فهرست

مقدمه

پيشگفتار

تعريف دفاع مشروع :

الف – دفاع :

ب – شرعي (مشروع ) :

تعريف دفاع مشروع در حقوق اسلامي و مكاتب ديگر

فصل اول : شروط دفاع مشروع

خطر

معيار و ملاك خطر غير مشروع

عظمت و بزرگي خطر غيرمشروع

2) حال بدون خطر

در برابر خطر آينده، حق دفاع وجود ندارد :

با از بين رفتن خطر، حق دفاع نيز از بين مي

رود :

الف) صورتهاي مختلف خطر حال

خطر قريب الوقوع

1) معيار خطر قريب الوقوع

2) خطري كه هنوز پايان نيافته

ب ) از بين رفتن خطر حال

صورتهاي مختلف از بين رفتن خطر حال :

3) حقيقي بودن خطر

بخش دوم : عمل دفاعي

ب ) نتايج شرط «ضرورت»

بخش اول

ضرورت و تناسب در دفاع از ديدگاه فقه

بخش دوم :

دفاع از مال ، نفس وناموس در مذاهب پنجگانه

احكام دفاع از مال

ديدگاه فقهاي اماميه در دفاع از مال

ديدگاههاي فقهاي عامه در دفاع از مال :

احكام دفاع از نفس

ديدگاه فقهاي اماميه در دفاع از نفس

ديدگاه فقهاي عامه در دفاع از نفس :

احكام دفاع از ناموس:

دفاع از ناموس از ديدگاه فقهاي اماميه :

دفاع از ناموس از ديدگاه فقهاي عامه :

دفاع مشروع در حقوق جزاي ايران :

ماده1-122

ماده2-122

ماده3-122

ماده4-122

ماده5-122

ماده6-122

ماده7-122

ماده8-122

منابع:

 

 

مقدمه

با حمد و سپاس از خداوند متعالي كه توانايي فكر كردن و نوشتن را به ما عطا كرد و او كه رحمانيت و رحيميتش به وسعت كل شي بندگانش را احاطه كرده و توانايي انديشيدن و توفيق نگارش اين مجموعه را به ما عطا فرموده است.

يكي از مفاهيمي كه در حقوق بسيار مهم است و شناخت آن باعث جلوگيري از جرايم بصورت ناخودآگاه مي شود حقوق كيفري در مفهوم دفاع مشروع است. و يكي از عوامل موجهه‌ي جرم است اين مبحث يكي از مباحث مهم در حقوق كيفري است و چون از فقه اسلامي اخذ شده،‌در اين تحقيق ما سعي كرده ايم تا يك مطالعه‌ي تطبيقي بر روي اين مبحث در فقه اماميه و فقه مذاهب اهل سنت و قانون مجازات اسلامي وقانون مجازات فرانسه داشته باشيم و مبناي فكري دسته بندي شده اي را تا آن اندازه كه در توان ماست ارائه دهيم.

 

پيشگفتار :

بدون اينكه عنوان مستقلي به صورت «دفاع مشروع» در كتب مذكور مشاهده شود ولي مفاهيمي در اين مورد از طرف بعضي از فقها بيان گرديده است. دفاع مشروع عبارت است از دفاع مجاز و قانوني شخصي كه به جان و مال و ناموس او حمله مي شود و شخص قادر به دريافت كمك از مأمورين يا ديگران براي دفع آن حمله نباشد در اين صورت شخص مرتكب قتل يا ضرب و جرح طرف يا ورود خسارت به او گردد شخص مدافع مصاب است و مسئول جرايم و خسارات وارد شده نمي باشد. مرحوم شهيد گويد: الدفاع عن النفس و المال و الحريم جايز في جميع بحسب القدره و دم المدفوع هدر حيث يتوقف الدفاع علي قتله (شرح لمحه 20/325).

مرحوم محقق حلي مي گويد : و ... و كذا كل من خنثي علي نفسه مطلقاً او ماله اذا غلبت السلامه (شرايع الاسلام ، 1/307).

مرحوم شعراني در شرح جهاد در تبصره المتعلمين علامه حلي مي گويد:‌و فرق جهاد و دفاع آن كه جهاد براي دعوت به دين است و دفاع براي راندن دشمن از جان و مال و ناموس (شرح تبصره المتعلمين 1/207)

مسلم است كه وجوب دفاع براي مسلمانان در راندن دشمن از جان و مال و ناموس جامعه مسلمين به فرد مسلمان نيز تسري يافته و بر هر فرد دفاع از جان و مال و ناموس خود واجب ميگردد.

 

شما هم می توانید در مورد این فایل نظر دهید.