجتماعى است. 

انتظار اين است كه در جوامع اسلامى به ويژه در كشور ما با توجه به ارزش‏هاى والاى قرآنى و وظايف و تكاليف شرعى فردى و گروهى، پذيرش مسؤوليت‏هاى اجتماعى و اتصاف به فضيلت‏هاى اخلاقى، رشدى متعادل و متوازن داشته باشد. بدون ترديد مسلمانان كم‏رو نمى‏توانند در انجام بعضى از وظايف و مسؤوليت‏هاى اجتماعى خود موفق باشند. فى‏المثل خمير مايه ايفاى وظيفه مهم امر به معروف و نهى از منكر، برخوردارى از شجاعت اخلاقى و مهارت در برقرارى ارتباط اجتماعى متقابل، مؤثر و مفيد است. 

تغییر زندگی

اگر دیگر نمی‌خواهید تحت عنوان وامانده اجتماعی به حیات خود ادامه دهید یا از دیدن اینکه ، کمرویی شدید مانع استفاده از فرصتهای خوب زندگی می‌شود، احساس ناراحتی می‌کنید، وقت آن است که همه چیز را تغییر دهید. چهارنوع تغییرات اساسی می‌باید انجام شود که عبارتند از:

تغییر شیوه‌های فکری درباره خود و کمرویی

تغییر نوع رفتارها

تغییر درنحوه نگرش به عملکردها و شیوه‌های فکری افراد دیگر

تغییر ارزشهای اجتماعی مربوط به کمرویی

كم‏رويى‏واحساس تنهايى 

فردى كه قادر به برقرارى ارتباط با ديگران نيست، به طور قابل ملاحظه‏اى كم‏تر از ديگران از روابط اجتماعى بهره مى‏برد. چنين فردى نمى‏تواند احساسات خوشايند يا ناخوشايند، ترس‏ها يا نگرانى‏ها و آرزوها يا اميدهايش را با نزديكان و دوستانش در ميان بگذارد و پاسخ‏ها و عكس‏العمل‏هاى ايشان را دريافت كند. احساس تنهايى نيز همانند كم‏رويى، نوعى ناتوانى اجتماعى است و هر كدام از ما ممكن است در يك موقعيت‏يا شرايط خاص چنين احساسى داشته باشيم. افرادى كه دچار احساس تنهايى مى‏شوند و اين احساس با شدت و مداومت، افكار و رفتار آن‏ها را فرا مى‏گيرد، به تدريج از تمايلات اجتماعى و ارتباطات فردى‏شان كاسته مى‏شود و از اين نظر بعضى از ويژگى‏هاى افراد كم‏رو را پيدا مى‏كنند. كم‏رويى ناتوانى و معلوليت فرد در برقرارى ارتباط است و تنهايى مشكل انسان در اثر فقر ارتباطى است و در بسيارى موارد احساس تنهايى به كم‏رويى تبديل مى‏شود. 

 

شما هم می توانید در مورد این فایل نظر دهید.