فهرست مطالب :

 

3-2 فولاد زنگ‌نزن

3-2-1 فولاد زنگ‌نزن فريتي

3-2-2 فولاد زنگ‌نزن مارتنزيتي

3-2-3 فولاد زنگ‌نزن آستنيتي

3-3 كاربرد فولادهاي زنگ نزن در 

پزشكي و دندانپزشكي

آلياژهاي پايه 

كبالت

4-2 خواص و ويژگي‌ها 

4-3 سازگاري زيستي 

4-4 كاربرد آلياژهاي پايه كبالت در 

پزشكي و دندان پزشكي

تيتانيم و 

آلياژهاي آن

5-2-1 تركيب شيميايي

5-2-2 خواص مكانيكي

5-3 سازگاري زيستي

5-4 كاربرد تيتانيم در پزشكي 

آمالگام دنداني

6-2 تاريخچه

6-3 معرفي

6-4 آلياژهاي آمالگام

6-5 فرآيند آمالگام‌سازي

6-5-1 آمالگام‌سازي آلياژهاي با مس كم

زياد

6-5-2 آمالگام سازي آلياژهاي با مس

 

3-1 مقدمه و معرفي

 در واقع، از ميان انواع فولاد هاي موجود، آلياژ فولاد زنگ نزن براي استفاده در کاربرد هاي پزشكي مناسب تشخيص داده شده است. نوعي از اين گروه براي تهيه كاشتني ها  ، وسايل تثبيت شكست داخلي  ، پيچ ها و سيم ها    و صفحه شكسته بندي   در پزشكي و ساخت و تهيه سيم هاي ارتودونسي  ، ابزار هاي معالجه ريشه   دندان مثل سوهان سوزني و برقو  ، كاشتني دنداني  و تاج يا روكش پيش ساخته  در دندان پزشكي مصرف مي شوند] 22[.

فولاد زنگ نزن همچنين به طور گسترده اي در كاربرد هاي پزشكي و دندان پزشكي نظير توليد ابزارها و وسايل دنداني همچون تيغ چاقوي جراحي  ، انبر جراحي  و گيره هاي دندان مصنوعي   مصرف مي شوند.

فولاد ها در گستره ي وسيعي از تركيب شيميايي در دسترس مي باشند كه هر يك خواص ويژه اي دارند و براي كاربرد خاصي طراحي و تهيه شده اند. يكي از دلايلي كه سبب شده تا آلياژ هاي فولادي از نظر مصرف تا به اين حد عموميت و گسترش پيدا كنند اين است كه محدوده ي خواص مكانيكي كه فقط با تغيير اندكي در تركيب شيميايي پديد مي آيد، گسترده و وسيع است.

قبل از معرفي فولاد زنگ نزن به دندان پزشكي در دهه 1930 ميلادي و مطرح شدن كاربرد هاي آن، تنها ماده اي كه مشخص گرديده بود مقاومت خوردگي كافي دارد، طلا بود. فولاد زنگ نزن استحكام كششي  بالايي دارد و به شكل فنر (سيم انعطاف پذير و كشسان) در وسايل ارتودونسي متحرك  بكار مي رود. اين آلياژ همچنين در وسايل ثابت  براي ساخت نوار  ، براكت  و سيم آرك  معروف است. سيم ارتودونسي از آلياژي ساخته مي شود كه با نام فولاد زنگ‌نزن آستنيتي  پايدار شده است.آلياژ ديگري كه براي تهيه سيم ارتودونسي بكار مي رود، فولاد زنگ نزن آستنيتي پايدار شده  است]23[.

اولين فولادي كه براي تهيه كاشتني بدون مورد استفاده قرار گرفت، آلياژ فولاد 18 درصد كرُم و 8  درصد نيكل (نوع 18-8 و يا در دسته بندي جديد نوع 302) بود كه از فولاد واناديم دار مصرفي براي تهيه صفحه شكسته بندي، قوي‌تر و مقاوم خوردگي آن نيز بيشتر بود ]24[.  فولاد واناديم دار به مدت طولاني براي كاربرد هاي كاشتني مصرف نشد زيرا مقاومت خوردگي آن كافي نبود. پس از آن، فولاد زنگ نزن 18 درصد كرُم و 8 درصد نيكل موليبدن دار معرفي شد كه به منظور اصلاح مقاومت  در برابر خوردگي در آب‌نمك، حاوي موليبدن بود. اين آلياژ با نام فولاد زنگ نزن 316 شناخته شد. در دهه ي 1950، كربن فولاد زنگ نزن 316 از 08/0 درصد وزني به حداكثر 03/0 درصد وزني كاهش يافت تا مقاومت خوردگي بهتري در آب‌نمك حاصل شود. اين آلياژ با نام فولاد زنگ نزن 316 ال معروف شد ]25[.

اطلاعات موجود نشان مي دهد كه در آغاز، فولاد 302 ، 304، نوعي فولاد 18-8  موليبدن دار و فولاد 316، مورد استفاده قرار گرفت. اما اغلب اوقات مشكلاتي به دليل عملكرد غير قابل قبول اين آلياژ به ويژه از نظر حساس شدن اجزاء ساخته شده از فولاد زنگ نزن 316 پديد آمد. از نيمه دهه ي ميلادي، بهبود و اصلاحي در قابليت اطمينان فولادهاي زنگ‌نزن براي استفاده در تعويض مفصل ران كامل حاصل شد. اين بهبود كيفي از طريق كنترل دقيق‌تر تركيب شيميايي و ريز‌ساختار فولاد بدست آمد. مقدار گوگرد فولاد زنگ‌نزن مصرفي در وسايل ارتوپدي به شدت كاهش داده شد. به اين ترتيب كه از طريق توليد فولاد با فرآيند ذوب تحت خلاء، مقدار گوگرد از 01/0 درصد در سال 1975 به 002/0 درصد در سال 1990 رسيد. پس از اصلاحات انجام شده، فولاد زنگ‌نزن 316 ال مهمترين فولاد توصيه شده براي كاربرد‌هاي پزشكي بود كه اصلي‌ترين عدم مزيت آن، تمايل اين آلياژ به خوردگي شياري محسوب مي شود. اين آلياژ تحت شرايط خوردگي شياري از استحكام خستگي پاييني برخوردار است و همين امر كاربرد آن را براي تهيه كاشتني تعويض مفصل ران فقط براي بيماران پيرتر، سبك وزن و افرادي كه تحرك كمتري دارند محدود 

مي سازد. البته اصلاحاتي نيز در اين آلياژ ها به كمك نيتروژن و منگنز صورت گرفته است ]26[.

نوعي از فولاد زنگ‌نزن كه ناخالصي بسيار اندكي داشته باشد و سطح نهايي آن نيز رويين باشد براي كاربرد كاشتني در بدن مناسب است. استحكام تسليم فولاد زنگ‌نزن آهنگري شده بيشتر از استحكام فولاد زنگ‌نزن ريختگري است اما استحكام خستگي  آن كمتر از ساير آلياژهاي مناسب براي كاشتن در بدن است. فولاد زنگ‌نزن انعطاف‌پذيري خوبي دارد و به سهولت ماشين‌كاري مي شود و پيشرفت‌هاي اخير، خواص آن را بهبود بخشيده است. به دليل عدم موفقيت طرح‌هاي اوليه، استفاده از فولاد زنگ‌نزن در دهه‌ي اخير به طور پيوسته و به صورت جريان عادي فراگير انجام نگرفته است. فولاد زنگ‌نزن از نظر فرسايش، سازگاري زيستي و عمر خستگي ضعيف‌تر از آلياژهاي جديد و زيست‌سازگاري همچون سوپرالوي‌هاست اما اين آلياژ هنوز هم براي بيماران پير‌تر كه تحرك آنها محدودتر و طول عمر آن ها كوتاه‌تر است به ويژه هنگامي كه هزينه‌هاي اقتصادي عامل مهمي محسوب مي شود مورد توجه است ]22 و 27[. در جدول 3-1 مقايسه‌اي بين تركيب شيميايي فولاد زنگ‌نزن و ساير آلياژهاي مصرفي براي ساخت اجزاء پروتز مفصل ران كامل ارائه شده است و در جدول3-2 نيز خواص مكانيكي فولاد زنگ‌نزن 316 ال و ساير آلياژهايي كه براي ساخت اجزاء پروتز مفصل ران بكار مي روند، ارائه گرديده است.

شما هم می توانید در مورد این فایل نظر دهید.