فهرست

فصل اول :  تخريب بخش اول 2

فصل دوم : گودبرداري و حفاري بخش اول 12

فصل سوم  : داربست 18

فصل چهارم – نردبانها 45

فصل پنجم – انباركردن مصالح 48

فصل ششم – مقررات متفرقه 50

 

فصل اول :  تخريب بخش اول

 

–ماده 2- قبل از شروع كار، جريان برق، گاز، آب و ساير خدمات مشابه با اطلاع و نظارت سازمانهاي مربوطه بطور مطمئن قطع و در صورت نياز به برقراري موقت آنها، اين عمل بايد با موافقت و نظارت سازمانهاي ذيربط و رعايت كليه احتياطات و مقررات ايمني مربوطه انجام گردد. ماده 3- منطقه  خطر در اطراف ساختمان دردست تخريب بايد كاملاً  محصور و علامات خطر و هشداردهنده نصب گردد و از افراد غير مسئول به منطقه محصورشده جلوگيري بعمل آيد. ماده 4- در هنگام شب، مرز منطقه محصور شده بايد با نصب چراغهاي قرمز  و يا علائم مشخصه ديگر از قبيل تابلوهاي شبرنگ و غيره مشخص گردد. ماده 5- كليه راههاي ورودي و خروجي ساختمان دردست تخريب بجز راهي كه براي عبور و مرور كارگران و افراد مسئول در نظر گرفته شده، بايد مسدود گردد. ماده 6- كليه شيشه‌هاي موجود در درب‌ها و پنجره‌ها بايد قبل از شروع عمليات تخريب درآورده شده و محل مناسبي انبار گردد. ماده 7- عمليات تخريب بايد از بالاترين قسمت يا طبقه شروع و به پائين‌ترين قسمت يا طبقه ختم گردد، مگر در موارد خاصي كه تخريب بطور يكجا و استفاده از مواد منفجره در فونداسيون و از راه دوربا رعايت كليه احتياطات و مقررات ايمني مربوطه و كسب مجوزهاي لازم انجام و يا از طريق كشيدن با كابل و واژگون كردن و يا از طريق ضربه زدن با وزنه‌هاي در حال نوسان انجام شود. ماده 8- در مواردي كه عمل تخريب از طريق كشش و واژگون كردن انجام ميشود، بايد از كابلهاي فلزي محكم استفاده شده و كليه كارگران و افراد مسئول در فاصله مناسب و مطمئن و كاملاً دور از منطقه خطر نگهداشته شوند. ماده 9- در مواردي كه از وزنه‌هاي در حال نوسان براي تخريب استفاده ميشود بايد در اطراف محل اصابت وزنه ميدان عملي به عرض 5/1 برابر ارتفاع ساختمان در نظر گرفته شود. ماده 10- وزنه‌هاي در حال نوسان مذكور در ماده فوق بايد بترتيبي كنترل گردند كه بجز ساختمان دردست تخريب به‌جاي ديگر اصابت ننمايند. ماده 11- از تخريب  قسمتهائي از ساختمان كه باعث تخريب و ريزش ناگهاني قسمتهاي ديگر ساختمان گردد بايد جلوگيري بعمل آيد. ماده 12- در پايان كار روزانه، قسمتهاي دردست تخريب نبايد در شرايط ناپايداري كه در برابر فشار باد يا ارتعاشات آسيب‌پذير  باشند، رها گردند. ماده 13- مصالح و مواد حاصل از تخريب هر قسمت يا طبقه بايد بموقع به محل مناسبي منتقل گردد و از انباشته شدن آن بترتيبي كه مانع از انجام كار شده و يا استحكام طبقات پائين‌تر را بخطر اندازد، جلوگيري بعمل آيد. ماده 14- ميخ‌هاي موجود در تيرها و تخته‌هاي حاصل از تخريب بايد بلافاصله بداخل چوب فرو كوبيده و يا كشيده شود. ماده 15- در صورت لزوم، جهت جلوگيري از پخش گرد و غبار ناشي از تخريب بايد در فواصل زماني مناسب قسمتهاي دردست تخريب بوسيله آب‌فشان مرطوب گردد. ماده 16- كليه پرتگاهها و دهانه‌هاي موجود در كف طبقات و ساير قسمتها باستثناء دهانه‌هائيكه براي حمل و انتقال مواد و مصالح حاصل از تخريب و يا لوازم كار مودر استفاده قرار ميگيرند، بايد بوسيله نرده يا حفاظهاي مناسب محصور يا پوشانده شوند. ماده 17- در محوطه تخريب بايد گذرگاههاي مطمئني براي عبور و مرور كارگران در نظر گرفته‌شود. اين گذرگاهها بايد روشن و فاقد هرگونه مانع باشد. ماده 18- باستثناء پلكانها، راهروها و نربانها و درهائيكه براي استفاده كارگران بكار ميرود بايد كليه راههاي ارتباطي ديگر ساختمان در تمام مدت تخريب مسدود گردد. ماده 19- اگر ساختمان دردست تخريب بيش از دو طبقه و يا بلندتر از هشت متر از كف پياده‌رو بوده و فاصله ساختمان از پياده‌رو يا معبر كمتر از پنج متر باشد بايد راهرو سرپوشيده موقتي براي تمام طول ساختمان با عرض متناسب در پياده‌رو از چوب يا مصالح مقاوم مشابه ساخته شود و روشنائي لازم طبيعي و يا مصنوعي بطور دائم براي اين راهرو تأمين گردد. ماده 20- سقف راهروهاي سرپوشيده بايد حداقل در حدود 700 كيلوگرم بر مترمربع فشار را تحمل نمايد و در صورتيكه از اين سقفها براي گذراندن برخي مصالح نيز استفاده شود بايد حداقل 1500 كيلوگرم بر مترمربع فشار را تحمل نمايد. ماده 21- بمنظور جلوگيري از خطرات ناشي از سقوط مصالح ساختماني، اطراف خارجي سقف راهروهاي سرپوشيده بايد داراي حفاظ كاملي از چوب يا توري فلزي مقاوم با ارتفاع حداقل يك‌متر باشد.  اين حفاظ ممكن است حداكثر نسبت به سقف زاويه 45 درجه بطرف داخل داشته باشد. ماده 22- در صورتيكه راهروهاي سرپوشيده داراي درهائي براي بارگيري مصالح و غيره باشد اين درب‌ها بايد همواره بسته باشد مگر در مواقع بارگيري و حمل كه بايد مراقبت كافي بعمل آيد. ماده 23- سقف راهروهاي سرپوشيده كه از الوار ساخته ميشود بايد حداقل پنج سانتي‌متر ضخامت داشته باشد اجزاء متشكله راهرو بايد بهم و به كف مهار شده باشد. ماده 24- اگر ساختمان در دست تخريب از معبر يا پياده‌رو بيش از پنج متر فاصله داشته باشد ميتوان بجاي ايجاد راهروي سرپوشيده از حصار يا نرده استفاده كرد.  ماده 25- در محل‌هاي ورود و خروج كارگران به ساختمان مورد تخريب بايد راهروهاي سرپوشيده با حداقل 3 متر طول و عرض نيم متر بيش از عرض درب ورودي ساخته شود تا از سقوط مصالح بر روي آن جلوگيري بعمل آيد. ماده 26- مصالح ساختماني نبايد بوسيله سقوط آزاد بخارج پرتاب شود مگر‌آنكه پرتاب از داخل كانالهاي چوبي يا فلزي انجام گيرد. ماده 27- كانال‌هاي چوبي يا فلزي كه براي هدايت مصالح بخارج بكار ميرود چنانچه بيش از 45 درجه شيب داشته باشد بايستي از چهار طرف كاملاً مسدود باشد، باستثناي دهانه‌هائي كه براي ورود و خروج مصالح تعبيه گرديده است. ماده 28- دهانه خارجي كانال‌هاي چوبي يا فلزي بايد مجهز به دريچه محكمي بوده و در هنگام كار بوسيله يك نفر كارگر مراقبت شود و در ساير مواقع درب آن مسدود باشد و همچنين در ابتداي كانالهاي مزبور نيز بايد تدابير و احتياطات لازم براي جلوگيري از سقوط اتفاقي كارگران بداخل دهانه ورودي بكار برده شود. ماده 29- محل نگهداري ابزار و وسائل ساختماني و ساختمانهاي موقت كارگران بايد در جائي قرار داشته باشد كه در معرض خطر ريزش و يا سقوط مصالح و مواد حاصل از تخريب نباشد. ماده 30- كليه كارگران و افرادي كه در عمليات تخريب دخالت دارند، بايد مجهز به كلاه ايمني مناسب باشند و همچنين در صورت لزوم و بنا به موقعيت و اقتضاي كار بايد دستكش، كفش، عينك و ماسك حفاظتي مناسب مطابق با ضوابط  آئين‌نامه وسائل حفاظت انفرادي در اختيار آنها گذارده شده و نظارت و كنترل لازم در مورد استفاده از آنها بعمل آيد. بخش سوم – تخريب و برچيدن ديوارها ماده 31- ديوار يا قسمتي از ديوار كه ارتفاع آن بيش از 22 برابر ضخامت آن است، نبايد بدون مهارهاي جانبي آزاد بماند. ماده 32- براي خراب كردن و برچيدن ديوارهاي نازك و مرتفع و فاقد استحكام كافي بطريق دستي بايد از داربست استفاده شود. ماده 33- در مواردي كه ديوار از طريق واردآوردن نيرو و فشار تخريب ميگردد، بايد كليه كارگران و افراد از منطقه ريزش دور نگهداشته شوند. ماده 34- قبل از خراب كردن هر يك از ديوارهاي داخلي يا خارجي بايد سوراخها و دهانه‌هائي كه تا فاصله سه متر از محل تخريب در كف طبقه قرار دارد بوسيله مصالح مقاوم بابعاد كافي پوشانده شود مگر آنكه در طبقات پائين مطلقاً كارگري كار نكند و يا راههاي ورود باين طبقات قبلاً مسدود باشد. ماده 35- ديوارهائي كه براي نگهداري خاك زمين يا ساختمانهاي مجاور ساخته شده‌اند، نبايد تخريب گردند مگرآنكه قبلاً آن خاك برداشته شده و يا ساختمان مربوطه بوسيله شمع و سپر محافظت شده باشد. بخش چهارم – تخريب و برچيدن طاقها ماده 36- در طاق‌هاي ضربي چه هنگاميكه سوراخ در آن ايجاد ميشود و چه هنگام تخريب آن بايد آجرها و مصالح بين دو تيرآهن تا تكيه‌گاههاي طاق بطور كامل برداشته شود. ماده 37- هنگام تخريب طاق پس از برداشتن قسمتي از طاق ، بايد روي تيرآهن‌ها يا تيرچه‌ها بطور عرضي الوارهائي حداقل به ضخامت 5 سانتي‌متر و به عرض 25 سانتي‌متر به تعداد كافي گذارده شود تا كارگران بتوانند در روي آنها مستقر شده و بكار خود ادامه دهند. ماده 38- هنگام تخريب طاق، بايد طبقه زير آن بطوري مسدود شود كه هيچيك از كارگران نتوانند در آن رفت و آمد كنند. بخش پنجم – تخريب و برچيدن اسلكت فلزي ساختمان ماده 39- در صورت استفاده از جرثقيل براي پائين آوردن تيرآهن‌ها وقطعات فولادي، مقررات آئين‌نامه حفاظتي وسائل حمل و نقل و جابجا كردن مواد و اشياء در كارگاهها بايد رعايت گردد. ماده 40- پس از تخريب و برداشتن طاق اگر نصب جرثقيل ساختماني روي تيرآهن ضروري باشد بايد قبلاً بوسيله الوار تمام اطراف محل نصب جرثقيل بجز قسمتي كه براي حمل وسائل و مواد لازم باشد، پوشانده شده و بطرز محكم و مطمئن استقرار يابد . ماده 41- هنگام استفاده از جرثقيل‌ها و وسائل مشابه بايد يك سلسله علامات مشخص بكار رود و تمام افراديكه با اين گونه وسائل كار ميكنند قبلاً آموزش لازم را براي آشنائي و بكار بردن علامات مذكور ديده باشند. ماده 42- هنگام پائين‌آوردن تيرآهن‌هاي بريده شده بوسيله جرثقيل، براي حفظ تعادل و جلوگيري از لنگر بار بايد از طناب هدايت‌كننده نيز استفاده شود. ماده 43- از سوار شدن روي بار و آويزان شدن كارگران به كابل دستگاههاي بالابر بايد جلوگيري بعمل آيد. ماده 44- هنگام استفاده از جرثقيل براي حمل كپسول‌هاي اكسيژن و استيلن بايد از محفظه‌هائي استفاده شود كه اين كپسولها بطور مطمئن در آن مستقر شده باشد. ماده 45- قبل از بريدن تيرآهن بايد احتياط‌هاي لازم بمنظور جلوگيري از نوسانات آزاد تيرآهن بعد از برش بعمل آيد تا صدمه‌اي باشخاص و يا وسائل يا استخوان‌بندي ساختمان مورد تخريب وارد نيايد. ماده 46- پائين آوردن تيرآهن‌هاي بريده شده بايد بطور آهسته انجام شود و انداختن آنها از بالا مطلقاً ممنوع است. ماده 47- هنگاميكه تخريب ساختمان فلزي بدون استفاده از جرثقيل انجام ميگيرد، بايد قبل از برداشتن تيرآهنها و ستونهاي هر طبقه بلافاصله زير آن با الوار پوشانيده شود. بخش ششم – تخريب دودكش‌هاي بلند، برجها و سازه‌هاي مشابه ماده 48- دودكشهاي بلند، برج‌ها و سازه‌هاي مشابه نبايد از طريق انفجار يا واژگوني تخريب شوند، مگرآنكه قبلاً محدوده حفاظت‌شده و مطمئني با وسعت كافي در اطراف آن در نظر گرفته شده باشد. در صورتيكه قرار باشد سازه‌هاي فوق‌الذكر بطريق دستي تخريب گردد، بايد از داربست استفاده شود. ماده 49- بتناسب تخريب سازه‌هاي مذكور از بالا به پائين سكوي داربست نيز بايد بتدريج پائين آورده شود، بترتيبي كه همواره محل استقرار كارگران مربوطه پائين‌تر از نقطه  بالائي سازه بوده و اين اختلاف ارتفاع كمتر از 50 سانتي‌متر و بيشتر از 150 سانتي‌متر نباشد. ماده 50- از ايستادن و استقرار كارگران در بالاي سازه‌هاي مذكور بايد جلوگيري بعمل آيد. ماده 51- مصالح حاصله از تخريب سازه‌هاي مورد بحث بايد از داخل به پائين ريخته شده و براي جلوگيري از تجمع مصالح بايد قبلاً دريچه‌اي در پائين‌ترين قسمت سازه جهت تخليه آن ايجاد شود. ماده 52- تخليه مصالح حاصله از تخريب مذكور در ماده فوق، فقط بايد پس از توقف كار تخريب انجام شود. ماده 53- در صورت استفاده از بالابر، تكيه‌گاه آن بايد مستقل از داربست باشد. 

 

فصل دوم : گودبرداري و حفاري بخش اول

 

 عمليات مقدماتي  گودبرداري و حفاري  ماده 54- قبل از اينكه عمليات گودبرداري و حفاري شروع شود، اقدامات زير بايد انجام شود: الف – زمين مورد نظر از لحاظ استحكام دقيقاً مورد بررسي قرار گيرد.  ب – موقعيت تأسيسات زيرزميني از قبيل كانالهاي فاضلاب، لوله‌كشي آب ، گاز، كابلهاي برق، تلفن و غيره كه ممكن است در حين انجام عمليات گودبرداري موجب بروز خطر و حادثه گردند و يا خود دچار خسارت شوند، بايد مورد شناسائي قرار گرفته و در صورت لزوم نسبت به تغيير مسير دائم يا موقت و يا قطع جريان آنها اقدام گردد. ج – در صورتيكه تغيير مسير يا قطع جريان تأسيسات مندرج در بند ب امكان پذير نباشد بايد بطرق مقتضي از قبيل نگهداشتن بطور معلق و يا محصور كردن و غيره، نسبت به حفاظت آنها اقدام شود. د – موانعي از قبيل درخت، تخته‌سنگ و غيره از زمين مورد نظر خارج گردند. ه – در صورتيكه عمليات گودبرداري و حفاري احتمال خطري براي پايداري ديوارها و ساختمانهاي مجاور دربرداشته باشد، بايد از طريق نصب شمع، سپر و مهارهاي مناسب ايمني و پايداري آنها تأمين گردد. بخش دو – اصول كلي گودبرداري و حفاري  ماده 55- اگر در مجاورت محل گودبرداري و حفاري كارگراني مشغول بكار ديگري باشند، بايد اقدامات احتياطي براي ايمني آنان بعمل آيد. ماده 56- ديواره‌هاي هر گودبرداري كه عمق آن بيش از يك متر بوده و احتمال خطر ريزش وجود داشته باشد، بايد بوسيله نصب شمع، سپر و مهارهاي محكم و مناسب حفاظت گردد، مگر آنكه ديواره‌ها داراي شيب مناسب (كمتر از زاويه پايدار شيب خاكريزي) باشد. ماده 57- در مواردي كه عمليات گودبرداري و حفاري در مجاورت خطوط راه آهن ، بزرگراه‌ها و يا مراكز و تأسيساتي كه توليد ارتعاش مينمايد، انجام شود بايد تدابير احتياطي از قبيل نصب شمع، سپر و مهارهاي مناسب براي جلوگيري از خطر ريزش اتخاذ گردد. ماده 58- مصالح حاصل از گودبرداري و حفاري نبايد بفاصله كمتر از نيم متر از لبه گود ريخته شود. همچنين اين مصالح نبايد در پياده‌روها و معابر عمومي بنحوي انباشته شود كه مانع عبور و مرور گردد. ماده 59- ديواره‌هاي محل گودبرداري و حفاري در موارد ذيل بايد دقيقاً مورد بررسي و بازديد قرار گرفته و در نقاطي كه خطر ريزش يا لغزش بوجود آمده است، وسائل ايمني نصب يا تقويت گردد. الف – بعد از يك وقفه 24 ساعته يابيشتر در كار. ب – بعد از هرگونه عمليات انفجاري. ج – بعد از ريزش‌هاي ناگهاني. د – بعد از صدمات اساسي به مهارها. ‌ه - بعد از يخبندان‌هاي شديد. و – بعد از بارانهاي شديد. ماده 60 – در محلهائي كه احتمال سقوط اشياء به محل گودبرداري و حفاري وجود دارد، بايد موانع حفاظتي براي جلوگيري از واردشدن آسيب به كارگران پيش بيني گردد. همچنين براي پيشگيري از سقوط كارگران و افراد عابر بداخل محل گودبرداري و حفاري نيز بايد اقدامات احتياطي از قبيل محصوركردن محوطه گودبرداري، نصب نرده‌ها موانع، علائم هشداردهنده و يا ايجاد گذرگاههاي موقت، مطمئن و ايمن انجام شود. ماده 61- شبها در كليه معابر و پياده‌روهاي اطراف محوطه گودبرداري و حفاري بايد روشنائي كافي تأمين شود و همچنين علائم هشداردهنده شبانه از قبيل چراغهاي احتياط ، تابلوهاي شبرنگ و غيره در اطراف منطقه محصور شده نصب گردد. ماده 62- قبل از قراردادن ماشين آلات و وسائل مكانيكي از قبيل جرثقيل، بيل مكانيكي، كاميون و غيره و يا انباشتن خاكهاي حاصل از گودبرداري و حفاري و مصالح ساختماني در نزديكي لبه‌هاي گود، بايد شمع، سپر و مهارهاي لازم جهت افزايش مقاومت در مقابل بارهاي اضافي در ديواره گود نصب گردد. ماده 63- درصورتيكه از وسائل بالابر براي حمل خاك و مواد حاصل از گودبرداري و حفاري استفاده شود، بايد پايه‌هاي اين وسيله بطور محكم و مطمئن نصب گرديده و خاك و مواد مذكور نيز بايد با محفظه ايمن و مطمئن بالاآورده شود. ماده 64- هرگاه ديواري جهت حفاظت يكي از ديواره‌هاي گودبرداري مورد استفاده قرار گيرد بايد بوسيله مهارهاي لازم پايداري آن تأمين شود. ماده 65- در صورتيكه از موتورهاي احتراق داخلي در داخل گود استفاده شود، بايد با اتخاذ تدابير فني، گازهاي حاصله از كار موتور بطور مؤثر از منطقه كار كارگران تخليه و خارج گردد. ماده 66- چنايچه وضعيت گود يا شيار بنحوي است كه روشنائي كافي با نور طبيعي تأمين نميشود بايد جهت جلوگيري از حوادث ناشي از فقدان روشنائي از منابع نور مصنوعي استفاده شود. ماده 67- درصورتيكه احتمال نشت و تجمع گازهاي سمي و خطرناك در داخل گود وجود داشته‌باشد بايد با اتخاذ تدابير فني و نصب وسائل تهويه، هواي منطقه تنفسي كارگران بطور مؤثر تهويه گردد. ماده 68- در موارديكه حفاري در زير پياده‌روهاي ضروري باشد، بايد جهت پيشگيري از خطر ريزش اقدامات احتياطي از قبيل نصب مهارهاي مناسب با استقامت كافي انجام و با نصب موانع، نرده‌ها و علائم هشداردهنده ، منطقه خطر بطور كلي محصور و از عبور و مرور افراد جلوگيري بعمل آيد. ماده 69- در گودها و شيارهائي كه عمق آنها از يك متر بيشتر باشد، نبايد كارگر را به تنهائي بكار گمارد. ماده 70- در حفاري با بيل و كلنگ بايد كارگران بفاصله كافي از يكديگر بكار گمارده شوند. ماده 71- در شيارهاي عميق و طولاني كه عمق آنها بيش از يك متر باشد، بايد بازاء حداكثر هر سي متر طول، يك نردبان كارگذارده شود. لبه بالائي نردبان بايد تا نود سانتي‌متر بالاتر از لبه شيار ادامه داشته باشد. بخش سوم – راههاي ورود و خروج به محل گودبرداري و حفاري ماده 72- براي رفت و آمد كارگران به محل گودبرداري بايد راههاي ورودي و خروجي مناسب و ايمن در نظر گرفته شود. در محل گودهائي كه عمق آن بيش از 6 متر باشد، بايد براي هر شش متر يك سكو يا پاگرد براي نردبانها، پله‌ها و راههاي شيب‌دار پيش‌بيني گردد اين سكوها يا پاگردها و همچنين راههاي شيب‌دار و پليكانها بايد بوسيله نرده هاي مناسب محافظت شود. ماده 73- عرض معابر و راههاي شيب دار ويژه وسائل نقليه نبايد كمتر از چهار متر باشد و در طرفين آن بايد موانع محكم و مناسبي نصب گردد. در صورتيكه اين حفاظ از چوب ساخته شود. 

 

شما هم می توانید در مورد این فایل نظر دهید.