فهرست

اصول نگهداري، تكثير و پرورش كاكتوس

چكيده

مقدمه

تاريخچه

فصل 1 گياه شناسي

1-1 آشنايي با كاكتوسها و مرفولوژي آنها

2-1 تفاوت كاكتوسها با گياهان گوشتي

3-1 فيزيولوژي و متابوليسم گياه

4-1 سيستم ريشه

5-1 خاك

6-1 آبياري مناسب

7-1 نور و حرارت

1-7-1 چگونگي كاربرد نور مصنوعي

8-1 كود

9-1 به گل نشاندن

10-1 هواي مناسب

11-1 خواب زمستاني (استراحت گياهي)

12-1 گزينش گلدان مناسب براي كاكتوسها

فصل 2 روشهاي تكثير و ازدياد

1-2 انواع تكثير

2-2 روش جنسي

1-2-2 نشاء كردن گياهان دانه زاد كاكتوس و گياهان گوشتي

3-2 دلايل استفاده روش غير جنسي

4-2 قلمه زدن

5-2 پيوند زدن

1-5-2 پيوند سطحي

2-5-2 پيوند شكافي

3-5-2 پيوند مورب

4-5-2 پيوند خواب

فصل 3 اصول نگهداري و مراقبت

1-3 روش نگهداري در جايگاه سرپوشيده (فضاي بسته)

2-3 روش نگهداري بيرون از جايگاه سرپوشيده (فضاي باز)

1-2-3 روش نگهداري و پرورش كاكتوس در فروردين ماه

2-2-3 روش نگهداري و پرورش كاكتوس در ارديبهشت ماه

3-2-3 روش نگهداري و پرورش كاكتوس در خرداد ماه

4-2-3 روش نگهداري و پرورش كاكتوس در تير ماه

5-2-3 روش نگهداري و پرورش كاكتوس در مرداد ماه

6-2-3 روش نگهداري و پرورش كاكتوس در شهريور ماه

7-2-3 روش نگهداري و پرورش كاكتوس در مهر ماه

8-2-3 روش نگهداري و پرورش كاكتوس در آبان ماه

9-2-3 روش نگهداري و پرورش كاكتوس در آذر ماه

10-2-3 روش نگهداري و پرورش كاكتوس در دي ماه

11-2-3 روش نگهداري و پرورش كاكتوس در بهمن و اسفند ماه

فصل 4 برخي بيماريها و آفات مضرر كاكتوس

1-4 نشانه ها و علل بيماريها

2-4 روشهاي پيشگيري و درمان

3-4 حشرات و آفات مضرر

1-3-4 شته

2-3-4 شپشك هاي سپردار

3-3-4 شپشك هاي آردآلود

4-3-4 تريپيس ها و كندها

5-3-4 حلزونهاي صدفدار و بي صدف

4-4 خفاشها و كاكتوسها – رشته هاي نامرئي توازن

فصل 5 طبقه بندي كاكتوسها و آشنايي با چند جنس از آنها

1-5 طبقه بندي كاكتوس

2-5 زير خانواده سرئه

1-2-5 سرئنه Cereanae

2-2-5 هليوسرئنه Hylocereus

3-2-5 اكينوسرئنه Echinocereanae

4-2-5 اكينوكاكتانه Echinocactanea

5-2-5 كاكتانه Cactanae

6-2-5 كوري فانتانه Coryphanthanae

7-2-5 اپي فيلانه Epiphyllanae

8-2-5 ريسپاليدانه Rhipsalidanae

3-5 جنس فرشته (بشقابي) Aeonium WEBB. crassulaceae

4-5 جنس فرشته (درختي) Aeonium arboretum WEBB.

5-5 جنس زبانك ها Adromischus LEM. (crassulaceae)

6-5 اپونتيا Opungtia

7-5 پرسيكا Pereskia

8-5 سرئوس Cereus

9-5 برزي كاكتوس Borzi cactus

10-5 تلوكاكتوس Thelo cactus

11-5 زيگوكاكتوسZygo cactus

12-5 فروكاكتوس Fero cactus

13-5 نوتوكاكتوس Noto cactus

14-5 لوبي ويا Lobivia

فصل 6

نتيجه گيري

 

خلاصه

چكيده

در حدود ده هزار گونه از گياهان گلدار يعني حدود 3 درصد كل گونه هاي شناخته شده و 12 درصد از كل خانواده هاي گياهي تحت عنوان گياهان گوشتي معرفي شده اند. يكي از گروههاي جذاب و مورد توجه گياهان گوشتي را كاكتوسها تشكيل مي دهند.

كاكتوسها به دليل تنوع زياد در شكل ظاهري، طرز آرايش خارها و تيغ ها، گوناگوني رنگ و اندازه گلها، رشد كند و نامحسوس به عنوان گياهان گلخانه اي و پرورشي مورد توجه بسياري از كلكسيونرها مي باشند و به طور كلي شرايط گرم و خشك را مي پسندند.

سعي شد با ايجاد شرايط مناسب گلخانه اي مجموعه اي از گياهان گوشتي و كاكتويها از نظر مشخصات مورفولوژيكي و روش كشت و پرورش و تكثير مورد مطالعه قرار گيرد. به خصوص گونه هايي از جنس Mammillaria كه به خوبي در شرايط گلخانه اي رشد نموده و در بيشتر مواقع سال به گل بودند از نظر مورفولوژيكي و آناتومي مورد مطالعه قرار گرفتند.

 

بنام خدا

مقدمه

كاكتوس از واژه يوناني آن Kaktos به معناي گياه خاردار يا سوزش دار گرفته شده است. كاكتوسها از گروه گياهان گوشتي و از رده دو لپه ايهاي جدا گلبرگ كه سر دسته تيره ويژه اي بنام CACTACEAE مي باشند و با تيره هاي ديگر دو لپه ايها، تفاوتهاي كلر دارند. زيرا ساقه اين گياهان بسيار ضخيم و از حالت استوانه خارج و برگها نيز شكل اصلي خود را از دست داده اند و بصورت خارها و تيغهاي كوچك در نقاط گوناگون درآمده اند.

كاكتوسها در زبان فارسي از ديدگاه شكل ساقه ها به نامهايي چون: گل مار، زبان مادر شوهر و ... نيز معروف هستند. زادگاه و رويشگاه آنها قاره آمريكاست و پس از رده اركيده ها، بزرگترين تيره گياهان را پديد آورده اند.

كاكتوسها تيره بزرگي از گياهان را تشكيل مي دهند كه از آمريكا منشاء گرفته اند و بعدا در ساير نقاط پرانده گرديده اند. برخي بومي گستره گرم و سوزان آمريكاي مركزي و جنوبي و در پاره اي پهنه هاي جهان كه آب و هوايي همانند آمريكا دارند، نيز ديده مي شوند. در دشتهاي بزرگ و جنگلهاي آفريقاي جنوبي، استراليا، مكزيك، پاراگوئه كه در بيشتر سال داراي آب و هواي خشك هستند نيز كاكتوسها را در گستره هاي بزرگي مي توان ديد.

كاكتوسها در اندازه و شكلهاي گوناگون ديده مي شوند. برخي بسيار كوتاه و در ماسه هاي بياباني پنهان بوده و از برخي گونه هاي آن نيز درختان غول پيكري پديد مي آيد كه بلندي آنها گاه به 15-20 متر هم مي رسد.

همگي اين گياهان نيز داراي شيره هستند و از همين رو است كه مقدار فراواني رطوبت را در خود نگاه مي دارند و گاه همين ويژگي، تشنگاني را كه در بيابانهاي و دشتهاي بزرگ و خشك و سوزان، به دام افتاده اند از مرگ رهانيده است، تفاوت بزرگ و پايه اي كاكتوسها از ساير گياهان به سبب توانايي و استواري شگفت انگيز آنها در برابر دگرگونيها و شرايط سخت و نامساعد طبيعي است چرا كه اين گياهان در نامناسب ترين و دشوارترين شرايط رشد نموده و براي بقاء نسل و زندگي، پايداري نشان داده و شكلهاي گوناگون به خود مي گيرند.

اين گياهان اهميت اقتصادي و كاربردهاي فراوان دارند. در برخي مناطق پوشش گياه اصلي را تشكيل مي دهند و در زمينه هاي مختلفي همچون تأمين غذا، سوخت، از انواع درختي به عنوان چرب، از ميوه و ساقه برخي از انواع گوشتي مخصوصا آپونتياسه ها به عنوان خوراك دام استفاده مي كنند.

بيشتر جذابيت كاكتوسها اين است كه ساقه آن با شكل عجيب بدون برگ با خارهاي زياد بايد گلهائي به آن زيبايي توليد كند.

بسياري بر اين باور بوده و هستند كه خارهاي كاكتوس سمي است ولي اين تصور غلطي است. فراواني گلهاي رنگي و خارها يك مجموعه جالب و تقريبا باور نكردني را به وجود مي آورد و رايج ترين جنبه حيايت آنها مقاومتشان را به دوره هاي طولاني بي آبي و كم آبي است.

اين گياهان به آساني در كنار پنجره ها، ايوانها يا در گوشه اي از باغچه قابل استقرار بوده، گلدهي آنها با حداقل توجه و رسيدگي صورت مي گيرد.

تنوع روزافزون كاكتوسها به واسطه دو رگ گيريهاي مداوم همه روزه بر تعداد علاقه مندان مي افزايد و علاقه جمع آوري كنندگان را تداوم مي بخشند.

 

تاريخچه

با كشف قاره آمريكا، گونه هايي از كاكتوس به وسيله كريستف كلمب به قاره اروپا برده شد، اولين كاكتوس منتقل شده ملئوكاكتوس بود كه با شكل بسيار زيبا، خيلي زود در بين اعيان و اشراف آن زمان جاي خود را باز كرد و به صورت گياه تزئيني بسيار با ارزشي درآمد. اما به دليل عدم شناخت و ناتواني در توليد و تكثير اين گياه و همچنين گراني آن، كم كم ارزش خود را از دست داد. از صد و پنجاه سال پيش با افزايش مطالعات درباره كاكتوسها و شناخت روشهاي توليد و كشف گونه هاي جديد آنها در نقاط مختلف جهان، اين گياه دوباره به صحنه گياهان زينتي بازگشت.

در بيابانهاي قاره آمريكا، به تنهايي بيش از 1000 گونه كاكتوس با ساختاري متفاوت و در شكلها اندازه ها و رنگهاي گوناگون در حال رستن و رشد و نمو يافت مي شوند. جايگاه رويش اين گونه ها نيز كشورهاي آرژانتين، برزيل، پرو، شيلي و بوليوي شناخته شده و از همين نقاط به ديگر كشورهاي جهان رفته و پراكنده گرديده اند.

در جنگلهاي برزيل گروهي از كاكتوسها بصورت اپي فيت در تنه هاي درختان زندگي مي كنند. شماري از گونه ها كه در بيابانهاي خشك و سوزان رشد و نمو مي كنند، نسبت به گياهان ديگر شكلهاي عجيب و شگفت انگيز يافته اند. چنين روندي با گذشت ميليونها سال تكامل پديد آمده و خود بخود، شرايط نامساعد محيطي را همراه با دگرگوني شكل و اندازه پذيرفته اند.

به خاطر خصوصيت ريخت شناسي (مرفولوژي) به مناطق خشك و نيمه خشك سازگار شده و توزيع طبيعي آن از شمال آمريكا و مرز كانادا به سمت آمريكاي مركزي و جنوبي پيشرفته و به محدوده هاي جنوبي برزيل و آرژانتين مي رسد و جمعيتهاي بومي نيز از جنسهاي (Ripsalis) در قسمتهاي جنوبي آفريقا، ماداگاسكار و سيلان يافت شده است. انواع آپونيتا نيز در آفريقا، مديترانه و استراليا پراكنده اند و در استراليا بصورت علف هرز متشكل آفريني مي كنند.

 

شما هم می توانید در مورد این فایل نظر دهید.